Skip to main content

ჩრდილოეთი პოლუსი სექციების სია ისტორია | კლიმატი | იხილეთ აგრეთვე | რესურსები ინტერნეტში | ლიტერატურა | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ77°15′ ჩ. გ. 154°59′ ა. გ. / 77.250° ჩ. გ. 154.983° ა. გ. / 77.250; 154.983ჩრდილოეთი პოლუსი – ენციკლოპედია ბრიტანიკაჩრდილოეთი პოლუსი – ინფორმაციაOnline Etymology DictionaryBeyond «Polar Express»: Fast Facts on the Real North PoleორიგინალიდანSatellites witness lowest Arctic ice coverage in historyArctique : avec ou sans glace ? La fonte de la banquise s’accélère

დედამიწის უკიდურესი წერტილებინავიგაციაპოლუსებიარქტიკის გეოგრაფია


დედამიწის ზედაპირსსამხრეთისჩრდილოეთი ყინულოვანი ოკეანისპაკისყინულითალერტიელსმირზენუნავუტიკანადაკილომეტრით1958 წელს2007 წელსდედამიწასVI საუკუნეXV საუკუნისXV საუკუნეშიმარტინ ბეჰაიმიზღვაშიXVII საუკუნეშიევროპიდანჩინეთშიწყლისყინულისგან1607 წელსგრენლანდიისპაკებისშპიცბერგენზეჩრდილოეთითმიხეილ ლომონოსოვიზღვისქარებიშპიცბერგენისეკატერინე II17651766 წლებშივასილი ჩიჩაგოვი1773 წელსკონსტანტინ ჯონ ფიპსისარქიპელაგს1818 წელსუილიამ პარის1827 წელსჩრდილოეთისაკენ23 ივლისსჯეიმზ როსი18751876ჯორჯ ნერსისსმითის სრუტის1876 წლის12 მაისსმარხილებითჯორჯ დე ლონგის1879 წლის8 ივლისსსან-ფრანცისკოდანბერინგის სრუტისყინულები1881 წლის12 ივნისსმარხილებით1881 წლის12 სექტემბერსლენის დელტაშილენის1884 წელსგრენლანდიისყინულშიკილომეტრითჩრდილოეთ ყინულოვან ოკეანეშიაღმოსავლეთიდანდასავლეთისფრიტიოფ ნანსენი1893 წლის24 ივნისსქრისტიანია28 სექტემბერს1895 წლის14 მარტსიალმარ იოჰანსენმაკილომეტრისყინულილანდშაფტი7 აპრილსლუიჯი ამედეოს1899 წელსნორვეგიიდან1900 წლის11 მარტსსაკვებისრობერტ პირსს1909 წლის6 აპრილსკილომეტრისამხრეთი პოლუსიტემპერატურაზაფხულშიტემპერატურააყინულისოკეანისარქტიკაშიგლობალური დათბობით2007 წლისსექტემბერში2050 წლისათვისზაფხულის










(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());




ჩრდილოეთი პოლუსი




მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია






Jump to navigation
Jump to search




ჩრდილოეთის ყინულოვანი ოკეანე და ჩრდილოეთი პოლუსი.


ჩრდილოეთი პოლუსი/ჩრდილოეთი გეოგრაფიული პოლუსი — წერტილი ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, რომელშიც დედამიწის ბრუნვის წარმოსახვითი ღერძი კვეთს დედამიწის ზედაპირს. დედამიწის ზედაპირის სხვა ნებისმიერი წერტილი ჩრდილოეთ პოლუსის მიმართ ყოველთვის სამხრეთის მიმართულებისაა. ჩრდილოეთ პოლუსი მდებარეობს ჩრდილოეთი ყინულოვანი ოკეანის ცენტრალურ ნაწილში, სადაც წყლის სიღრმე 4 ათ. მეტრს აღემატება. ჩრდილოეთ პოლუსის რაიონში წყლის ზედაპირი მთელი წლის განმავლობაში დაფარულია სქელი მრავალწლიანი მოდრეიფე პაკის ყინულით. უახლოესი ხმელეთის მონაკვეთი, რომელიც ეკვრის ჩრდილოეთ პოლუსს არის ან კაფეკლუბენი ან კუნძული ATOW1996. ყველაზე ახლოს მდებარე დასახლებული პუნქტია ალერტი კუნძულ ელსმირზე (ნუნავუტი, კანადა), რომელიც პოლუსიდან დაშორებულია 817 კილომეტრით.


