Спам преку е-пошта (англиски: e-mail spam) е вид на спамот (небарани рекламни пораки) што опфаќа испраќање скоро идентични пораки до голем број корисници преку е-пошта. Како спам се смета е-пошта која примателите не ја побарале и е пратена во идентична форма до многу приматели.

Со оглед на тоа што трошоците на достава, чување и процесирање на пораките се директно на товар на примателот, спамот може да се смета за електронски еквивалент на праќање несакани реклами по пошта со обврска на примателот да ја плати поштарината. Од друга страна, ова не значи дека сите комерцијални пораки се спам. Оние за кои примателите своеволно се претплатиле да ги добиваат, не се.

Вовед |

Спамот го праќаат организации од различна големина и со различни мотиви. Некои се големи, познати компании, како при маркетиншката кампања на Крафт фудс за кафето Гевалиа^[1]. Пораките чија намена е измама преку е-пошта, како што се „Нигериските шеми“ може да бидат испратени од една личност од интернет-кафе во земја во развој. Организираните „банди за спам“ кои оперираат во Русија и други земји на источна Европа имаат слични особини како другите форми на организиран криминал, како борби за територии и убиства од одмазда^[2].

Спамерите може да се служат со намерна измама при праќањето на нивните пораки. Спамерите често користат лажни имиња, адреси, телефонски броеви и други податоци за контакт за да отворат привремени сметки на различни провајдери на пристап до интернет. Тие често користат фалсификувани или украдени броеви од кредитни картички за да платат за овие сметки. Со тоа тие може брзо да се движат од еден до друг систем по откривањето и гасењето на опслужувачите што ги злоупотребуваат.

Спамот често се користи за прибирање лични информации кои потоа се продаваат на други компании, со што им се овозможува неовластен пристап до личните податоци на граѓаните - жртви на спамот.

Испраќачите на спам често вложуваат голем труд за да го прикријат изворот на нивните пораки. Големи компании може да најмат друга фирма за да ги праќа нивните пораки, која потоа ги добива жалбите или блокирањето на адресите за е-пошта. Други се служат со маскирање (спуфинг) на адресите за е-пошта, оти спамерот може да стави туѓа адреса во полето за извор благодарение на тоа што протоколот за е-пошта (SMTP) нема автоматска автентикација. Со оглед на тоа што податоците за патот на пораката се запишуваат во заглавијата на пораките, некои спамери додаваат дополнителни податоци во нив со цел да ја наведат истрагата кон дополнителни, легитими сервери.

Спамерите сѐ повеќе користат мрежи од компјутери претходно намерно инфицирани со вируси (зомби-компјутери) за да го праќаат спамот. Зомби-мрежа е позната и како ботнет (роботска мрежа). Се проценува дека 80% од спамот преку е-пошта во јуни 2006 година, бил испратен од зомби-компјутери, за разлика од 30% од претходната година. Се проценува дека во јуни 2006 секојдневно биле испраќани над 55 милијарди спам-пораки, што претставува зголемување од 25 милијарди во однос на јуни 2005.^[3]

Спуфингот (прикривањето на појдовната адреса) има сериозни последици за корисниците на е-пошта кои не се спамери. Не само што нивните сандачиња за е-пошта се пренатрупуваат со пораки кои не може да се доделат (анг. "undeliverable" e-mails), покрај спамот што го добиваат, туку тие може по грешка да бидат сметани за спамери. Поради тоа не само што може да добиваат негативни реакции од други жртви на спамот, туку како резултат на жалбите до интернет провајдерит,е може и да бидат исклучени од интернет како обвинети за спамирање.

Статистики и проценки |

Растот на спам преку е-пошта |

Спамот расте експоненцијално и не покажува знаци на опаѓање. Количеството спам што корисниците го гледаат во нивните сандачиња е само врв на ледениот брег, оти листите на спамерите често содржат и многу невалидни адреси.

Во апсолутни бројки |

• 1978 - Една спам порака е пратена преку е-пошта на 600 адреси.^[4]


• 1994 - Првиот спам од голем обем е пратен до 6000 њузгрупи, допирајќи до милиони луѓе.^[5][6]


• 2005 - (јуни) 30 милијарди спам-пораки на ден^[3]


• 2006 - (јуни) 55 милијарди спам-пораки на ден^[3]


• 2006 - (декември) 85 милијарди спам-пораки на ден


• 2007 - (февруари) 90 милијарди спам-пораки на ден

Како процент на целосното количество е-пошта |

MAAWG проценува дека 80-85% од е-поштата во последното тримесечие од 2005 година била „штетна е-пошта“. Нивната студија опфатила преглед на над 100 милиони сандачиња.^[7][8]

Белешки |