OSI მოდელი სექციების სია გამოყენება | OSI დონეების აღწერა | მაგალითები | იხილეთ აგრეთვე | რესურსები ინტერნეტში | სანავიგაციო მენიუISO სტანდარტი 7498-1:1994Cybertelecom-ის მოდელიOSI მოდელის სახელმძღვანელოOSI მოდელის სახელმძღვანელო Flash-შიკომპიუტერული ქსელები და ოქმები — OSI მოდელი
ქსელური არქიტექტურაISO სტანდარტებიITU-T რეკომენდაციებიგვერდები, რომლებიც იყენებენ RFC magic ბმულებს
სატელეკომუნიკაციოOpen Systems Interconnectionაპარატურული ნაწილიპროგრამულიკომპიუტერული ქსელებისTCPIPRFCკომპიუტერსISOTCPIPTCPIPARPANETTCPIPARPANETRFC 871პროგრამული დონისპროგრამისTelnetFile Transfer Protocol (FTP)Simple Mail Transfer Protocol (SMTP)Hypertext Transfer Protocol (HTTP)პრეზენტაციის დონეMIMEმონაცემების შეკუმშვაკოდირებაEBCDICფაილისASCIIXMLსესიის დონეTCPტრანსპორტული დონემონაცემებისTransmission Control Protocol (TCP)TCPUser Datagram Protocol (UDP)Stream Control Transmission Protocol (SCTP)ქსელური დონემონაცემებისმარშრუტიზაციისმარშრუტიზატორებიკომუტატორებიIPლოგიკური სქემაინტერნეტ პროტოკოლი (IP)მონაცემთა გადაცემის არხის დონეMAC მისამართებიEthernetHDLCADCCPIEEE 802IEEE 802FDDIMACIEEE 802.2ქსელური ხიდებიკომუტატორებიფიზიკური დონეძაბვებსკაბელისსიხშირესკონცენტრატორებიქსელის დაფებიპარალელური SCSIToken ringFDDIIEEE 802.11
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eu003Cimg alt="Khevi, Georgia — View of Gergeti Trinity Church.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/100px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg" decoding="async" width="100" height="57" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/150px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/200px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="510" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლებისu003C/au003E კონკურსი დაიწყო! ჩაერთეთ და მოიგეთ პრიზები!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
OSI მოდელი
Jump to navigation
Jump to search
OSI მოდელი — სატელეკომუნიკაციო და კომპიუტერული ქსელური ოქმების ურთიერთდამოკიდებულებისა და აგების დონეებად დაყოფილი აბსტრაქტული სქემა. როგორც Open Systems Interconnection-ის შემუშავებულ მოდელს, მას ასევე უწოდებენ OSI-ს შვიდდონიან მოდელს.
სექციების სია
1 გამოყენება
2 OSI დონეების აღწერა
2.1 დონე 7: პროგრამული დონე
2.2 დონე 6: პრეზენტაციის დონე
2.3 დონე 5: სესიის დონე
2.4 დონე 4: ტრანსპორტული დონე
2.5 დონე 3: ქსელური დონე
2.6 დონე 2: მონაცემთა გადაცემის არხის დონე
2.7 დონე 1: ფიზიკური დონე
3 მაგალითები
4 იხილეთ აგრეთვე
5 რესურსები ინტერნეტში
გამოყენება |
OSI მოდელი ჰყოფს ოქმების ფუნქციებს დონეებად. მისი ყოველი დონე შეიცავს მხოლოდ მისთვის საჭირო ფუნქციებს და ემსახურება მხოლოდ საკუთარი პროცესების ურთიერთქმედებას. ჩვეულებრივ ქვედა დონეებს ემსახურება აპარატურული ნაწილი, ხოლო ზედა დონეების დამუშავება ხდება პროგრამული მეთოდით.
OSI მოდელს ხშირად იყენებენ კომპიუტერული ქსელების აგებისას. მისი მთავარი თვისებაა სხვადასხვა დონეების ერთმანეთთან დაკავშირება, რაც ასევე უზრუნველყოფს ერთ დონეზე მომუშავე მწარმოებლის მიერ შემუშავებული აპარატურის სხვა დონეზე მომუშავე აპარატურასთან მუშაობას თუ ამ აპარტურის ყოველი ოქმი დოკუმენტირებულია და მინი აღწერილობა არსებობს. ეს აღწერილობა TCP/IP-ზე მომუშავე საზოგადოებისთვის ჩვეულებრივ ცნობილია როგორც RFC-ს დოკუმენტაცია (Request for Comments).
