შარვაშიძეები იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ
შარვაშიძეები
აფხ.მეგრ.აფხაზეთშიშირვანშაჰებსანჩაბაძეXIII საუკუნეშიცხუმის ერისთავიოთაღო შარვაშისძედარდინ შარვაშიძეXI საუკუნისკახეთშიკარდენახში
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
შარვაშიძეები
Jump to navigation
Jump to search
შარვაშიძეები, შერვაშიძეები, (აფხ. Чачба — „ჩაჩბა“, მეგრ. შარაშია) — მთავართა საგვარეულო ფეოდალურ აფხაზეთში. საგვარეულოს წარმოშობასა და გვარსახელწოდებას ისტორიული გადმოცემა უკავშირებს შირვანშაჰებს. საკუთრივ აფხაზეთში ეს საგვარეულო იხსენიება როგორც ჩაჩბა, რომელსაც უშუალოდ უკავშირებენ გვარსახელ აჩბას (ანჩაბაძე). აფხაზური გადმოცემით, ამ საგვარეულოს წარმომადგენლები მართავდნენ აფხაზეთს შარვაშიძეებამდე. ქართულ წყაროებში შარვაშიძეები პირველად XIII საუკუნეში არიან მოხსენიებულნი (ცხუმის ერისთავი ოთაღო შარვაშისძე, დარდინ შარვაშიძე — მონღოლთა წინააღმდეგ მებრძოლი მხედართმთავარი). გამოთქმულია მოსაზრება (ნ. ბერძენიშვილი), რომ „მატიანე ქართლისაჲში“ XI საუკუნის I ნახევრის აფხაზეთის ამბებთან დაკავშირებით მოხსენიებული ოთაღო ჭაჭას ძე ჩაჩბა უნდა ყოფილიყო, თუმცა ამის კატეგორიული მტკიცებისათვის საკმაო საფუძველი არ არსებობს. ს. ჯანაშიას ვარაუდით, მოგვიანო ხანის შარვაშიძეები გენეალოგიურად დაკავშირებული არ უნდა იყვნენ ამ გვარის უძველეს წარმომადგენლებთან.
მ. ჯანაშივილის აზრით „ამ შარვაშიძეების წინაპარნი მთავრობდნენ შარვანს და ქართელები მათ უწოდებდნენ შარვაშედ. დავით აღმაშენებელმა შარვანი რომ აიღო და მერე ანისი, იქაური ემირი სახლობით გადმოასახლა აფხაზეთს. ერისთავად პირველად ჩნდება დოთაღოს შარვაშიძე, რომელიც თამარ მეფემ დაადგინა აფხაზეთს“[1].
გვიანდელ შუა საუკუნეებში შერვაშიძეები საბედიანოში შემავალი აფხაზეთის ერისთავები იყვნენ, XVI საუკუნეში კი დამოკიდებულიიყვნენ სამეგრელოს მთავრებზე. XVII საუკუნის დასაწყისში დამოუკიდებელი მთავრები გახდნენ. XVII საუკუნის დასაწყისში შარვაშიძეების ერთი შტო გადავიდა კახეთში და დასახლდა კარდენახში, შემდგომში მათ მიიღეს აფხაზის გვარი. 1810 წლიდან შევიდნენ რუსეთის ქვეშევრდომობაში, როგორც დამოუკიდებელი შიდა ავტონომიური უფლებების მქონე სამთავროს მფლობელები (სამთავრო გაუქმდა 1864 წელს). XIX საუკუნის ბოლოს და XX საუკუნის დასაწყისში შარვაშიძეების საგვარეულოდან ბევრი საზოგადო და კულტურის მოღვაწეა ცნობილი.
იხილეთ აგრეთვე |
- შარვაშიძეების გენეალოგია
ლიტერატურა |
ზ. ანჩაბაძე, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, გვ. 689-690, .mw-parser-output .ts-comment-commentedTextborder-bottom:1px dotted;cursor:help@media(hover:none).mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText)border-bottom:0;cursor:auto
თბ., 1986 წელი.- ს. ჯანაშია, გიორგი შარვაშიძე, თბ., 1985
- И. Антелава, Очерки по истории Абхазии XVII-XVIII вв., Сух., 1949
- З. Анчабадзе, Из истории средневековой Абхазии (VI-XVII вв.), Сух., 1959
სქოლიო |
↑ ბატონიშვილი ვახუშტი, საქართველოს გეოგრაფია, თბ., 1904, გვ. 311
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- შარვაშიძეები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.064","walltime":"0.097","ppvisitednodes":"value":238,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":2852,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":724,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":9,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":689,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 83.802 1 -total"," 46.58% 39.037 1 თარგი:ქსე"," 38.95% 32.637 1 თარგი:Comment"," 23.94% 20.061 1 თარგი:Replace"," 20.67% 17.320 1 თარგი:სქოლიო"," 8.03% 6.727 1 თარგი:Lang-ab"," 7.97% 6.678 1 თარგი:მმ*"," 4.39% 3.680 2 თარგი:LangWithName"," 4.38% 3.671 1 თარგი:Main_other"," 3.96% 3.321 1 თარგი:Lang-xmf"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.003","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":638478,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1249","timestamp":"20190829101845","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10e8u10d0u10e0u10d5u10d0u10e8u10d8u10ebu10d4u10d4u10d1u10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q2962815","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q2962815","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2017-12-04T09:42:48Z"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":144,"wgHostname":"mw1330"););
