Skip to main content

Maślanka wiązkowa Systematyka i nazewnictwo | Morfologia | Występowanie i siedlisko | Znaczenie | Gatunki podobne | Przypisy | Menu nawigacyjneIndex FungorumSpecies FungorumDiscover Life Maps

PierścieniakowateGrzyby trująceMykobiota Polski


grzybówpierścieniakowatychIndex FungorumtaksonHudsonP. Kumm.synonimów łacińskichFranciszek BłońskiZarodnikiPolsceOwocnikiSaprotrofgrzyb trującyfascikulolantybiotycznegronkowca złocistegowirusa polio












Maślanka wiązkowa




Z Wikipedii, wolnej encyklopedii






Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania




















Maślanka wiązkowa

Ilustracja

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pierścieniakowate

Rodzaj

maślanka

Gatunek
maślanka wiązkowa

Nazwa systematyczna

Hypholoma fasciculare (Huds.) P. Kumm.
Führ. Pilzk. (Zwickau): 21, 72 (1871)




Commons
Multimedia w Wikimedia Commons




Wikisłownik
Hasło w Wikisłowniku


Zielonkawe zabarwienie blaszek




Nie zawsze jednak zielonkawy kolor blaszek jest tak intensywny




Występuje zwykle grupowo


Maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare (Huds.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].



Systematyka i nazewnictwo |


Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypholoma, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].


Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1778 r. Hudson nadając mu nazwę Agaricus fascicularis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Hypholoma[1].


Ma ponad 40 synonimów łacińskich. Niektóre z nich[2]:




  • Agaricus fascicularis Huds. 1778


  • Agaricus sadleri Berk. & Broome 1879


  • Clitocybe sadleri (Berk. & Broome) Sacc. 1887


  • Dryophila fascicularis (Huds.) Quél. 1888


  • Dryophila fascicularis (Huds.) Quél. 1888 (var. fascicularis


  • Geophila fascicularis (Huds.) Quél. 1886


  • Hypholoma fasciculare var. fasciculare (Huds.) P. Kumm.


  • Hypholoma fasciculare var. pusillum J.E. Lange.


  • Hypholoma sulphureum G.M. Taylor & P.K. Buchanan 1988


  • Naematoloma fasciculare (Huds.) P. Karst. 1880


  • Naematoloma fasciculare (Huds.) P. Karst. 1879 (var. fasciculare)


  • Pratella fascicularis (Huds.) Gray 1821


  • Psilocybe fascicularis (Huds.) Kühner 1980


  • Psilocybe fascicularis (Huds.) Kühner 1980 (var. fascicularis)


Nazwę polską nadał Franciszek Błoński w 1890 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako łysiczka trująca, łysiczka wiązkowa, opieńki olszowe żółte, ostrzępka wiązkowa, opieńka fałszywa, opieńka trująca, opieńka wiązkowa, fałszywa opieńka, maślanka jadowita, maślanka trująca[3].



Morfologia |


Kapelusz


Średnica dochodzi do 7 cm, u młodych egzemplarzy półkolisty, następnie wypukły do płaskiego, z niewielkim wybrzuszeniem u starszych. Powierzchnia kapelusza jest sucha i gładka. Barwa żółta lub siarkowożółta, środek kapelusza pomarańczowy do rdzawobrązowego[4].


Blaszki


Gęsto ustawione, zaokrąglone przy trzonie. Barwa od siarkowożółtawej u młodych, poprzez brudnozielonkawą, do fioletowoczarnych u starszych egzemplarzy[4]. Zakryte cienką osłoną w bardzo młodych owocnikach.


Trzon


Grubość do 0,7 cm, wysokość do 10 cm. Nieregularnie cylindryczny, powyginany, wewnątrz pusty. Barwa żółtawa z lekko zielonkawym odcieniem, pokryty (zwłaszcza na dole) brunatnymi włókienkami. Uszkodzony nie zmienia zabarwienia. Trzony w wiązce owocników na dole zrośnięte[4].


Miąższ


Cienki i elastyczny, barwa żółtawa lub siarkowożółta, u podstawy trzonu brązowa. Smak bardzo gorzki. Uszkodzony nie zmienia zabarwienia[4].


