რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე სექციების სია ადმინისტრაციული დაყოფა | ზოგადი ცნობები | ადგილობრივი მმართველობა | მოსახლეობა | ეკონომიკა | ღირსშესანიშნაობები | ისტორია | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ42°38′00″ ჩ. გ. 43°08′00″ ა. გ. / 42.63333° ჩ. გ. 43.13333° ა. გ. / 42.63333; 43.13333Georgia divisionრრ
რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
საქართველოშირაჭისლეჩხუმისსვანეთისამბროლაურისაქართველოს პრეზიდენტისგურიის მხარეკახეთის მხარესამეგრელოს და ზემო სვანეთის მხარესამცხე-ჯავახეთის მხარექვემო ქართლის მხარე
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eu003Cimg alt="Khevi, Georgia — View of Gergeti Trinity Church.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/100px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg" decoding="async" width="100" height="57" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/150px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/200px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="510" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლებისu003C/au003E კონკურსი დაიწყო! ჩაერთეთ და მოიგეთ პრიზები!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
(გადამისამართდა გვერდიდან რაჭა-ლეჩხუმი და ქვემო სვანეთი)
Jump to navigation
Jump to search
 | |
| ქვეყანა |  საქართველო |
|---|---|
| ადმ. ცენტრი | ამბროლაური |
| შიდა დაყოფა | ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი, ლენტეხის მუნიციპალიტეტი, ონის მუნიციპალიტეტი და ცაგერის მუნიციპალიტეტი |
| კოორდინატები | 42°38′00″ ჩ. გ. 43°08′00″ ა. გ. / 42.63333° ჩ. გ. 43.13333° ა. გ. / 42.63333; 43.13333 |
| სახელმწიფო რწმუნებული | არჩილ ჯაფარიძე |
| ფართობი | 4,954 კმ² |
| მოსახლეობა |  32 089 კაცი (2014) კაცი |
| სიმჭიდროვე | 6,4 კაცი/კმ² კაცი/კმ² |
| ISO 3166 კოდი | GE-RL[1] |
| ოფიციალური საიტი | http://rls.gov.ge/ |
  | |
რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე ვიკისაწყობში | |
რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე — მხარე დასავლეთ საქართველოში, მოიცავს ისტორიულ–გეოგრაფიული პროვინციების რაჭის, ლეჩხუმის და სვანეთის (ნაწილობრივ) ტერიტორიებს. რეგიონის საერთაშორისო კოდია: GE-RL. რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარეში შედის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული შემდეგი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულები:
სექციების სია
1 ადმინისტრაციული დაყოფა
2 ზოგადი ცნობები
3 ადგილობრივი მმართველობა
4 მოსახლეობა
5 ეკონომიკა
6 ღირსშესანიშნაობები
7 ისტორია
8 სქოლიო
ადმინისტრაციული დაყოფა |
| რუკა | მუნიციპალიტეტები |
|---|---|
 | |
ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი | |
ლენტეხის მუნიციპალიტეტი | |
ონის მუნიციპალიტეტი | |
ცაგერის მუნიციპალიტეტი |
ზოგადი ცნობები |
მხარის ფართობი შეადგენს 4 954 კვ.კმ–ს, მოსახლეობა — 51 ათასს, მოსახლეობის სიმჭიდროვე 1 კვ.კმ–ზე — 10 კაცს. მხარის ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ამბროლაური. მხარეში 256 დასახლებული პუნქტია, მათ შორის:
ქალაქი — 3: ამბროლაური, ონი, ცაგერი;
დაბა — 3: კვაისა, ლენტეხი, ხარისთვალა;
სოფელი — 251.