OSI-ს მოდელი წარმოადგენს შვიდი დონის იერარქიულ სტრუქტურას, რომლითაც განისაზღვრება ორ კომპიუტერს შორის კავშირი. მოდელი განსაზღვრულია სტანდარტების საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ (ISO) 7498-1 სტანდარტში. 1980 წლების ბოლოს, სტანდარტების საერთაშორისო ორგანიზაციამ რეკომენადცია გაუწია მოდელის ქსელურ სტანდარტად დანერგვას.
იმ დროისთვის TCP/IP უკვე გამოყენებაში იყო წლების განმავლობაში. TCP/IP-ის ფუნდამენტალური ARPANET და სხვა ქსელები გამოჩნდა ინტერნეტში. (TCP/IP-სა და ARPANET-შორის სხვაობის დასადგენად, იხილეთ დოკუმენტი RFC 871.)
მიუხედავად იმისა, რომ დღესდღეობით OSI მოდელის მცირე ნაწილს ექცევა ყურადღება და მისი სპეციფიკაცია ძალიან ჩახლართულია, ადმინისტრატორების დიდი ნაწილი მაინც OSI მოდელს მიჰყვება.
OSI დონეების აღწერა |
| OSI მოდელი | |||
|---|---|---|---|
| მონაცემების ერთეული | დონეები | ფუნქცია | |
| ჰოსტის დონეები | მონაცემები | პროგრამული | ქსელის მიწოდება პროგრამისათვის |
პრეზენტაციის | მონაცემების შიფრაცია და წარდგენა | ||
სესიის | კვანძთაშორისი კავშირი | ||
| სეგმენტები | ტრანსპორტული | კავშირი ორ უკიდურეს წერტილს შორის და საიმედოობა | |
| მატარებელი დონეები | პაკეტები | ქსელური | გეზის განსაზღვრა და ლოგიკური მისამართები (IP) |
| კადრები | მონაცემთა არხი | ფიზიკური მისამართები (MAC და LLC) | |
ბიტები | ფიზიკური | მატარებელი ხაზი, სიგნალი და ორობითი გადაცემა | |
დონე 7: პროგრამული დონე |
პროგრამული დონის გავლით მომხმარებელს შეუძლია ქსელში მოთავსებულ ინფორმაციამდე მიღწევა პროგრამის საშუალებით. პროგრამული დონის ოქმების მაგალითებია: Telnet, File Transfer Protocol (FTP), Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) და Hypertext Transfer Protocol (HTTP) ოქმები.
დონე 6: პრეზენტაციის დონე |
პრეზენტაციის დონე გარდაქმნის მონაცემებს პროგრამული დონის სტანდარტული ინტერფეისისათვის გასაგებ ენაზე. MIME კოდირება, მონაცემების შეკუმშვა, მონაცემების კოდირება და მსგავსი მოქმედებები პრეზენტაციის დონეზე ზემდგომი დონის მოთხოვნის ფარგლებში წარმოდგენა. მაგალითად: EBCDIC-ით კოდირებული ტექსტური ფაილის ASCII-კოდირებულ ფაილად გარდაქმნა, ობიექტების და სხვა მონაცემთა სტრუქტურის XML-ში გარდაქმნა და ა.შ.
დონე 5: სესიის დონე |
სესიის დონე აკონტროლებს დიალოგს (სესიებს) კომპიუტერებს შორის. ის იწყებს, მართავს და წყვეტს კავშირებს ადგილობრივ და შორეულ პროგრამებში. ის იძლევა დუპლექსური ან ნახევრადდუპლექსური კავშირის დამყარების საშუალებას და ახდენს საბოლოო კავშირის შესრულების შემოწმებას, რეგულირებას, შეწყვეტას და განახლებას. OSI მოდელში ეს დონე პასუხისმგებელია სესიების "მშვიდობიან დახურვაზე", რაც TCP ოქმის და ინტერნეტ ოქმის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია.