Wysyp zarodników


Szarofioletowy, czasami prawie czarny. Zarodniki elipsoidane, gładkie, o rozmiarach 6-8 × 4 μm[5].



Występowanie i siedlisko |


Z wyjątkiem Afryki i Antarktydy występuje na wszystkich kontynentach, także na wielu wyspach.
W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony[6]. W Polsce bardzo pospolity[5].


Owocniki wyrastają od kwietnia do grudnia w wiązkach liczących nawet po kilkadziesiąt owocników na pniakach obumarłych drzew liściastych oraz iglastych. Wśród grzybów rosnących kępami na pniach jest jednym z najczęstszych, czasami rośnie nawet na drewnie budowlanym. Występuje od wiosny do późnej jesieni[7].



Znaczenie |


Saprotrof, grzyb trujący. Powoduje głównie zaburzenia trawienne spowodowane podrażnieniem i zapaleniem śluzówki układu pokarmowego. Objawy: bóle brzucha, mdłości, wymioty, biegunka i wzdęcia. Objawy pojawiają się nie później, niż 3 godz. po spożyciu grzybów i po jakimś czasie (często już po dwóch dniach) mijają, zazwyczaj bez trwałych następstw[4]. Z powodu bardzo gorzkiego smaku zatrucia tym grzybem są jednak rzadkie[7].


Z owocników wyizolowano związek chemiczny o nazwie fascikulol D (tetracykliczny trójterpen) . Ma on działanie antybiotyczne w stosunku np. do gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus). Z hodowli grzybni wyizolowano natomiast substancje naematolina i naematolon. Wykazują one działanie cytotoksyczne w stosunku do wirusa polio i hamują wzrost wzrost komórek HeLaS2[8].



Gatunki podobne |



  • maślanka łagodna (Hypholoma capnoides). Jest jadalna, ma blaszki niebieskawe, smak łagodny i rośnie tylko na drzewie iglastym[4].


  • maślanka ceglasta (Hypholoma lateritium). Jest większa, ma intensywniejsze zabarwienie i rośnie tylko na drewnie drzew liściastych[4].


Przypisy |



  1. ↑ abc Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-09-15].


  2. ↑ Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-09-20].


  3. ↑ Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.


  4. ↑ abcdefg Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.


  5. ↑ ab Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.


  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].


  7. ↑ ab Till R. Lohmeyer, Ute Kũnkele: Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie. Warszawa: 2006. ISBN 978-1-40547-937-0.


  8. ↑ Grażyna Końska, Halina Komorowska. Lecznicze działanie grzybów. Wszechświat. Czasopismo przyrodnicze, t 110, nr 7-9/2009










Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maślanka_wiązkowa&oldid=55216833”










Menu nawigacyjne




























(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.196","walltime":"0.249","ppvisitednodes":"value":3197,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":21166,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":5740,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":4,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":7950,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 208.049 1 -total"," 51.98% 108.147 1 Szablon:Przypisy"," 35.59% 74.050 1 Szablon:Takson_infobox"," 23.14% 48.146 3 Szablon:Cytuj_stronę"," 18.11% 37.670 4 Szablon:Cytuj_książkę"," 14.09% 29.307 1 Szablon:Infobox_grafika"," 12.51% 26.024 4 Szablon:Infobox_nagłówek"," 8.67% 18.034 4 Szablon:Lang"," 5.02% 10.454 38 Szablon:Infobox_wiersz_dodaj"," 3.60% 7.482 1 Szablon:Infobox_tytuł"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.089","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":2667094,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1328","timestamp":"20190320094352","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":138,"wgHostname":"mw1320"););
-

Popular posts from this blog

Invision Community Contents History See also References External links Navigation menuProprietaryinvisioncommunity.comIPS Community ForumsIPS Community Forumsthis blog entry"License Changes, IP.Board 3.4, and the Future""Interview -- Matt Mecham of Ibforums""CEO Invision Power Board, Matt Mecham Is a Liar, Thief!"IPB License Explanation 1.3, 1.3.1, 2.0, and 2.1ArchivedSecurity Fixes, Updates And Enhancements For IPB 1.3.1Archived"New Demo Accounts - Invision Power Services"the original"New Default Skin"the original"Invision Power Board 3.0.0 and Applications Released"the original"Archived copy"the original"Perpetual licenses being done away with""Release Notes - Invision Power Services""Introducing: IPS Community Suite 4!"Invision Community Release Notes

