დრანდის ტაძარი სექციების სია ისტორია | ამჟამინდელი მდგომარეობა | იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ42°52′27″ ჩ. გ. 41°09′44″ ა. გ. / 42.87417° ჩ. გ. 41.16222° ა. გ. / 42.87417; 41.16222საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულება № 665, 2006 წლის 7 ნოემბერი, ქ. თბილისი, კულტურის ზოგიერთი უძრავი ძეგლისათვის ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის მინიჭების შესახებ
გულრიფშის მუნიციპალიტეტის ტაძრებიეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები
VIII საუკუნისაფხაზეთშიგულრიფშის მუნიციპალიტეტშივახუშტი ბატონიშვილიმცხეთის ჯვარსაფსიდიXX საუკუნისVIVIII საუკუნეებისძეგლიაბიზანტიისიუსტინიანე დიდის551აფხაზეთისXVII საუკუნემდეიერუსალიმში1637თურქმა1878რუსეთ-თურქეთის ომისტაძარიფრესკები18801928საბჭოთა რუსეთის1921მეოცე საუკუნის2006საქართველოს პრეზიდენტისეროვნული მნიშვნელობის კულტურის უძრავი ძეგლის2011
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
დრანდის ტაძარი
Jump to navigation
Jump to search
დრანდის ტაძარი | |
 დრანდის ტაძარი | |
ძირითადი ინფორმაცია | |
|---|---|
| გეოგრაფიული კოორდინატები | 42°52′27″ ჩ. გ. 41°09′44″ ა. გ. / 42.87417° ჩ. გ. 41.16222° ა. გ. / 42.87417; 41.16222 |
| რელიგიური კუთვნილება |  საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია |
| ქვეყანა |  საქართველო |
| პროვინცია | აფხაზეთი |
| რაიონი | გულრიფშის რაიონი |
| ადგილმდებარეობა | დრანდა |
| სასულიერო სტატუსი | მოქმედი |
| ფუნქციური სტატუსი | საკათედრო ტაძარი |
ხუროთმოძღვრების აღწერა | |
| ხუროთმოძღვრული ტიპი | ქართული, ბიზანტიური |
| ხუროთმოძღვრული სტილი | ჯვარ-გუმბათოვანი |
| თარიღდება | შუა VI საუკუნე |
დეტალები | |
| გუმბათი | ერთი |
დრანდის ტაძარი — VIII საუკუნის ჯვარ-გუმბათოვანი ეკლესია აფხაზეთში. მდებარეობს გულრიფშის მუნიციპალიტეტში. ვახუშტი ბატონიშვილი მის შესახებ წერს:
 | „არს ეკლესია დრანდას, მთაში, გუმბათიანი, შუენიერი, დიდშენი. ზის ეპისკოპოზი, მწყემსი კოდორსა და ანაკოფიის შორისისა ადგილთა.“ |
ეკლესია ნაგებია აგურითა და რიყის ქვით. ზოგიერთი ელემენტით უახლოვდება მცხეთის ჯვარს. გეგმაში ჯვრის სამი მკლავი სწორკუთხედის ფორმისაა. კუთხის სათავსები გეგმით წრიულია. ამ სათავსებში შესასვლელი სამხრეთ და ჩრდილოეთ მკლავიდანაა. გარედან ჯვარი სწორკუთხედშია ჩასმული. აღმოსავლეთ მხარეს წახნაგოვანი აფსიდი აქვს. ეკლესია რამდენჯერმეა გადაკეთებული. აღდგენილია თავდაპირველი სახით XX საუკუნის 70-იან წლებში.
სექციების სია
1 ისტორია
2 ამჟამინდელი მდგომარეობა
3 იხილეთ აგრეთვე
4 ლიტერატურა
5 სქოლიო
ისტორია |
დრანდის ეკლესია VI-VIII საუკუნეების ძეგლია. არსებობს ცნობები, რომ დრანდა ბიზანტიის იმპერატორ იუსტინიანე დიდის ბრძანებით, 551 წელს აიგო და თავიდან კონსტანტინოპოლის ეკლესიაში შემავალი, აბაზგიის ეპარქიის დაქვემდებარებაში იყო.
VIII საუკუნეში, დრანდა აფხაზეთის, ანუ დასავლეთ საქართველოს საკათოლიკოსოს ეპარქიის ცენტრად იქცა, რომელმაც აქ XVII საუკუნემდე იარსება. დრანდის ბოლო ეპისკოპოსი გაბრიელი აბაზებისა და აფსარების შემოსევების გამო, იძულებული გახდა იერუსალიმში წასულიყო.
1637 წელს, ტაძარი მთლიანად გაძარცვეს და გადაწვეს თურქმა დამპყრობლებმა. 1878 წელს, რუსეთ-თურქეთის ომის დროს ტაძარი ხელმეორედ დაიწვა და ფრესკები განადგურდა. 1880 წლიდან, რუსული ცარიზმის კოლონიური მმართველობის პერიოდში, სხვა ტაძრებთან ერთად ხდება დრანდის „რუსიფიკაციაც“. დრანდას ჯერ კიდევ მაშინ, ქართული ისტორიული კვალის საბოლოოდ წაშლის მიზნით, რუსული ყაიდის ხახვისებრი გუმბათი დაადგეს, რითაც მისი ისტორიული იერსახე დაამახინჯეს.