დონე 4: ტრანსპორტული დონე |
ტრანსპორტული დონე უზუნველყოფს მონაცემების მომხმარებლებს შორის მონაცემების გამჭვირვალე, ეფექტურ გადაცემას და ამ დავალებისგან ზედა დონეების განთავისუფლებას. ტრანსპორტული დონე ამოწმებს საიმედოობას დინების მართვით, სეგმანტაცირებით/დესეგმენტირებით და შეცდომების შემოწმებით. მეოთხე დონის ზოგიერთი ოქმი მოითხოვს ორმაგი კავშირის დამყარებას. ეს ნიშნავს, რომ ტრანსპორტულ დონეს შეუძლია პაკეტების დროებით შენახვა და დანაკარგების შემთხვევაში მათი თავიდან გაგზავნა, მსგავსი ოქმია Transmission Control Protocol (TCP). ეს არის დონე, რომელიც გარდაქმნის შეტყობინებებს TCP, User Datagram Protocol (UDP) , Stream Control Transmission Protocol (SCTP) და სხვა პაკეტებში.
დონე 3: ქსელური დონე |
ქსელური დონე უზრუნველყოფს მონაცემების მიმდევრობების წყაროდან დანიშნულების ადგილამდე ერთი ან რამდენიმე ქსელის გავლით გადაცემას ტრანსპორტული დონის მიერ მოთხოვნილი მომსახურების ხარისხის (QoS) დაცვით. ქსელური დონე აწარმოებს ქსელური მარშრუტიზაციის ფუნქციებს, და ასევე შეუძლია სეგმენტირება/დესეგმენტირება და შეცდომების შეტყობინება. მარშრუტიზატორები მუშაობენ სწორედ ამ დონეზე და აგზავნიან ერთი ქსელიდან მეორეში, რაც საბოლოოდ შეიძლება ქსელის მომხმარებლის ინტერნეტამდე წვდომას უზრუნველყოფდეს (ასევე არსებობს მესამე დონის კომუტატორები (ხშირად მათ IP-კომუტატორებს უწოდებენ). ეს არის მისამართების ლოგიკური სქემა – მნიშვნელობები შეირჩევა ქსელური ინჟინერის მიერ, მისამართების სქემა იერარქიულია.
მესამე დონის ოქმის საუკეთესო მაგალითია ინტერნეტ პროტოკოლი (IP) .
დონე 2: მონაცემთა გადაცემის არხის დონე |
მონაცემთა გადაცემის არხის დონე უზრუნევლყოფს ქსელურ ობიექტებს შორის მონაცემების ელემენტარულ გადაცემას და ფიზიკურ დონეზე მომხდარი შეცდომების აღმოჩენას და შესაძლო აღმოფხვრას. მისამართების სქემა ფიზიკურია (MAC მისამართები) რაც ნიშნავს, რომ ისინი აპარატურულ ნაწილში ფიქსირდება წარმოების დროს, სქემა წრფივია. მეორე დონის ოქმის მაგალითიებია: Ethernet, HDLC, ADCCP. შენიშნვა: IEEE 802 სტანდარტის ლოკალურ ქსელებში და ზოგიერთ არა-IEEE 802 ქსელებში, მაგალითად FDDI-ში, ეს დონე იყოფა ორად: MAC დონედ და IEEE 802.2 LLC დონედ, ამ დონეზე მუშაობენ ქსელური ხიდები და კომუტატორები. არსებობს არგუმენტი, რის მიხედვითაც ამ დონეს უწოდებენ "2.5 დონეს", რადგან თვისობრივად ის მეორე დონეს მკაცრად არ უტოლდება.
დონე 1: ფიზიკური დონე |
ფიზიკური დონე განსაზღვრავს მოწყობილობების ყველა ფიზიკურ და ელექტრულ თვისებებს. ის მოიცავს მავთულების განლაგებას, მოდებულ ძაბვებს და კაბელის პარამეტრებს, ტალღის სიხშირეს და ა.შ. კონცენტრატორები, ქსელის დაფები ფიზიკური დონის მოწყობილობებია. ფიზიკური დონის ძირითადი ფუნქცია და დანიშნულებაა:
- ელექტრული კავშირის დამყარება და გაწყვეტა მატარებელთან.
