แฟแลงซ์ ประวัติศาสตร์ อ้างอิง รายการเลือกการนำทางPhalanx and hoplitesHoplites: The Classical Greek Battle Experience
หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBNอภิธานศัพท์ทหารกรีกโบราณหน่วยและรูปขบวนทหารของกรีกโบราณหน่วยและรูปขบวนทหารของมาซิโดเนียรูปขบวนเชิงยุทธวิธีการสงครามยุคโบราณ
อังกฤษกรีกโบราณอังกฤษกรีกโบราณรูปขบวนหอกไพค์ซาริสซากองพันซูเมเรียนโฮเมอร์ฮอปไลต์สปาร์ตาแอปซิสแจกันกีจี
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eปิดu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="th" dir="ltr"u003Eu003Cp class="mw-empty-elt"u003Eu003C/pu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
แฟแลงซ์
ไปยังการนำทาง
ไปยังการค้นหา
ภาพวาดฮอปไลต์กรีกเดินในรูปขบวนแฟแลงซ์
แฟแลงซ์ หรือ ฟาลังซ์ (อังกฤษ: phalanx; กรีกโบราณ: φάλαγξ, พหูพจน์ อังกฤษ: phalanxes หรือ phalanges, กรีกโบราณ: φάλαγγες) เป็นรูปขบวนทหารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยทั่วไปประกอบด้วยทหารราบหนักทั้งหมดที่ถือหอก ไพค์ (pike) ซาริสซา (sarissa) หรืออาวุธที่คล้ายกัน คำนี้เจาะจง (และแต่แรก) ใช้อธิบายการใช้รูปขบวนนี้ในการสงครามกรีกโบราณ แม้นักเขียนกรีกโบราณใช้คำนี้อธิบายรูปขบวนทหารราบใดก็ตามที่เป็นกลุ่ม (massed) ไม่ว่าจะถือยุทธภัณฑ์ใด ในเอกสารกรีกโบราณพูดถึงแฟแลงซ์ว่า อาจเป็นการวางกำลังสำหรับการยุทธ์ การเดิน หรือแม้แต่การตั้งค่าย ฉะนั้นจึงอธิบายกลุ่มทหารราบหรือทหารม้าที่จะจัดวางกำลังเป็นเส้นตรงระหว่างการยุทธ์ ทหารเหล่านี้เดินหน้าเป็นหน่วยเดียวและบดขยี้ข้าศึก คำว่า แฟแลงซ์ มาจากภาษากรีก หมายถึง นิ้ว
ในปัจจุบัน คำนี้ไม่ได้ใช้เรียกหน่วยทหารหรือกองพล (เช่น ลีเจียนของโรมันหรือกองพันแบบตะวันตกร่วมสมัย) แต่ใช้เรียกรูปขบวนทั่วไปของทหาร ฉะนั้น แฟแลงซ์จึงไม่มีกำลังรบหรือการประกอบกำลังมาตรฐาน ทว่ารวมเรียกทหารราบทั้งหมดซึ่งวางหรือจะวางกำลังในหน้าที่ในรูปขบวนแฟแลงซ์เดี่ยว ทหารถือหอกจำนวนมากในอดีตสู้รบกันในรูปขบวนที่อาจเรียกได้ว่าคล้ายแฟแลงซ์ คำนี้จึงมีใช้ในภาษาอังกฤษทั่วไปเพื่ออธิบาย "กลุ่มคนที่กำลังยืนหรือกำลังเคลื่อนไปด้านหน้าใกล้กัน"[1]
ประวัติศาสตร์
การจัดขบวนแฟแลงซ์แบบซูเมเรียน ตามที่ปรากฎบนหลักศิลาจารึกแห่งชัยชนะของพระเจ้าเออันนาตุมแห่งเลแกช (Eannatum of Lagash) ที่มีต่อเมืองอุมมา
การพรรณนารูปขบวนคล้ายแฟแลงซ์เก่าแก่ที่สุดเกิดขึ้นในจารึกซูเมเรียนจากศตวรรษที่ 25 ก่อน ค.ศ. ซึ่งทหารดูเหมือนถือหอก หมวกเกราะและโล่ขนาดใหญ่ซึ่งปกปิดทั้งร่างกาย ทหารราบอียิปต์โบราณเหมือนจะจัดวางกำลังรูปขบวนคล้ายกัน การใช้คำแฟแลงซ์ "φαλαγξ" ครั้งแรกมาจากการใช้ของโฮเมอร์เพื่ออธิบายฮอปไลต์ที่กำลังสู้ในแนวรบจัดระเบียบ โฮเมอร์ใช้คำนี้แยกแยะการสู้รบที่ยึดรูปขบวนจากการดวลเดี่ยวซึ่งพบบ่อยในกวีของเขา[2]
นักประวัติศาสตร์ยังไม่มีความเห็นพ้องกันเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างรูปขบวนกรีกและรูปขบวนของชาติอื่นก่อนหน้านั้น หลักการกำแพงโล่ (shield wall) และเม่นหอก (spear hedge) แทบรู้จักกันในแทบทุกกองทัพของอารยธรรมหลักตลอดประวัติศาสตร์ ฉะนั้นความคล้ายคลึงอาจสัมพันธ์กับวิวัฒนาการเบนเข้ามากกว่าการกระจาย[2]
