Тэльч Гісторыя | Славутасці | Спасылкі | НавігацыяHGЯOHGЯOtelc-etc.cz/telcрус.англ.фр.Афіцыйная старонка замка ТэльчСайт, прысвечаны замкуСайт горада Тэльч
Населеныя пункты паводле алфавітаНаселеныя пункты, заснаваныя ў 1099 годзеСусветная спадчына паводле алфавітаСусветная спадчына ў ЧэхііГарады края ВысачынаТэльч
чэшск.ЧэхііСусветнай спадчыны1099маркграфДзеве Марыі1333Карл IVТэльцкі замак1339Ольдржых III з ГрадцаВіткавічаў з ГрадцаXVIсеньёры з ГрадцаЗахарыяша з ГрадцарэнесансАнтоніа ВлачамБальдасарам Магджы дэ Роніабарока1604Славатаезуіцкаму ордэнукалегіумабсерваторыяXVII19711992ЮНЕСКА1995нацыянальным помнікам культурыШаблон:Гарады Краі ВысачынаКутна-Горакасцёлам Святой Варварысаборам Багародзіцы ў Седльцы
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eне паказвацьu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="be" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Eu003Cspan class="plainlinks"u003EСачыце за Беларускай Вікіпедыяй на u003Ca href="https://www.facebook.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/be.wikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Twitter.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/14px-Twitter.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/21px-Twitter.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/28px-Twitter.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia"u003ETwitteru003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Instagram.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/14px-Instagram.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/21px-Instagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/28px-Instagram.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/"u003EInstagramu003C/au003Eu003C/bu003E і u003Ca href="http://vk.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="V Kontakte Russian V.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/14px-V_Kontakte_Russian_V.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/21px-V_Kontakte_Russian_V.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/28px-V_Kontakte_Russian_V.png 2x" data-file-width="415" data-file-height="415" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://vk.com/be.wikipedia"u003EУ Кантакцеu003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/spanu003E! u003Cbr /u003EТаксама ёсць старонка u003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EWikimedia Community User Group Belarusu003C/au003E на u003Ca href="/wiki/Wikimedia_Community_User_Group_Belarus" title="Wikimedia Community User Group Belarus"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Тэльч
Jump to navigation
Jump to search
| Горад Тэльч чэшск.: Telč
Тэльч на карце Чэхіі   | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэльч на Вікісховішчы |
Тэльч (чэшск.: Telč) — горад-музей у Чэхіі, першы ў краіне помнік Сусветнай спадчыны.
Гісторыя |
Галоўная плошча
Заснаваны меркавана ў 1099 г., калі мясцовы сеньёр маркграф Ота пабудаваў тут раманскую капліцу, прысвяціўшы яе Дзеве Марыі. Упершыню згадваецца ў 1333 г., калі маркграф Карал (пазней чэшскі кароль і нямецкі імператар Карл IV) набыў Тэльцкі замак. У 1339 г. замак у караля набывае Ольдржых III з Градца з роду Віткавічаў з Градца. Вакол замка ўжо вырас горад, а каля замкавых сцен раскінулася вялікая гандлёвая плошча, акружаная купецкімі дамамі. Унікальная форма Тэльча была абумоўлена тым, што з аднаго боку разрастанне кварталаў абмяжоўвалі роў і крапасная сцяна, з іншага — сажалкі. У XVI стагоддзі замкам і горадам валодаюць сеньёры з Градца.
У гонар Захарыяша з Градца названа галоўная (рыначная) плошча горада. Пры ім замак перабудоўваецца ў стылі рэнесанс майстрамі Антоніа Влачам і Бальдасарам Магджы дэ Роніа. Фасады дамоў на галоўнай плошчы таксама былі перабудаваны ў стылі рэнесанс і барока.
У 1604 годзе род сіньёраў Градца па мужчынскай лініі згасае, і горад становіцца ўласнасцю сям'і Славата. Наступны этап развіцця горада цалкам належыць езуіцкаму ордэну — у горадзе былі пабудаваны езуіцкі калегіум і некалькі школ, астранамічная абсерваторыя, музычнае вучылішча. Езуітам належыць і адзін з найпрыгажэйшых гарадскіх касцёлаў. У XVII стагоддзі Тэльч пераходзіць ў валоданне роду Ліхтэнштэйн і застаецца ціхім правінцыйным гарадком дагэтуль.