1958 წელს ამერიკულმა წყალქვეშა ნავმა ნაუტილუსმა დააფიქსირა სიღრმე 4087 მ. 2007 წელს რუსული ბათისკაფით განისაზღვრა ჩრდილოეთი პოლუსის წყლის ახალი სიღრმე — 4261 მ.




სექციების სია





  • 1 ისტორია


  • 2 კლიმატი


  • 3 იხილეთ აგრეთვე


  • 4 რესურსები ინტერნეტში


  • 5 ლიტერატურა


  • 6 სქოლიო




ისტორია |




ფლამანდიელი კარტოგრაფის გერხარდ მერკატორის რუკა, სადაც გამოსახულია ჩრდილოეთი პოლუსი. შედგენილია 1595 წელს.




ბარკა „ჟანეტა“




ნანსენის გემი „ფრამი“


მრავალი ანტიკური კულტურის მიხედვით დედამიწას ბრტყელი იერსახით წარმოიდგენდნენ, თუმცა ძველი ბერძენი ფილოსოფოსები (ძველი წელთაღრიცხვის VI საუკუნე) თვლიდნენ, რომ დედამიწა არის სფეროსებური. ტერმინი ჩრდილოეთი პოლუსი პირველად გვხვდება XV საუკუნის შუა წლებში.[1] მანამდე, წერილობით წყაროებში მოიხსენიებენ როგოროც არქტიკულ პოლუსს.[1]XV საუკუნეში მარტინ ბეჰაიმი და სხვა გეოგრაფები სწორად თვლიდნენ, რომ ჩრდილოეთი პოლუსი ზღვაში მდებარეობს.


XVII საუკუნეში პირველად შეიქმნა პრობლემა, რომელიც უკავშირდებოდა ჩრდილოეთ პოლუსთან მიღწევის საკითხს. იმ პერიოდისთვის აუცილებელი იყო უმოკლესი გზის ძიება ევროპიდან ჩინეთში. სწორედ იმ დროს შეიქმნა ლეგენდა იმის შესახებ, რომ ჩრდილოეთი პოლუსის რაიონში პოლარული დღის პერიოდში არსებობს წყლის ისეთი მონაკვეთები, რომელიც ყინულისგან თავისუფალია. 1607 წელს ჰენრი ჰუდსონმა პირველმა სცადა მიეღწია ამ ზღვისთვის. მივიდა რა გრენლანდიის აღმოსავლეთ სანაპიროსთან, შეჩერდა ყინულების გამო. პაკების გავლით, აღმოსავლეთისაკენ ექსპედიცია მივიდა კუნძულ შპიცბერგენზე, თუმცა ვერ შეძლო გზის გაგრძელება ჩ.გ. 80°23'-ის ჩრდილოეთით.[2]