เดิมนักประวัติศาสตร์ระบุวันที่กำเนิดแฟแลงซ์ฮอปไลต์ของกรีกโบราณไว้ที่ศตวรรษที่ 8 ก่อน ค.ศ. ในสปาร์ตา แต่ปัจจุบันกำลังมีการทบทวน บางทีอาจมีแนวโน้มว่ารูปขบวนแฟแลงซ์อาจถูกประดิษฐ์ขึ้นในศตวรรษที่ 7 ก่อน ค.ศ. หลังนครอาร์กอสเริ่มใช้โล่แอปซิส (หรือฮอปลอน) ซึ่งอาจทำให้รูปขบวนนี้เป็นไปได้ แจกันกีจีซึ่งสืบย้อนไปได้ถึง 650 ปีก่อน ค.ศ. เป็นหลักฐานเพิ่มเติมที่แสดงภาพฮอปไลต์ถือแอปซิส หอกและชุดเสื้อเกราะ
ทฤษฎีกำเนิดการสงครามแฟแลงซ์ของกรีกอีกทฤษฎีหนึ่งมาจากมโนทัศน์ว่าบางแง่มุมพื้นฐานของแฟแลงซ์ปรากฏก่อนหน้านั้น ทว่ายังไม่ได้พัฒนาเต็มที่เพราะขาดเทคโนโลยีที่เหมาะสม สองยุทธศาสตร์พื้นฐานที่พบในการสงครามก่อนหน้านั้นรวมถึงหลักการเชื่อมติด (cohesion) และการใช้กลุ่มทหารขนาดใหญ่ ซึ่งอาจแนะว่าแฟแลงซ์ของกรีกเป็นขั้นสุดท้ายและความสมบูรณ์ของมโนทัศน์ที่พัฒนาขึ้นอย่างช้า ๆ ที่กำเนิดขึ้นมานานแล้ว เมื่ออาวุธและเกราะพัฒนาขึ้นตามกาลในนครรัฐต่าง ๆ แฟแลงซ์จึงกลายมาซับซ้อนและทรงประสิทธิภาพ[3]
อ้างอิง
↑ Oxford English Dictionary, "a group of people standing, or moving forward closely together"
↑ 2.02.1 Phalanx and hoplites. livius.org. 20 November 2008
↑ Hanson, Victor Davis (1991) Hoplites: The Classical Greek Battle Experience ISBN 0-415-09816-5. pp. 66–67
หมวดหมู่:
- หน้าที่ใช้ลิงก์พิเศษ ISBN
- อภิธานศัพท์ทหารกรีกโบราณ
- หน่วยและรูปขบวนทหารของกรีกโบราณ
- หน่วยและรูปขบวนทหารของมาซิโดเนีย
- รูปขบวนเชิงยุทธวิธี
- การสงครามยุคโบราณ
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.064","walltime":"0.077","ppvisitednodes":"value":194,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":1298,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":487,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":7,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1697,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 56.107 1 -total"," 52.70% 29.569 1 แม่แบบ:รายการอ้างอิง"," 9.22% 5.174 2 แม่แบบ:Lang-en"," 5.86% 3.287 2 แม่แบบ:Lang-grc"," 5.21% 2.923 4 แม่แบบ:LangWithName"," 4.49% 2.520 1 แม่แบบ:Main_other"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.004","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":543843,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1328","timestamp":"20190824091641","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0e41u0e1fu0e41u0e25u0e07u0e0bu0e4c","url":"https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%9F%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%8B%E0%B9%8C","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q180335","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q180335","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2014-05-10T06:25:38Z","dateModified":"2019-05-16T13:05:34Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Greek_Phalanx.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":122,"wgHostname":"mw1268"););