ადგილობრივი მმართველობა |
რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის რეგიონში აღმასრულებელ ხელისუფლებას განახორციელებს საქართველოს პრეზიდენტის სახელმწიფო რწმუნებული. მისი ფუნქციებია უზრუნველყოს რეგიონში საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვის კოორდინაცია, რესურსების მობილიზება, ადმინისტრაციულტერიტორიული ერთეულების სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების პროგრამების შემუშავებისა და განხორციელების ორგანიზება, ინვესტიციების მოზიდვისა და რეფორმების განხორციელების ხელშეწყობა, ადამიანის უფლებების დაცვა და სხვა.
მხარეში ადგილობრივი თვითმმართველობა ხორციელდება წარმომადგენლობითი (საკრებულო) და აღმასრულებელი (გამგეობა) ორგანოების მიერ შემდეგი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულების მიხედვით. მხარის ადმინისტრაციული ერთეულებია: რაიონის გამგეობა — 4, სოფლის საკრებულოები — 56. საქართველოს იურისდიქცია არ ვრცელდება ონის რაიონის 2 საკრებულოზე (ყოფილი ჯავის რაიონის ნაწილი).
მხარეში სახელმწიფო მმართველობას ახორციელებს საქართველოს პრეზიდენტის მიერ დანიშნული სახელმწიფო რწმუნებული. ამ თანამდებობაზე, დღემდე მუშაობდნენ:
- ოთარ სირაძე 2004-2008
- დავით გაგოშიძე 2008-2014
- პარმენ მარგველიძე 2014-2017
- არჩილ ჯაფარიძე 2017-დღემდე
მოსახლეობა |
- მოსახლეობის რიცხოვნობა — 48 525 კაცი
- მათ შორის: ქალაქის — 9 302 კაცი; სოფლის — 39 223 კაცი;
- მოსახლეობის სიმჭიდროვე — 10,05 კვ.კმ-ზე;
- მოსახლეობის მთლიანი რაოდენობიდან:
- დასაქმებულია ეკონომიკაში — 19 053 კაცი,
- უმუშევართა რიცხოვნობა — 4 797 კაცი;
მოსახლეობის ეროვნული შემადგენლობა:
- ქართველი — 99.3%,
- ოსი — 0.2%,
- რუსი — 0.2%,
- აზერბაიჯანელი — 0.1%,
- აფხაზი — 0.1%,
- სხვა — 0.1%,
მოსახლეობის რიცხოვნობა მსხვილ დასახლებებში:
- ქ. ამბროლაური — 2 500 კაცი,
- ქ. ცაგერი — 1 931 კაცი,
- ქ. ონი — 3 071 კაცი,
- დაბა ლენტეხი — 1 800 კაცი.[2]
| მხარე / რაიონი-მუნიციპალიტეტი[3] | 1959 წ. აღწ. | 1970 წ. აღწ. | 1979 წ. აღწ. | 1989 წ. აღწ. | 1991' | 2002 წ. აღწ. | 2014 წ. აღწ. | 2016' | 2017' | 2018' |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| რაჭა-ლეჩხუმი და ქვემო სვანეთი | 90,405 | 79,979 | 69,834 | 57,776 | 55,700 | 50,969 | 32,089 | 31,500 | 30,800 | 30,200 |
| ამბროლაურის | 26,667 | 24,128 | 20,916 | 17,065 | 16,800 | 16,079 | 11,186 | 11,100 | 10,800 | 10,700 |
| ლენტეხის | 14,692 | 13,479 | 12,963 | 11,227 | 9,800 | 8,991 | 4,386 | 4,400 | 4,300 | 4,200 |
| ონის | 21,784 | 19,016 | 15,493 | 12,318 | 12,400 | 9,277 | 6,130 | 6,100 | 6,000 | 5,900 |
| ცაგერის | 27,262 | 23,356 | 20,462 | 17,166 | 16,700 | 16,622 | 10,387 | 10,000 | 9,700 | 9,400 |
ეკონომიკა |
მხარის უდიდესი ნაწილი მაღალმთიანია და ეკონომიკა ძირითადად სოფლის მეურნეობას ემყარება. რეგიონში განვითარებულია მემცენარეობა (ძირითადად მეკარტოფილეობა, მევენახეობა) და მეცხოველეობა.