რუსი მეცნიერი მიხეილ ლომონოსოვი თეორიულად ადასტურებდა, რომ არის შესაძლებლობა ზღვის გავლით ჩრდილოეთ პოლუსისკენ მიღწევა. პომორელი ლეგენდების მიხედვით, ლომონოსოვმა გამოიტანა დასკვნა, რომ ძლიერი ქარები უკუაგდებენ მყინვარულ სივრცეებს შპიცბერგენის ჩრდილოეთი სანაპიროდან და ქმნიან ყინულისგან თავისუფალ ზღვას. ეკატერინე II-ის ბრძანებით 1765-1766 წლებში ადმირალი ვასილი ჩიჩაგოვი ორჯერ ცდილობდა შპიცბერგენისკენ გადასვლას, თუმცა მივიდა მხოლოდ ჩ.გ. 80°30'-მდე.[2]1773 წელს კონსტანტინ ჯონ ფიპსის ბრიტანულმა ექსპედიციამ მიაღწია პოლარულ არქიპელაგს ჩ.გ. 80°48'-მდე. 1818 წელს ბრიტანული გემების განყოფილებამ მიაღწია ნიშნულს ჩ.გ. 80°34'-ს. ერთ-ერთი პირველი ექსპედიცია, რომელიც ცდილობდა ჩრდილოეთ პოლუსის მიღწევას სხვა მეთოდების გამოყენებით იყო ბრიტანული ექსპედიცია უილიამ პარის ხელმძღვანელობით, რომელიც 1827 წელს ინგლისიდან დაიძრა გემით „ჰეკლა“. ექსპედიციამ მიაღწია შპიცბერგენის არქიპელაგს. აქედან პარის განყოფილება ორი ნავით დაიძრა ჩრდილოეთისაკენ და 23 ივლისს მიღწია ჩ.გ. 82°45'-ს. პარის ექსპედიციის განყოფილების ერთ-ერთი წევრი იყო მოგზაური ჯეიმზ როსი, რომელმაც მოგვიანებით აღმოაჩინა ჩრდილოეთი მაგნიტური პოლუსი.[3][4]





ფრიტიოფ ნანსენი





რობერტ პირი


ჩრდილოეთ პოლუსისკენ მიღწევას ცდილობდა აგრეთვე ბრიტანული არქტიკული ექსპედიცია (1875-1876 წწ.) ჯორჯ ნერსის ხელმძღვანელობით, რომელიც მოძრაობდა სმითის სრუტის მხრიდან „ალერტისა“ და „დისკოვერის“ გემებზე. ალბერტ მარკემის ხელმძღვანელობით ექსპედიციის ნაწილმა 1876 წლის 12 მაისს მარხილებით მიაღწია სარეკორდო ნიშნულს: ჩ.გ. 83°20’26"-ს.[5]


ჯორჯ დე ლონგის ამერიკული ექსპედიცია 1879 წლის 8 ივლისს ბარკით (რომელსაც ეწოდებოდა „ჟანეტი“) სამოგზაუროთ გავიდა სან-ფრანცისკოდან. ჩრდილოეთ პოლუსთან მისვლას გეგმავდნენ ბერინგის სრუტის გავლით. ვრანგელის კუნძულის სიახლოვეს ექსპედიციას გაუვალი ყინულები შეხვდა. მომდევნო 21 თვის განმავლობაში გემი, რომელიც ჩაყინული იყო მძლავრი ყინულის მასებით მოძრაობას აგრძელებდა ჩრდილო-დასავლეთისაკენ, რითაც თანდათან უახლოვდებოდა ჩრდილოეთ პოლუსს. 1881 წლის 12 ივნისს გემმა ვერ გაუძლო ყინულის წნევას და ჩაიძირა 77°15′ ჩ. გ. 154°59′ ა. გ. / 77.250° ჩ. გ. 154.983° ა. გ. / 77.250; 154.983. თუმცა ექსპედიცია გადარჩა, ყინულზე მარხილებით გადაზიდეს მაშველი ნავები და საკვები. მიაღწიეს ნოვოსიბირსკის კუნძულებს. აქედან 1881 წლის 12 სექტემბერს ექსპედიციამ სამი სამაშველო ნავით შეეცადა მისულიყო მატერიკამდე. შტორმის შედეგად ერთ-ერთი სამაშველო ნავი ეკიპაჟთან ერთად ჩაიძირა. დანარჩენი ორი ნავი მივიდა სანაპირომდე, თუმცა შტორმის გამო ნავები ერთმანეთს დაცილდნენ. ერთ-ერთი სამაშველო ნავის ეკიპაჟი აიყვანეს იაკუტებმა მდინარე ლენის დელტაში.


