ღერო რესურსები ინტერნეტში | ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიუღერო – ენციკლოპედია ბრიტანიკარ
ეთნობოტანიკაპალეობოტანიკამცენარეთა ანატომიამცენარეთა ეკოლოგიამცენარეთა მორფოლოგიამცენარეთა ფიზიოლოგია
მცენარეთა ანატომიამცენარეთა მორფოლოგიაბოტანიკა
ფოთლებთანყლორტსფოტოსინთეზშიმცენარისმერისტემისანატომიური აგებულებაეპიდერმისიპარენქიმულიუჯრედებიკოლენქიმადენდოდერმადანატომიური აგებულებამერისტემისაგანკამბიუმიორლებნიანებისთვისააერთლებნიანებშიცდრაცენაიუკაალოეპარენქიმასკამბიუმიფელოგენიკორპიფელოდერმაპერიდერმას
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ღერო
Jump to navigation
Jump to search
ღერო (caulis) — უმაღლეს მცენარეთა ერთ-ერთი ძირითადი ორგანო, ღერძული ნაწილი, რომელიც ფოთლებთან ერთად ყლორტს შეადგენს. ღეროს აქვს საყრდენი, გამტარი (ფესვებსა და ფოთლებს შორის წყლისა და გახსნილი ნივთიერებათა გადაადგილება), დამგროვებელი (წყლისა და სამარაგო ნივთიერებების დაგროვება) ფუნქციები. ახალგაზრდა ღეროები აქტიურად მონაწილეობენ ფოტოსინთეზში: ღეროს დატოტვისა და ფოთლების მოწესრიგებულად განლაგების საშუალებით იზრდება მცენარის საასიმილაციო ზედაპირი. ფორმის მიხედვით ღერო მრავალგვარია: ცილინდრული, წახნაგებიანი, ბრტყელი და სხვ. სივრცეში განლაგების მიხედვით — სწორმდგომი მოხრილი, მხოხავი, აღმავალი, მცოცავი, მცურავი და სხვ. სიცოცხლის ხანგრძლივობის მიხედვით განასხვავებენ ერთ-, ორ-, და მრავალწლოვან ღეროებს. ღერო შეიძლება იყოს ბალახოვანი ან გამერქნებული. ხემცენარის ღეროს ზრო ეწოდება. ღერო იზრდება სიგრძეზე, კენწრული მერისტემის (ზრდის კონუსის) ცხოველმოქმედების ხარჯზე და ინტერკალარულადაც. ღეროს პირველადი ანატომიური აგებულება პირველადი მერისტემის ქსოვილების დიფერენცირების შედეგია. ზრდის კონუსის უჯრედების გარეთა შრიდან ვითარდება მფარავი ქსოვილი — ეპიდერმისი, რომლის შიგნით პარენქიმული უჯრედები პირველად ქერქს წარმოქმნიან. ბევრი მცენარის პირველადი ქერქის გარეთა შრე გადაიქცევა მექანიკურ ქსოვილად — კოლენქიმად, შიდა შრე — ენდოდერმად, რომლის შიგნით ცენტრალური ცილინდრი ანუ სტელაა.
ღეროს მეორეული ანატომიური აგებულება უფრო რთულია და მეორეული მერისტემისაგან — კამბიუმისაგან ყალიბდება. კამბიუმი წარმოქმნის მეორეულ ქერქს, მეორეულ მერქანს და მეორეულ გულგულის სხივებს. ღეროს მეორეული გასქელება ორლებნიანებისთვისაა დამახასიათებელი, თუმცა გამონაკლისის სახით ზოგიერთ ერთლებნიანებშიც გვხვდება (დრაცენა, იუკა, ალოე). ერთლებნიანთა ღეროს გასქელება ხდება უშუალოდ ქერქის ქვეშ წარმოქმნილი გასქელების რგოლის ხარჯზე, რომელიც პერიფერიისკენ წარმოქმნის ქერქის პარენქიმას, ხოლო ცენტრისაკენ ჭურჭელ-ბოჭკოვან კონებს. ერთლებნიანთა კონები დახურულია, ორლებნიანთა კონებისაგან განსხვავებით მათ კამბიუმი არა აქვთ. ორლებნიანების ქერქში კამბიალური რგოლის გარდა კიდევ ერთი მერისტემული ქსოვილი — ფელოგენი ან კორპის კამბიუმი წარმოიქმნება. იგი პერიფერიისკენ წარმოქმნის კორპის უჯრედებს, ცენტრისკენ — ფელოდერმას. კორპი და ფელოდერმა ერთად პერიდერმას შეადგენს. ღეროში წარმოდგენილია სეკრეტორულ ნივთიერებათა სათავსებიც.
რესურსები ინტერნეტში |
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ღერო“ ვიკისაწყობში.
ღერო – ენციკლოპედია ბრიტანიკა (ინგლისური)
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ღერო“ ვიკისაწყობში.
ლიტერატურა |
ღვინიანიძე ზ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, გვ. 584-585, .mw-parser-output .ts-comment-commentedTextborder-bottom:1px dotted;cursor:help@media(hover:none).mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText)border-bottom:0;cursor:auto
თბ., 1986 წელი.
| |||||||||||||||||||||||||||||
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- მცენარეთა ანატომია
- მცენარეთა მორფოლოგია
- ბოტანიკა
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.096","walltime":"0.130","ppvisitednodes":"value":655,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":27586,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":10355,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":10,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":299,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 83.964 1 -total"," 46.67% 39.184 1 თარგი:ქსე"," 40.62% 34.109 1 თარგი:ბოტანიკა"," 39.39% 33.070 1 თარგი:Comment"," 35.86% 30.108 1 თარგი:ნავდაფა"," 22.93% 19.257 1 თარგი:Replace"," 8.56% 7.190 1 თარგი:Tnavbar"," 7.93% 6.661 1 თარგი:En"," 4.44% 3.727 1 თარგი:Commonscat-inline"," 3.98% 3.341 1 თარგი:ენისხატულა"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.003","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":564062,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1251","timestamp":"20190829065545","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10e6u10d4u10e0u10dd","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A6%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q134267","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q134267","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2012-12-11T05:43:10Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b5/Royal_Palm_Trunk.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":118,"wgHostname":"mw1323"););
