ფრანს ჰალსი ლიტერატურა სქოლიო Record #118545221RKDartistsFrans HalsFind a Grave
15811585ანტვერპენი26 აგვისტო1666ჰარლემინიდერლანდელი1616ანტვერპენი160016031610დემოკრატიზმი1616162016231625ოდესა1620163016251636ვადუცილუვრიპარიზილაიფციგი1630162316271640164116421650ერმიტაჟისანქტ-პეტერბურგი16501652პესიმიზმი1664ა. ბრაუერმაა. და ი. ოსტადეებმაი. სტენმა
ფრანს ჰალსი
function mfTempOpenSection(id)var block=document.getElementById("mf-section-"+id);block.className+=" open-block";block.previousSibling.className+=" open-block";
ფრანს ჰალსი (დ. 1581 და 1585 შორის, ანტვერპენი — გ. 26 აგვისტო, 1666, ჰარლემი) — ნიდერლანდელი ფერმწერი. ფლამანდიელი ფეიქრის შვილი. ცხოვრობდა ჰარლემში. 1616 მოინახულა ანტვერპენი. სწავლობდა კ. ვან მანდერთან (1600-1603), 1610-იდან ოსტატი.
ფრანს ჰალსი | |
---|---|
დაიბადა | 1582[1] |
დაბადების ადგილი | ანტვერპენი |
გარდაიცვალა | 26 აგვისტო 1666(1666-08-26)[2][3][4][5] ან 29 აგვისტო 1666(1666-08-29)[6] |
გარდაცვალების ადგილი | ჰაარლემი |
მიმდინარეობა | საპორტრეტო ფერწერა |
ჰალსის ხელოვნებისათვის დამახასიათებელია დემოკრატიზმი, ხალხური ტიპებისადმი ცხოველი ინტერესი, ასახა ქვეყნის დამოუკიდებლობისათვის მებრძოლი ჰოლანდიელი ხალხის სულიერი სიმტკიცე; ჰოლანდიური ხელოვნება გაამდიდრა ადამიანთა გრძნობების გამოსახვისა და მოდელის შინაგანი სამყაროს ჩვენების საშუალებებით; იყენებდა თავისუფალ, ტემპერამენტულ მონასმებს. ადრინდელი პერიოდის ნამუშევრებში („წმინდა გიორგის მსროლელთა ასეულის ოფიცერთა ბანკეტი“, 1616, ფ. ჰალსის მუზეუმი, ჰარლემი) ნიშანდობლივია თბილი ტონებისაკენ სწრაფვა, მძიმე, მსუყე მონასმების საშუალებით ფორმათა გულდასმითი მოდელირება. 1620-იან წლებში პორტრეტებთან ერთად ხატავდა ჟანრულ სცენებსა და ცალკეულ რელიგიურ კომპოზიციებს („ლუკა მახარებელი“, „მათე მახარებელი“, დაახლოებით 1623-1625, დასავლეთ ევროპისა და აღმოსავლეთის ხელოვნებუს მუზეუმი, ოდესა). 1620-1630-იანი წლებში პორტრეტებში ჰალსმა შექმნა ჰოლანდიური ტიპების საინტერესო გალერეა, გააფართოვა მოდელების სოციალური წრე.