Image
Internet forum softwarePHP software Internet communityPHPMySQLdatabase management systemInternet forumCharles WarnerMatt MechamJarvis Entertainment GroupIkonboardInvisionFreeAjaxIPS Community ForumsIPS Community Forumsthis blog entry Invision Community From Wikipedia, the free encyclopedia Jump to navigation Jump to search Invision Community Developer(s) Invision Power Services Stable release 4.4.6 / August 19, 2019 ; 34 days ago  ( 2019-08-19 ) Platform PHP / MySQL Type Forum software License Proprietary Website invisioncommunity.com Invision Community (previously known as IPS Community Suite ) is primarily an Internet community software produced by Invision Power Services, Inc. It is written in PHP and uses MySQL as a database management system. Invision Power Services sell applications that each can be bought and installed separately in addition to the Suite, the most widely known being the Internet forum software Invision Power Board. Invisi
Read more

Canceling a color specificationRandomly assigning color to Graphics3D objects?Default color for Filling in Mathematica 9Coloring specific elements of sets with a prime modified order in an array plotHow to pick a color differing significantly from the colors already in a given color list?Detection of the text colorColor numbers based on their valueCan color schemes for use with ColorData include opacity specification?My dynamic color schemes

Image
Would it be easier to colonise a living world or a dead world? Postal services in Italy - Poste Italiane vs. Friendpost vs. GPS What is /dev/null and why can't I use hx on it? Why are engines with carburetors hard to start in cold weather? How to make a gift without seeming creepy? Without exposing his identity, did Roy help his parents with money so that they can afford to stay in their home? Does the Creighton Method of Natural Family Planning have a failure rate of 3.2% or less? How do I break the broom in Untitled Goose Game? Had there been instances of national states banning harmful imports before the mid-19th C Opium Wars? D&D Monsters and Copyright Is sleeping on the groud in cold weather better than on an air mattress? Transiting through Switzerland by coach with lots of cash quadratic equations on 2 by 2 matrices Always Lubricate Skewers? I pay for a service, but I miss the broadcast Iron-age tools, is there a way to extract heavy metals
Read more

Ласкавець круглолистий Зміст Опис | Поширення | Галерея | Примітки | Посилання | Навігаційне меню58171138361-22960890446Bupleurum rotundifoliumEuro+Med PlantbasePlants of the World Online — Kew ScienceGermplasm Resources Information Network (GRIN)Ласкавецькн. VI : Літери Ком — Левиправивши або дописавши її

Image
ЛаскавецьФлора УкраїниФлора ЄвропиФлора АфрикиФлора АзіїРослини, описані 1753 ОкружковіОднорічнатрав'яниста рослинаАфриціЄвропіАзіїУкраїні Ласкавець круглолистий Матеріал з Вікіпедії — вільної енциклопедії. Перейти до навігації Перейти до пошуку ? Ласкавець круглолистий Біологічна класифікація Домен: Ядерні (Eukaryota) Царство: Зелені рослини (Viridiplantae) Відділ: Вищі рослини (Streptophyta) — Судинні (Tracheophyta) — Покритонасінні (Angiospermae) — Евдикоти (Eudicots) — Айстериди (Asterids) Порядок: Аралієцвіті (Apiales) Родина: Окружкові (Apiaceae) Підродина: Селерові (Apioideae) Триба: Bupleureae Рід: Ласкавець ( Bupleurum ) Вид: Ласкавець круглолистий Біноміальна назва Bupleurum rotundifolium L., 1753 Посилання Вікісховище: Bupleurum rotundifolium Віківиди: Bupleurum rotundifolium EOL: 581711 IPNI: 38361-2 ITIS: 29608 NCBI: 90446 Ласкавець круглолистий [1] [1] [2] ( Bupleurum rotundifolium ) — вид рослин родини Окружкові (Apiaceae)
Read more