ბუიანთუ-ყაენი იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | წყარო | სანავიგაციო მენიურ
ჩინგიზ-ყაენიუგედეი-ყაენიგუიუქ-ყაენიმუნქე-ყაენიყუბილაი-ყაენი
დაბადებული 9 აპრილიდაბადებული 1281გარდაცვლილი 1 მარტიგარდაცვლილი 1320იუანის იმპერატორებიმონღოლი ყაენები
9 აპრილი12851 მარტი1320ხანბალიქიიუანის დინასტიის13111320მონღოლთა ყაენიქულუგ-ყაენისთემურ-ყაენისყუბილაის1311ქულუგ-ყაენის1316შიბიდალაკონფუცის მოძღვრებისჩინეთშიკულტურისაკონფუციანელობასმარილისიუანთა13201 მარტსშიბიდალამქულუგ-ყაენის
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ბუიანთუ-ყაენი
Jump to navigation
Jump to search
| ბუიანთუ-ყაენი | |
|---|---|
Буянт хаан | |
 | |
იუანის დინასტიის მე-4 იმპერატორი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 7 აპრილი, 1311 |
| მმართ. დასასრული: | 1 მარტი, 1320 |
| წინამორბედი: | ქულუგ-ყაენი |
| მემკვიდრე: | გეგენ-ყაენი |
მონღოლთა იმპერიის მე-8 დიდი ყაენი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 7 აპრილი, 1311 |
| მმართ. დასასრული: | 1 მარტი, 1320 |
| წინამორბედი: | ქულუგ-ყაენი |
| მემკვიდრე: | გეგენ-ყაენი |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 9 აპრილი, 1285 |
| გარდ. თარიღი: | 1 მარტი, 1320 |
| მეუღლე: | რადნაშირი ხათუნი |
| შვილები: | გეგენ-ყაენი |
| სრული სახელი: | აიურბარვადა ბუიანთუ-ყაენი |
| დინასტია: | იუანი |
| მამა: | დარმაბალა |
| დედა: | დაღი ხათუნი |
| რელიგია: | ტიბეტური ბუდიზმი |
აიურბარვადა ბუიანთუ-ყაენი იგივე იმპერატორი ჟენცონგი (დ. 9 აპრილი, 1285 — გ. 1 მარტი, 1320, ხანბალიქი) — იუანის დინასტიის მე-4 იმპერატორი 1311-1320 წლებში, მონღოლთა ნომინალური ყაენი, დარმაბალას ვაჟი, ქულუგ-ყაენის უმცროსი ძმა, თემურ-ყაენის ძმისშვილი და ყუბილაის შვილთაშვილი.
დიდი ყაენისა და იმპერატორის ტიტული მიიღო 1311 წელს, ქულუგ-ყაენის გარდაცვალების შემდეგ. სიკვდილამდე ბუიანთუ ძმამ თავის შემცვლელად დაასახელა იმ პირობით, თუ მომავალში ქულუგის ერთ-ერთი ვაჟი გახდებოდა ბუიანთუს მემკვიდრე. ახალმა ყაენმა პირობა არ შეასრულა და 1316 წელს მემკვიდრედ მისი ვაჟი, შიბიდალა (მომავალში გეგენ-ყაენი) გამოაცხადა.
ბუიანთუ-ყაენი იყო განათლებული და წინდახედული მმართველი. ადმინისტრაციულ სისტემაში შეიტანა ცვლილებები და ის მთლიანად კონფუცის მოძღვრების მიხედვით გადააწყო. მის დროს ჩინეთში იყო კულტურისა და ვაჭრობის პროგრესი, გაიხსნა უამრავი თეატრი, სასწავლო დაწესებულება, რომლებიც აღიარებდნენ კონფუციანელობას. ჩინეთიდან დაიწყო მარილის წარმოება დასავლეთში, რამაც დიდი შემოსავალი მოუტანა იუანთა ხაზინას.
გარდაიცვალა 1320 წლის 1 მარტს, 35 წლის ასაკში. მის შემდეგ ტახტი დაიკავა მისმა ერდათერთდმა ვაჟმა, შიბიდალამ, რომელიც რამდენიმე წელიწადში სიცოცხლეს გამოასალმეს ქულუგ-ყაენის ვაჟების მომხრეებმა.
იხილეთ აგრეთვე |
- იუანის დინასტია
- მონღოლთა იმპერია
ლიტერატურა |
- The Cambridge History of China: "Alien regimes and border states, 907–1368", p.505
- Herbert Franke, Denis Twitchett, John King Fairbank The Cambridge History of China: Alien regimes and border states, 907–1368, p.523
- P.Jackson The Mongols and the West, p.271
- Thomas T. Allsen Culture and Conquest in Mongol Eurasia, p.38
- H. H. Howorth History of the Mongols, part 1, p.401
- Herbert Franke, Denis Twitchett, John King Fairbank The Cambridge History of China: "Alien regimes and border states, 907–1368", p.526
წყარო |
Man, John (2006). Kublai Khan: From Xanadu to Superpower. London: Bantam Books. ISBN 9780553817188.
| ||||||||
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- დაბადებული 9 აპრილი
- დაბადებული 1281
- გარდაცვლილი 1 მარტი
- გარდაცვლილი 1320
- იუანის იმპერატორები
- მონღოლი ყაენები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.216","walltime":"0.285","ppvisitednodes":"value":5444,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":47276,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":15686,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":3,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 240.068 1 -total"," 75.19% 180.512 1 თარგი:მმართველი"," 67.33% 161.629 1 თარგი:ინფოდაფა"," 32.43% 77.847 1 თარგი:Wikidata"," 20.33% 48.810 1 თარგი:მონღოლთა_იმპერიის_მმართველები"," 18.69% 44.859 1 თარგი:ნავდაფა"," 10.95% 26.290 174 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 5.41% 12.999 2 თარგი:ფერი"," 4.35% 10.451 1 თარგი:Cite_book"," 3.03% 7.282 1 თარგი:Tnavbar"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.029","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":935187,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1322","timestamp":"20190528014350","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d1u10e3u10d8u10d0u10dcu10d7u10e3-u10e7u10d0u10d4u10dcu10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%97%E1%83%A3-%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q8540","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q8540","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2017-04-12T19:52:03Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/61/YuanEmperorAlbumAyurbarvadaBuyantuPortrait.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":123,"wgHostname":"mw1324"););