У 1971 годзе горад быў абвешчаны архітэктурным запаведнікам, а з 1992 года ўключаны ў спіс культурнай спадчыны ЮНЕСКА. З 1995 года дзяржаўны замак Тэльч з'яўляецца таксама нацыянальным помнікам культуры.
Славутасці |
- Тэльцкі замак
- Намнесці Захарыяша (Плошча Захарыяша). Першапачаткова Стары горад Тэльча быў пабудаваны з дрэва і ў 1386 годзе згарэў за адну ноч. Дамы былі абудаваны ў камені, а пасля перабудовы замка іх фасады былі таксама перабудаваны ў стылі рэнесансу і барока. Усе дамы на плошчы аб'яднаны агульнымі аркаднымі галерэямі і захавалі сваё аблічча з Сярэднявечча. Дамы № 15 і 61 упрыгожаны асабліва каштоўнымі фрэскамі ў тэхніцы сграфіта.
- Фрагменты крапасной сцяны XIII—XIV стагоддзяў. Верхняя (у вежы Святога Духа, 1629 год) і Ніжняя (у замка, 1579 год) брама горада.
Касцёл Святога Духа (XIII стагоддзе), пазней перабудавана ў раманскім стылі, 49 метраў вышынёй. Ад званоў XVII стагоддзі засталіся толькі 2.
Марыянская калона. Створана скульптарам Ліпартам (D. Lipart) з дапамогай мясцовага муляра Нойвірта (F. Neuwirt) у 1718 г. на сродкі жонкі бургамістра Ходавай (Z. Hodova).- Фантаны на плошчы.
Ратуша (цяпер унутры размешчана турбюро).
Касцёл Святога Якава (1360—1370 гады), у XV стагоддзі пабудавана нанова. У цэрквы ў вялікай грабніцы захоўваецца прах Захарыяша з Градца, а ў вестыбюлі пахаваны гараджане, загінулыя падчас Першай сусветнай вайны. Над 60-мятровай званіцай узвышаюцца два рэдкіх па прыгажосці гучання звана.
Езуіцкі касцёл Імя Хрыстова 1669 года. Побач езуіцкі калегіум і езуіцкі кляштар.- Стары горад на беразе возера ў 15 хвілінах хады ад плошчы Захарыяша: плошча Маці Божай, Мадонна (1673 г.), капэла Маці Божай (1572 г., ракако). Ад замка і намнесці Захарыяша да Старога горада вядзе сцежка, званая «На Плітках». Уздоўж яе стаяць статуі святых, выкананыя ў стылі барока ў XVIII ст.
Касцёл Святой Ганны пры могілках. Барока, XVI—XVII стагоддзе.
Спасылкі |
 | Сусветная спадчына ЮНЕСКА, аб'ект № 621 рус. • англ. • фр. |
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тэльч- Афіцыйная старонка замка Тэльч
Сайт, прысвечаны замку(чэшск.)
Сайт горада Тэльч(чэшск.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме ТэльчШаблон:Гарады Краі Высачына
| |||||||
Катэгорыі:
- Населеныя пункты паводле алфавіта
- Населеныя пункты, заснаваныя ў 1099 годзе
- Сусветная спадчына паводле алфавіта
- Сусветная спадчына ў Чэхіі
- Гарады края Высачына
- Тэльч
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.408","walltime":"0.599","ppvisitednodes":"value":5566,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":65520,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":14859,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":17,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":6,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":802,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":4,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 520.116 1 -total"," 71.82% 373.525 1 Шаблон:НП"," 61.63% 320.560 55 Шаблон:Wikidata"," 30.51% 158.663 35 Шаблон:НП/"," 21.69% 112.839 2 Шаблон:Wikidata-coords"," 20.13% 104.688 1 Шаблон:Commons"," 13.37% 69.531 18 Шаблон:Колер"," 10.89% 56.619 1 Шаблон:На_карце"," 6.96% 36.223 1 Шаблон:Картка/сцяг_і_герб"," 5.86% 30.454 1 Шаблон:Сусветная_спадчына_ў_Чэхіі"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.227","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3056778,"limit":52428800,"limitreport-logs":"Loaded datatype quantity of P2046 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype quantity of P2044 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P206 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confign","cachereport":"origin":"mw1273","timestamp":"20190628004333","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0422u044du043bu044cu0447","url":"https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D0%BB%D1%8C%D1%87","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q373804","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q373804","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2015-04-05T06:12:20Z","dateModified":"2017-09-23T14:21:55Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/55/Flag_of_Telc.svg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":732,"wgHostname":"mw1273"););