ბურჟუაზიის წარმომადგენლებიდან („ვ. ვან ჰეიტჰეიზენი“, დაახლოებით 1625-1636, სახელმწიფო მუზეუმი, ვადუცი) დეკლასირებულ ელემენტებამდე, რომლებიც წარმოსახა როგორც ხალხის ენერგიის ნამდვილი მატარებელნი („ბოშა ქალი“, ლუვრი, პარიზი; „მულატი“, სახვითი ხელოვნების მუზეუმი, ლაიფციგი, - ორივე - დაახლოებით 1630). ამავე პერიოდში მხატვარმა ჯგუფური პორტრეტის რადიკალური რეფორმა მოახდინა, უარყო კომპოზიციათა პირობითობა და ნაწარმოებებში შეიტანა ცხოვრებისეული სიტუაციები ("წმინდა ადრიანის მსროლელთა ასეულის ოფიცერთა ბანკეტი", დაახლოებით 1623-1627, ფ. ჰალსის მუზეუმი, ჰარლემი და სხვ.). 1640-იანი წლები პორტრეტებში ღრმავდება ფსიქოლოგიური დახასიათება ("წმინდა ელისაბედის ჰოსპიტლის რეგენტები", 1641, იქვე; ახალგაზრდა კაცის პორტრეტი, დაახლოებით 1642-1650, ერმიტაჟი, სანქტ-პეტერბურგი დ სხვ.). ამ ნამუშევრების კოლორიტი უკვე მოვერცხლისფრო-რუხი ტონალობისაა. ჰალსის გვიანდელი ნამუშევრები შესრულებულია ძალზე თავისუფალი მანერით და გადაწყვეტილია ძუნწი ფერადოვანი გამით, აგებულია შავ-თეთრი ფერების კონტრასტებზე ("შავტანსაცმლიანი კაცი", დაახლოებით 1650-1652, ერმიტაჟი, პეტერბურგი და სხვ.); ზოგიერთ მათგანში იგრძნობა ღრმა პესიმიზმი ("მოხუცებულთა თავშესაფრის რეგენტები", 1664, ფ. ჰალსის მუზეუმი, ჰარლემი).
ჰალსი გარდაიცვალა სიღარიბეში, დავრდომილთა სახლში. იგი ევროპული რეალისტური მხატვრობის ერთ-ერთი უდიდესი წარმომადგენელია; მის შემოქმედებას დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა ჰოლანდიური ფერწერის შემდგომი განვითარებისათვის. მისი გავლენა განიცადეს ა. ბრაუერმა, ძმებმა ა. და ი. ოსტადეებმა, ი. სტენმა და სხვებმა.
ლიტერატურა
ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, გვ. 596, .mw-parser-output .ts-comment-commentedTextborder-bottom:1px dotted;cursor:help@media(hover:none).mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText)border-bottom:0;cursor:auto
თბ., 1987 წელი.
სქოლიო
↑ გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ. Record #118545221 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ RKDartists<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ Frans Hals — 2009.<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1868372"></a>
↑ Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 1987. — ISBN 978-85-7979-060-7<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q174"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10304263"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41599984"></a>
↑ Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.696","walltime":"1.305","ppvisitednodes":"value":4002,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":27107,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":11129,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":14,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":20445,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":15,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 1253.442 1 -total"," 93.99% 1178.148 1 თარგი:ინფოდაფა_მხატვარი"," 93.40% 1170.667 1 თარგი:ინფოდაფა"," 68.96% 864.419 166 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 32.55% 408.021 1 თარგი:Wikidata/p569"," 30.67% 384.437 1 თარგი:Wikidata/p570"," 18.81% 235.778 1 თარგი:Wikidata/p18"," 3.36% 42.153 4 თარგი:Wikidata"," 2.68% 33.571 1 თარგი:ქსე"," 2.55% 31.954 1 თარგი:სქოლიო"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.497","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":8632403,"limit":52428800,"limitreport-logs":"Got person name of Q27302 from label: «გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა»nEntity Q27302 is not a personnGot person name of Q170109 from label: «ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა»nEntity Q170109 is not a personnGot person name of Q256507 from label: «ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა»nEntity Q256507 is not a personnGot person name of Q304037 from label: «Austrian National Library»nEntity Q304037 is not a personnGot person name of Q10304263 from label: «Itaú Cultural»nEntity Q10304263 is not a personnGot title of Q174 from label: «São Paulo»nGot title of Q10304263 from label: «Itaú Cultural»n","cachereport":"origin":"mw1268","timestamp":"20190916155911","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10e4u10e0u10d0u10dcu10e1 u10f0u10d0u10dau10e1u10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1_%E1%83%B0%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q167654","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q167654","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-08-31T19:17:49Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3b/After_Frans_Hals_-_Portrait_of_Frans_Hals_-_Indianapolis.jpg"(window.NORLQ=window.NORLQ||[]).push(function()var ns,i,p,img;ns=document.getElementsByTagName('noscript');for(i=0;i-1)img=document.createElement('img');img.setAttribute('src',p.getAttribute('data-src'));img.setAttribute('width',p.getAttribute('data-width'));img.setAttribute('height',p.getAttribute('data-height'));img.setAttribute('alt',p.getAttribute('data-alt'));p.parentNode.replaceChild(img,p);});(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":121,"wgHostname":"mw1273"););