დე ლონგის ჯგუფი, რომელიც გაჩერდა ლენის შესართავის მეორე მხარეს ცდილობდა დასახლებული პუნქტის პოვნას, რის გამოც სამოგზაუროდ მატერიკში საკმაოდ ღრმად შეიჭრა. 14 კაციდან მხოლოდ 2 მოახერხა დასახლების პოვნა. დანარჩენები, დე ლონგის ჩათვლით, დაიღუპნენ უჭმელობით და ძალის გამოლევით.[6]


1884 წელს „ჟანეტი“ იპოვეს გრენლანდიის სამხრეთით, რომელიც ყინულში იყო დამარხული. გემი 1000 კილომეტრით იყო დაცილებული კატასტროფის ადგილს. მეტეოროლოგი ჰენრიკ მონი ამ პოვნის შემდეგ გამოთქვამს მოსაზრებას და აღნიშნავს, რომ ჩრდილოეთ ყინულოვან ოკეანეში არსებობს დინება, რომელსაც ყინულები გადააქვს აღმოსავლეთიდან დასავლეთის მიმართულებით.


ნორვეგიელი მოგზაური ფრიტიოფ ნანსენი დაინტერესდა ამ მოსაზრებით და მოაწყო ნორვეგიის პოლარული ექსპედიცია „ფრამზე“, რომელიც აგებული იყო ნანსენის დაკვეთით სპეციალურად ყინულში დრეიფისთვის. 1893 წლის 24 ივნისს „ფრამმა“ დატოვა ქრისტიანია. ჩრდილოეთის საზღვაო გზის გავლით 28 სექტემბერს გემმა მიაღწია ყინულოვან სივრცეებს ნოვოსიბირკის კუნძულებთან. 1895 წლის 14 მარტს როდესაც „ფრამმა“ მიაღწია ჩ.გ. 84°4'-ს ნანსენმა და იალმარ იოჰანსენმა გზის გაგრძელება გადაწყვიტეს თხილამურებით. ნანსენი ფიქრობდა, რომ 50 დღის განმავლობაში მოახერხებდა 660 კილომეტრის გავლას და მივიდოდა პოლუსთან. ხოლო იქიდან გაემგზავრებოდა ფრანც-იოსების მიწაზე.


თავდაპირველად ყინული საკმაოდ მოსწორებული იყო და მკვლევარებს არ უძნელდებოდათ გადაადგილება. დრო და დრო ლანდშაფტი შეიცვალა უსწორმასწორო ყინულის მასებით. 7 აპრილს წყვილმა მიაღწია ჩ.გ. 86°14'-ს. მათ თვალწინ გაიხსნა მძლავრი ყინულის მთები. ნანსენმა და იოჰანსენმა გადაწყვიტეს უკან დაბრუნება და საბოლოო ჯამში მიაღწიეს ფრანც-იოსების მიწას.


ლუიჯი ამედეოს იტალიური არქტიკული ექსპედიცია 1899 წელს გეზს იღებს ნორვეგიიდან. ჩაფიქრებული ჰქონდათ მიეღწიათ ფრანც-იოსების მიწამდე, საიდანაც გაემგზავრებოდნენ ჩრდილოეთი პოლუსისაკენ. ფრანც-იოსების მიწაზე გამოზამთრების პერიოდში, ბანაკში გაყინვის შედეგად ლუიჯი ამედეომ ორი თითი დაკარგა, რის გამოც აღარ შეეძლო პირადად მიეღო მონაწილეობა ჩრდილოეთი პოლუსისკენ მგზავრობაში. 1900 წლის 11 მარტს უმბერტო კანის ხელმძღვანელობით ჯგუფი დაიძრა ჩრდილოეთი პოლუსისაკენ. ექსპედიციის რამდენიმე წევრი აცნობიერებდა იმას, რომ დიდი სირთულეების გამო ისინი ვერ მიაღწევენ პოლუსს. ამას ემატებოდა საკვების დეფიციტი. ამიტომ ჯგუფი უკან დაბრუნდა.