1928 წელს, საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს ანექსიის (1921 წელი) შემდეგ კომუნისტებმა დრანდის ტაძარი გააუქმეს, ეკლესიის შენობის ნაწილი, სასჯელაღსრულების დაწესებულებად გადააკეთეს, ნაწილში კი გულრიფშის რაიონის ადმინისტრაცია და სკოლა-ინტერნატი განათავსეს.
მეოცე საუკუნის 70-იან წლებში არქიტექტორ-რესტავრატორ ვ. ცინცაძის ხელმძღვანელობით. დრანდის ტაძარს რესტავრაცია ჩაუტარდა და მან თავდაპირველი სახე დაიბრუნა.
დრანდის ეკლესია ნაგებია აგურითა და რიყის ქვით, ტაძრის გეგმაში ჯვრის სამი მკლავი სწორკუთხა ფორმისაა. კუთხის სათავსები გეგმით წრიულია. ამ სათავსებში შესასვლელი სამხრეთ და ჩრდილოეთ მკლავიდანაა. გარედან ჯვარი სწორკუთხედშია ჩასმული. ეკლესიას აღმოსავლეთ მხარეს წახნაგოვანი აფსიდი აქვს. იგი სამშენებლო ტექნიკით, გეგმარებითა და პროპორციებით ბიზანტიური ხუროთმოძღვრების ნიმუშებს ენათესავება, მაგრამ დრანდის ეკლესიის აღმშენებელს ზოგი რამ ქართული ხუროთმოძღვრებიდანაც აუღია, კერძოდ, მცხეთის ჯვრის ტაძრის მსგავსად, აქაც აღმოსავლეთ ფასადზე სამი წახნაგოვანი შვერილი აფსიდი პატარა თაღებითაა გადაბმული.
ტაძარს 2006 წლის, საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულების თანახმად მიენიჭა ეროვნული მნიშვნელობის კულტურის უძრავი ძეგლის კატეგორია[1].
ამჟამინდელი მდგომარეობა |
ტაძარი რუსეთის მიერ ოკუპირებულ საქართველოს ტერიტორიაზე მდებარეობს. რის გამოც მისი შესწავლა და შესაბამისი სამუშაოების ჩატარება შეუძლებელია.
2011 წელს, აფხაზეთის დე-ფაქტო მთავრობამ რუსეთის მიერ ოკუპირებული აფხაზეთის ტერიტორიაზე მდებარე ათეულობით ტაძარი, მათ შორის დრანდის ეკლესიაც, ე.წ „აფხაზურ ეკლესიას“ უვადო სარგებლობაში გადასცა. ქართული კვალის წასაშლელად ტაძარი ოკუპაციის შემდეგ რუსულ ყაიდაზე, მთლიანად თეთრად გადაღებეს; ჩააყენეს ათამდე ვერცხლისფრად შეღებილი კარ-ფანჯარა, რის გამოც გახვრიტეს ეკლესიის კედლები, დაამონტაჟეს ვიდეოსათვალთვალო სისტემა; ტაძრის გარშემო მთლიანად მოხსნეს მიწის ფენა, ისე რომ არქეოლოგიური კვლევა არ განხორციელებულა. რეკონსტრუქციამ შეიწირა ტაძრის უნიკალური, VII საუკუნით დათარიღებული სანათლავი ემბაზი.
იხილეთ აგრეთვე |
- ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლების სია
ლიტერატურა |
ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, გვ. 492-493, თბ., 2012 წელი.
სქოლიო |
↑ საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულება № 665, 2006 წლის 7 ნოემბერი, ქ. თბილისი, კულტურის ზოგიერთი უძრავი ძეგლისათვის ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის მინიჭების შესახებ
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- გულრიფშის მუნიციპალიტეტის ტაძრები
- ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.152","walltime":"0.232","ppvisitednodes":"value":1344,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":24635,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":11220,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":15,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":773,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 176.510 1 -total"," 69.80% 123.202 1 თარგი:ინფოდაფა_ტაძარი"," 17.42% 30.750 1 თარგი:პოზრუკა2"," 15.45% 27.270 1 თარგი:Coord"," 14.83% 26.184 1 თარგი:პოზრუკა+2"," 13.59% 23.994 1 თარგი:GEO"," 11.53% 20.354 1 თარგი:Country"," 10.27% 18.128 1 თარგი:სქოლიო"," 8.72% 15.387 1 თარგი:პოზრუკა~3"," 8.39% 14.801 1 თარგი:Country_flagcountry"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.008","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":730784,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1256","timestamp":"20190526175314","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d3u10e0u10d0u10dcu10d3u10d8u10e1 u10e2u10d0u10ebu10d0u10e0u10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q2646612","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q2646612","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2013-10-22T15:12:10Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bf/Dranda_cathedral.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":117,"wgHostname":"mw1324"););
