ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილი ბიოგრაფია | ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიურ
იოანე Iიაკობიიობიელია Iსვიმონ Iიონაგრიგოლ Iბასილ Iმობიდანიიოველ Iგლონოქორიმიქაელ I
საქართველოს კათოლიკოსებიქართველი დიპლომატებიქართველი მწიგნობრებიდაბადებული 1585გარდაცვლილი 1658ქართველი კალიგრაფები
15851658ქართველიმწიგნობარიიტალიაში1608საქართველოშითეიმურაზ I1614შაჰ-აბას Iიერუსალიმში1625ევროპაშისულხან-საბა ორბელიანის16261629ურბან VIIIფილიპე II16291629მეტეხის ტაძრის1632ლევან II დადიანის16431649165016561657სამეგრელოსააფხაზეთისკათოლიკოსი1657ვამეყ III-მ
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილი
Jump to navigation
Jump to search
ნიკიფორე ირბახი, კრისტოფორო დე კასტელი
ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილი (ნიკიფორე ირბახი) (დ. დაახლოებით 1585 — გ. 1658) — ქართველი სასულიერო და პოლიტიკური მოღვაწე, დიპლომატი, მწიგნობარი, პირველი ქართული ნაბეჭდი წიგნის ერთ-ერთი გამომცემელი.
ბიოგრაფია |
8 წლისა სწავლა-განათლების მისაღებად გააგზავნეს იტალიაში, სადაც კათოლიკეთა ბერძნულ სკოლაში მიებარა სასწავლებლად. იქვე აღიკვეცა კათოლიკე ბერად. დაახლოებით 1608 წელს საქართველოში დაბრუნდა და კახეთის მეფის თეიმურაზ I-ის კარის მოძღვარი გახდა. 1614 წელს შაჰ-აბას I-ის საქართველოში ლაშქრობის დროს, იერუსალიმში წავიდა. 1625 წელს ანტისპარსული კოალიციის შექმნის თაობაზე მოსალაპარაკებლად, თეიმურაზ I-ის დავალებით, დიპლომატიური მისიით გაემგზავრა ევროპაში.
ნიკიფორე ირბახის ცხოვრების გზა წააგავს სულხან-საბა ორბელიანის გზას. თეიმურაზ I-ის დავალებით იგი მიემგზავრება ევროპაში და 1626-1629 წლებში უკვე მოიხსენიება როგორც თეიმურაზის ელჩი პაპ ურბან VIII-ის კარზე. ამ პერიოდშივე იგი ეწვია ესპანეთის მეფე ფილიპე II-ს, რომელიც მაშინ ევროპაში მიმდინარე ოცდაათი წლის ომშია ჩაბმული. რომში ყოფნისას ჩოლოყაშვილმა აქტიური მონაწილეობა მიიღო ქართული ბეჭდვითი წიგნის გამოცემაში. 1629 წელს მისი დახმარებით ჩამოისხა ქართული ანბანი. მისიონერული მიზნებით სტეფანო პაოლონისთან ერთად მან რომშივე შეიმუშავა და გამოსცა პირველი ქართული ნაბეჭდი წიგნები: ქართულ-იტალიური ლექსიკონი და „ლოცვანი“ ქართულ ენაზე. 1629 წელსვე ჩოლოყაშვილი საქართველოში დაბრუნდა თეატინელთა ორდენის მისიონარებთან ერთად და იმავე წელს გახდა მეტეხის ტაძრის წინამძღვარი. მაშინდელი მიმოწერა მისიონერებს, პაპსა და ქართველ მეფეს შორის ადასტურებს, რომ ნიკიფორე ირბახი შუამავლობდა ურბან VIII-სა და თეიმურაზ I-ს შორის ქართული ეკლესიის რომთან შეერთებას (ე. წ. უნიას). 1632 წელს, როდესაც თეიმურაზ I იძულებული შეიქმნა იმერეთის სამეფოსთვის შეეფარებინა თავი, ჩოლოყაშვილი სამეგრელოს მთავრის ლევან II დადიანის უახლოესი თანამშრომელი და მისი ვრცელი პოლიტიკური გეგმების სულისჩამდგმელი გახდა. მისიონერები მას დადიანის კარის სახლთუხუცესად იხსენიებენ.
1643-1649 წლებში ჩოლოყაშვილი კვლავ იერუსალიმშია ქართველთა ჯვრის მონასტრის წინამძღვრად. 1650 წელს ის საქართველოში ბრუნდება. ჯერ იმერეთის სამეფოს კარზე იმყოფებოდა, შემდეგ კვლავ ლევან II დადიანთან, რომლის ხელისშეწყობითაც 1656-1657 წ. სამეგრელოსა და აფხაზეთის კათოლიკოსი ხდება. 1657 წელს, ლევან II დადიანის გარდაცვალების შემდეგ, ოდიშის ახალმა მთავარმა ვამეყ III-მ სხვა თავის მოწინააღმდეგეთა შორის ჩოლოყაშვილიც შეიპყრო და საპყრობილეში მოათავსა, სადაც იგი გარდაიცვალა.
ჩოლოყაშვილის მრავალმხრივი საქმიანობა მიმართული იყო საქართველოს პოლიტიკის და კულტურის აღორძინებისაკენ. თანამედროვენი მას უწოდებდნენ ბრძენსა და ფილოსოფოსს, რიტორს, "ღირსსა ყოვლისა სიკეთისა".
ლიტერატურა |
- თამარაშვილი მ., ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის, ტფ., 1902;
აკოფაშვილი გ., ქსე, ტ. 11, გვ. 147, თბ., 1987
| ||||||||||||||||||||||
საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მეთაურები 
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- საქართველოს კათოლიკოსები
- ქართველი დიპლომატები
- ქართველი მწიგნობრები
- დაბადებული 1585
- გარდაცვლილი 1658
- ქართველი კალიგრაფები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.132","walltime":"0.170","ppvisitednodes":"value":1160,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":77546,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":59892,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":10,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":13,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 79.236 1 -total"," 85.89% 68.057 1 თარგი:საქართველოს_მართლმადიდებელი_ეკლესიის_მეთაურები"," 67.07% 53.140 1 თარგი:ნავდაფა"," 20.42% 16.180 3 თარგი:ფერი"," 13.80% 10.933 1 თარგი:Commonscat"," 8.48% 6.721 1 თარგი:Tnavbar"," 4.58% 3.630 1 თარგი:Commons"],"cachereport":"origin":"mw1265","timestamp":"20190919203656","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10dcu10d8u10d9u10ddu10dau10ddu10d6 u10e9u10ddu10dau10ddu10e7u10d0u10e8u10d5u10d8u10dau10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%96_%E1%83%A9%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A7%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q3652639","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q3652639","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-05-30T13:08:16Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fd/Catholicos_of_Georgia.JPG"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":139,"wgHostname":"mw1323"););