ჩრდილოეთი პოლუსის დაპყრობა დიდი ხნის განმავლობაში მიეწერობოდა ამერიკელ ინჟინერსა და მოგზაურს რობერტ პირსს, რომელმაც განაცხადა, რომ ჩრდილოეთ პოლუსს მიაღწია 1909 წლის 6 აპრილს. თუმცა მოგვიანებით პირის განცხადება საეჭვო გახდა.[7] მაგალითად, ქრონომეტრაჟის მსვლელობა. პირის ექსპედიციის საშუალო სიჩქარე კონტინენტიდან ბარტლეტის ბანაკმდე შეადგენდა 17 კილომეტრს დღეში.[8] ხოლო პირის მტკიცებით, ბარტლეტის ბანაკიდან გამოსვლის შემდეგ, მისმა ჯგუფმა 5 დღის განმავლობაში დაძლია 246 კილომეტრი, რაც სამჯერ აჭარბებდა საშუალო სიჩქარეს. უკან დაბრუნებისას ექსპედიციამ გზა დაძლია მხოლოდ სამი დღეში, რაც დღეში შეადგენდა 80 კმ გავლას.[8]


ბევრმა მკვლევარმა ასეთი მსვლელობა შეუძლებლად მიიჩნია.[8]



კლიმატი |




ყინულების დნობა. 2005-2007 წწ.


ჩრდილოეთი პოლუსი გაცილებით უფრო თბილია ვიდრე სამხრეთი პოლუსი. ზამთრის ტემპერატურა ჩრდილოეთ პოლუსზე მერყეობს – 43 °C-26 °C შორის. ზაფხულში ტემპერატურა უტოლდება 0 °C-ს. ცალკეულ დღეებში მატულობს + 2 °C-მდე. ჩრდილოეთ პოლუსზე დაფიქსირებული ყველაზე მაღალი ტემპერატურაა + 5 °C. ყინულის ფენების სისქე ჩვეულებრივ 2-3 მეტრია.[9] ყინულით დაფარული ოკეანის ტერიტორია ზაფხულში თითქმის ორჯერ უფრო ნაკლებია ვიდრე ზამთარში.[9] ზოგჯერ, ყინულის გადაადგილების შედეგად შიშვლდება ოკეანის ზედაპირი.


კვლევებმა უჩვენა, რომ არქტიკაში ყინულის სისქე უკანასკნელი ათწლეულის განმავლობაში შემცირდა, რაც მკვლევარების აზრით, გლობალური დათბობით არის განპირობებული. 2007 წლის სექტემბერში ჩრდილოეთ პოლუსზე დაფიქსირდა რეკორდულად დაბალი ყინულის დონე.[10] პოლარული დღე დაახლოებით 193 დღე-ღამე გრძელდება, პოლარული ღამე – დაახლოებით 172 დღე-ღამე.


მეცნიერების ვარაუდით, ჩრდილოეთი პოლუსი 2050 წლისათვის ზაფხულის პერიოდში შესაძლოა გახდეს ყინულისგან თავისუფალი სივრცე.[11]



იხილეთ აგრეთვე |


  • სამხრეთი პოლუსი

  • გეოგრაფიული პოლუსები

  • ჩრდილოეთი მაგნიტური ველი

  • ჩრდილოეთის ყინულოვანი ოკეანე


რესურსები ინტერნეტში |



  • ვიკისაწყობის ლოგო შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ჩრდილოეთი პოლუსი“ ვიკისაწყობში.