- მრავალ მომხმარებელს შორის საკომუნიკაციო რესურსების ეფექტურად განაწილება. მაგალითად, კავშირის მოთხოვნა და დინების მართვა.
მოდულაცია, ან ციფრული მონაცემების გადამცემ არხებში გასატარებლად გარდაქმნა. მაგალითად ეს არის სიგნალები ფიზიკურ კაბელში (როგორც მავთული, ასევე ოპტიკურ-ბოჭკოვანი) და ეთერში.
პარალელური SCSI სალტეები მუშაობენ ასევე ამ დონეზე. ამავე დონეზეა სხვადასხვა ფიზიკური დონის Ethernet სტანდარტები; Ethernet შეიცავს ფიზიკურ დონესაც და მონაცემთა გადაცემის არხის დონესაც. ასევე ხდება სხვა ლოკალურ ქსელებში - Token ring, FDDI, და IEEE 802.11 (უმავთულო Ethernet კავშირი).
მაგალითები |
| დონე | მაგალითები | TCP/IP კრებული | SS7 | AppleTalk კრებული | OSI კრებული | IPX კრებული | SNA | UMTS | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| # | სახელი | ||||||||
| 7 | პროგრამული | HL7, Modbus, SIP, SSI | HTTP, SMTP,SMPP, SNMP, FTP, Telnet, NFS, NTP, RTP | ISUP, INAP, MAP, TUP, TCAP | AFP | FTAM, X.400, X.500, DAP | APPC | ||
| 6 | პრეზენტაციის | TDI, ASCII, EBCDIC, MIDI, MPEG | XDR, SSL, TLS | AFP | ISO 8823, X.226 | ||||
| 5 | სესიის | Named Pipes, NetBIOS, SAP, SDP | სესიის შესრულება TCP ოქმისთვის | ASP, ADSP, ZIP, PAP | ISO 8327, X.225 | NWLink | DLC? | ||
| 4 | ტრანსპორტის | NetBEUI, nanoTCP, nanoUDP | TCP, UDP, SCTP | ATP, NBP, AEP, RTMP | TP0, TP1, TP2, TP3, TP4, OSPF | SPX, RIP | |||
| 3 | ქსელური | NetBEUI, Q.931 | IP, ICMP, IPsec, ARP, RIP, BGP | MTP-3, SCCP | DDP | X.25 (PLP), CLNP | IPX | RRC | |
| 2 | მონაცემთა გადაცემის არხის დონე | Ethernet, 802.11 (WiFi), Token Ring, FDDI, PPP, HDLC, Q.921, Frame Relay, ATM, Fibre Channel | MTP-2 | LocalTalk, TokenTalk, EtherTalk, AppleTalk Remote Access, PPP | X.25 (LAPB), Token Bus | IEEE 802.3 კადრირება, Ethernet II კადრირება | SDLC | MAC (Media Access Control) | |
| 1 | ფიზიკური | RS-232, V.35, V.34, I.430, I.431, T1, E1, 10BASE-T, 100BASE-TX, POTS, SONET, DSL, 802.11b, 802.11g | MTP-1 | RS-232, RS-422, STP, PhoneNet | X.25 (X.21bis, EIA/TIA-232, EIA/TIA-449, EIA-530, G.703) | Twinax | PHY (ფიზიკური დონე) | ||
იხილეთ აგრეთვე |
- DoD მოდელი
- ქსელური ოქმები
- OSI ოქმები
- კვანძი
რესურსები ინტერნეტში |
ISO სტანდარტი 7498-1:1994 (ZIP ფორმატი)- Cybertelecom-ის მოდელი
- OSI მოდელის სახელმძღვანელო
- OSI მოდელის სახელმძღვანელო Flash-ში
- კომპიუტერული ქსელები და ოქმები — OSI მოდელი
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ქსელური არქიტექტურა
- ISO სტანდარტები
- ITU-T რეკომენდაციები
- გვერდები, რომლებიც იყენებენ RFC magic ბმულებს
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.076","walltime":"0.082","ppvisitednodes":"value":263,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":0,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":0,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":2,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"],"cachereport":"origin":"mw1258","timestamp":"20190813085210","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"OSI u10dbu10ddu10d3u10d4u10dau10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/OSI_%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q93312","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q93312","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-09-05T11:35:41Z"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":114,"wgHostname":"mw1333"););