- მთლიანი რეგიონალური პროდუქტი: 107 121.5 ათ. ლარი
აქედან:
- მრეწველობა — 12 999.5 ათ. ლარი, მთლიანი პროდუქტის 12%;
- მშენებლობა — 10 027 ათ. ლარი, მთლიანი პროდუქტის 9%;
- სოფლის მეურნეობა — 63 300 ათ. ლარი, მთლიანი პროდუქტის 59%.
- მომსახურება (ვაჭრობა, განათლება, ტურიზმი, ჯანდაცვა, ტრანსპორტი, და სხვა) — 20 795 ათ. ლარი, მთლიანი პროდუქტის 20%.
- ქვეყნის მთლიან შიდა პროდუქტში მხარის მთლიანი პროდუქტის ხვედრითი წილია 0.9%.
- მთლიანი რეგიონალური პროდუქტი მოსახლეობის ერთ სულზე გაანგარიშებით შეადგენს 2 207 ლარს. [4]
ღირსშესანიშნაობები |
მხარის ტერიტორიაზე მდებარეობს ბუნების, არქიტექტურისა და კულტურის მრავალი ძეგლი, მათ შორის უმნიშვნელოვანესია:
- ნიკორწმინდის ეკლესია
- ბარაკონის ტაძარი
- ხოტევის ციხე
- მინდა ციხე
- მრავალძალის ეკლესია
- კვარაციხე
ისტორია |
მხარის ადრინდელი ისტორია იხილეთ სტატიებში:
- რაჭა
- ლეჩხუმი
- სვანეთი
- რაჭის მაზრა
- რაჭის საერისთავო
- საქართველოს ისტორია
- ლეჩხუმის მაზრა
- რაჭველები
- ლეჩხუმელები
სქოლიო |
↑ MusicBrainz — 2000.<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14005"></a>
↑ http://www.government.gov.ge/files/53_74_847928_racha-lechkhumi.pdf, გვ. 4-5
↑ Georgia division
↑ http://www.government.gov.ge/files/53_74_847928_racha-lechkhumi.pdf გვ. 17
ვიკისაწყობში? არის გვერდი თემაზე:
რაჭა-ლეჩხუმის და ქვემო სვანეთის მხარე
| |||||||||||||||||
| ||||||||
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.516","walltime":"0.749","ppvisitednodes":"value":8013,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":121131,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":53211,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":33,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":3,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":3274,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":2,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 657.266 1 -total"," 79.54% 522.792 1 თარგი:ინფოდაფა_ადმინისტრაციული_ერთეული"," 76.06% 499.896 1 თარგი:ინფოდაფა"," 33.07% 217.330 27 თარგი:Wikidata"," 32.11% 211.054 166 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 17.55% 115.342 1 თარგი:Wikidata/p18"," 16.46% 108.155 1 თარგი:გამოსახულების_ფორმატირება"," 15.23% 100.084 1 თარგი:Str_right"," 14.72% 96.725 1 თარგი:Str_sub_long"," 11.02% 72.431 2 თარგი:ნავდაფა"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.141","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":2735299,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1322","timestamp":"20190812040412","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10e0u10d0u10edu10d0-u10dau10d4u10e9u10eeu10e3u10dbu10d8u10e1u10d0 u10d3u10d0 u10e5u10d5u10d4u10dbu10dd u10e1u10d5u10d0u10dcu10d4u10d7u10d8u10e1 u10dbu10eeu10d0u10e0u10d4","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%90-%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A9%E1%83%AE%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90_%E1%83%93%E1%83%90_%E1%83%A5%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D_%E1%83%A1%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q38893","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q38893","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-03-13T06:32:00Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/RLKSM-ka.svg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":137,"wgHostname":"mw1255"););