  • ჩრდილოეთი პოლუსი – ენციკლოპედია ბრიტანიკა (ინგლისური)


  • ჩრდილოეთი პოლუსი – ინფორმაცია (რუსული)


ლიტერატურა |


  • Лактионов А. Ф. Северный полюс. — 3-е изд., перераб. и доп.. — М.: Морской транспорт, 1960. — 525 с. — 9000 ეგზპ.


სქოლიო |



  1. ↑ 1.01.1Online Etymology Dictionary. წაკითხვის თარიღი: 2012-03-20.

  2. ↑ 2.02.1Корякин В. С. Фредерик Альберт Кук. — М.: Наука, 2002. — 248 с. — (Научно-биографическая литература). — ISBN 5-02-022730-7


  3. ↑ Шпаро Д. И., Шумилов А. В. Длинные мили Уильяма Парри // К полюсу. — М.: Молодая гвардия, 1987. — 367 с. — 100 000 экз.


  4. ↑ Parry, William Edward Narrative of an attempt to reach the North pole. — Лондон: John Murray, 1828. — 229 с.


  5. ↑ Nares, George Narrative of a voyage to the Polar Sea. — Лондон: Sampson Low, Marston, Searle & Rivington, 1878. — Т. 1.


  6. ↑ Melville, George Wallace In The Lena Delta. — Бостон: Houghton, Mifflin And Company, 1885.


  7. ↑ Henderson, Bruce Who Discovered the North Pole? (ინგლ.) // Smithsonian : журнал. — Вашингтон: Смитсоновский институт, 2009. — В. Апрель. — ISSN 0037-7333.

  8. ↑ 8.08.18.2Pala, Christopher Anatomy of Three Frauds // The Oddest Place on Earth: Rediscovering the North Pole. — ნიუ-იორკი: Writer's Showcase Press. — P. 133—153. — 324 p. — ISBN 978-0595214549

  9. ↑ 9.09.1Handwerk, Brian. (2004-11-08) Beyond «Polar Express»: Fast Facts on the Real North Pole. National Geographic News. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 2012-02-04. წაკითხვის თარიღი: 2012-01-15.


  10. ↑ Satellites witness lowest Arctic ice coverage in history. ევროპის კოსმოსური სააგენტო (2007-09-14). წაკითხვის თარიღი: 2012-02-26.


  11. ↑ Arctique : avec ou sans glace ? La fonte de la banquise s’accélère - Centre national de la recherche scientifique








(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););


მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჩრდილოეთი_პოლუსი&oldid=3546784“-დან










სანავიგაციო მენიუ



























(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.120","walltime":"0.161","ppvisitednodes":"value":919,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":7333,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":2103,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":7,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":6131,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 89.831 1 -total"," 50.65% 45.495 1 თარგი:სქოლიო"," 27.54% 24.737 1 თარგი:Coord"," 14.51% 13.034 3 თარგი:Cite_web"," 7.93% 7.121 1 თარგი:En"," 7.08% 6.356 1 თარგი:წიგნი"," 4.69% 4.215 1 თარგი:Main_other"," 4.59% 4.122 2 თარგი:ენისხატულა"," 4.24% 3.809 1 თარგი:Commonscat-inline"," 3.60% 3.238 1 თარგი:Ru_icon"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.006","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":722275,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1328","timestamp":"20190424184817","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":131,"wgHostname":"mw1325"););
-

Popular posts from this blog

Invision Community Contents History See also References External links Navigation menuProprietaryinvisioncommunity.comIPS Community ForumsIPS Community Forumsthis blog entry"License Changes, IP.Board 3.4, and the Future""Interview -- Matt Mecham of Ibforums""CEO Invision Power Board, Matt Mecham Is a Liar, Thief!"IPB License Explanation 1.3, 1.3.1, 2.0, and 2.1ArchivedSecurity Fixes, Updates And Enhancements For IPB 1.3.1Archived"New Demo Accounts - Invision Power Services"the original"New Default Skin"the original"Invision Power Board 3.0.0 and Applications Released"the original"Archived copy"the original"Perpetual licenses being done away with""Release Notes - Invision Power Services""Introducing: IPS Community Suite 4!"Invision Community Release Notes

Image
Internet forum softwarePHP software Internet communityPHPMySQLdatabase management systemInternet forumCharles WarnerMatt MechamJarvis Entertainment GroupIkonboardInvisionFreeAjaxIPS Community ForumsIPS Community Forumsthis blog entry Invision Community From Wikipedia, the free encyclopedia Jump to navigation Jump to search Invision Community Developer(s) Invision Power Services Stable release 4.4.6 / August 19, 2019 ; 34 days ago  ( 2019-08-19 ) Platform PHP / MySQL Type Forum software License Proprietary Website invisioncommunity.com Invision Community (previously known as IPS Community Suite ) is primarily an Internet community software produced by Invision Power Services, Inc. It is written in PHP and uses MySQL as a database management system. Invision Power Services sell applications that each can be bought and installed separately in addition to the Suite, the most widely known being the Internet forum software Invision Power Board. Invisi
Read more

Canceling a color specificationRandomly assigning color to Graphics3D objects?Default color for Filling in Mathematica 9Coloring specific elements of sets with a prime modified order in an array plotHow to pick a color differing significantly from the colors already in a given color list?Detection of the text colorColor numbers based on their valueCan color schemes for use with ColorData include opacity specification?My dynamic color schemes

Image
Would it be easier to colonise a living world or a dead world? Postal services in Italy - Poste Italiane vs. Friendpost vs. GPS What is /dev/null and why can't I use hx on it? Why are engines with carburetors hard to start in cold weather? How to make a gift without seeming creepy? Without exposing his identity, did Roy help his parents with money so that they can afford to stay in their home? Does the Creighton Method of Natural Family Planning have a failure rate of 3.2% or less? How do I break the broom in Untitled Goose Game? Had there been instances of national states banning harmful imports before the mid-19th C Opium Wars? D&D Monsters and Copyright Is sleeping on the groud in cold weather better than on an air mattress? Transiting through Switzerland by coach with lots of cash quadratic equations on 2 by 2 matrices Always Lubricate Skewers? I pay for a service, but I miss the broadcast Iron-age tools, is there a way to extract heavy metals
Read more

Ласкавець круглолистий Зміст Опис | Поширення | Галерея | Примітки | Посилання | Навігаційне меню58171138361-22960890446Bupleurum rotundifoliumEuro+Med PlantbasePlants of the World Online — Kew ScienceGermplasm Resources Information Network (GRIN)Ласкавецькн. VI : Літери Ком — Левиправивши або дописавши її

Image
ЛаскавецьФлора УкраїниФлора ЄвропиФлора АфрикиФлора АзіїРослини, описані 1753 ОкружковіОднорічнатрав'яниста рослинаАфриціЄвропіАзіїУкраїні Ласкавець круглолистий Матеріал з Вікіпедії — вільної енциклопедії. Перейти до навігації Перейти до пошуку ? Ласкавець круглолистий Біологічна класифікація Домен: Ядерні (Eukaryota) Царство: Зелені рослини (Viridiplantae) Відділ: Вищі рослини (Streptophyta) — Судинні (Tracheophyta) — Покритонасінні (Angiospermae) — Евдикоти (Eudicots) — Айстериди (Asterids) Порядок: Аралієцвіті (Apiales) Родина: Окружкові (Apiaceae) Підродина: Селерові (Apioideae) Триба: Bupleureae Рід: Ласкавець ( Bupleurum ) Вид: Ласкавець круглолистий Біноміальна назва Bupleurum rotundifolium L., 1753 Посилання Вікісховище: Bupleurum rotundifolium Віківиди: Bupleurum rotundifolium EOL: 581711 IPNI: 38361-2 ITIS: 29608 NCBI: 90446 Ласкавець круглолистий [1] [1] [2] ( Bupleurum rotundifolium ) — вид рослин родини Окружкові (Apiaceae)
Read more