დიასპორა სექციების სია ისტორიული დიასპორები | თანამედროვე დიასპორები | იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | რესურსები ინტერნეტში | სანავიგაციო მენიუLivius.org: DiasporaDIASPORAS.SEIntegration : Building Inclusive Societies (IBIS)
დიასპორები
ბერძ.გენოციდისპალესტინისებრაელებისბაბილონისნაბუქოდონოსორ IIრომაელებმასომხებიირლანდიელებიჩინელებიპირველი ქრისტიანებიევროპაშიაზიაშიჩრდილოეთ აფრიკაშიცივი ომისსსრ კავშირისქართველებიც
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:5px solid green; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_2019" title="ვიკიპედია:ვიკის უყვარს კავკასია 2019"u003Eu003Cimg alt="WLC LOGO.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/WLC_LOGO.jpg/100px-WLC_LOGO.jpg" decoding="async" width="100" height="83" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/WLC_LOGO.jpg/150px-WLC_LOGO.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/WLC_LOGO.jpg/200px-WLC_LOGO.jpg 2x" data-file-width="539" data-file-height="446" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003Eu003Cbu003Eსაერთაშორისო ვიკიმარათონი u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%90_2019" title="ვიკიპედია:ვიკის უყვარს კავკასია 2019"u003Eვიკის უყვარს კავკასია 2019u003C/au003E დაიწყო!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
დიასპორა
Jump to navigation
Jump to search
ბერძნული დიასპორები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე დაახლოებით VI საუკუნეში
დიასპორა (ბერძ. διασπορά - „გაბნევა“) — დიასპორას იწვევს იძულებითი გადასახლება, გენოციდის საფრთხე, ეკონომიკური და გეოგრაფიული ფაქტორების ზემოქმედება. თავდაპირველად ტერმინ „დიასპორას“ იყენებდნენ პალესტინის გარეთ მცხოვრები ებრაელების მიმართ, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც სამშობლოდან განდევნეს ჯერ ბაბილონის მეფე ნაბუქოდონოსორ II-მ (ძვ.წ. VI ს.), შემდეგ რომაელებმა ახ.წ. I-II სს-ში. შემდგომში იგი გავრცელდა სხვა ეთნიკური (მაგ. სომხები, ირლანდიელები, ჩინელები) და რელიგიური (მაგ. პირველი ქრისტიანები) ერთობების მიმართაც.
თანამედროვე პოლიტიკურ მეცნიერებაში ცნება „დიასპორა“ აღნიშნავს ეთნიკური უმცირესობის ჯგუფს, რომელიც გადასახლდა, ცხოვრობს და მოღვაწეობს მიმღებ ქვეყანაში, ამასთან აქვს ძლიერი სენტიმენტალური და მატერიალური კავშირები წარმოშობის ქვეყანასთან. დიაპორის პრობლემა წარმოადგენს საშინაო პოლიტიკის ობიექტს და საერთაშორისო ურთიერთობათა სუბიექტს, რომელიც ქვეყნის საშინაო და საგარეო პოლიტიკის შემაკავშირებული ძაფია.
სექციების სია
1 ისტორიული დიასპორები
2 თანამედროვე დიასპორები
3 იხილეთ აგრეთვე
4 ლიტერატურა
5 რესურსები ინტერნეტში
ისტორიული დიასპორები |
აკადემიურ კვლევებს დიასპორის საკითხზე საფუძველი ჩაეყარა XX საუკუნის მე-2 ნახევარში, რომლებიც ძირითადად შეეხებოდა იმ დროისათვის ცნობილ ისტორიულ დიაპორებს. მათ რიცხვს მიეკუთვნებოდა:
ებრაული დიასპორა: ისრაელის სახელმწიფოს შექმნის შემდეგ მისი ტერიტორიის გარეთ დარჩენილი ებრაული მოსახლეობა.
აფრიკული დიასპორა: აფრიკის კონტინენტიდან გამოყვანილი მონების შთამომავალნი.
ირლანდიური დიაპორა: პოლიტიკური შევიწროების თუ ეკონომიკური პირობების გამო ირლანდიიდან მილიონობით დევნილი.
თანამედროვე დიასპორები |
XX საუკუნის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მახასიათებელი იყო ეთნიკურ დევნილთა მასობრივი ტალღები ომების, ეკონომიკური კრიზისების და მზარდი ნაციონალიზმისა და რასიზმის გამო. საუკუნის პირველ ნახევარში ასეთი მოძრაობები იყო ევროპაში, აზიაში და ჩრდილოეთ აფრიკაში. დევნილთა დიდმა ნაწილმა ამერიკის კონტინენტს შეაფარა თავი, რითაც სათავე დაუდო თანამედროვე დიასპორების წარმოქმნას. იმ ხალხებს შორის, რომელთაც ეს პროცესი ყველაზე მეტად შეეხო, აღსანიშნავია:
სომხები - 1880-1910 წლებში სომხებით დასახლებულ ტერიტორიებზე ოსმალეთის იმპერიის მიერ გატარებული გენოციდის პოლიტიკის გამო;
ებრაელები და ბოშები - მეორე მსოფლიო ომის წლებში მათ წინააღმდეგ განხორციელებული გენოციდის პოლიტიკის გამო;
რუსეთის იმპერიის ხალხები - რუსეთის რევოლუციების და სტალინის ეპოქის მასობრივი მიგრაციების გამო;
გერმანელები - მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ყოფილი გერმანიის იმპერიის განაპირა რეგიონებიდან მათი გადასახლების გამო;
პოლონელები - მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ კერზონის ხაზის ფარგლებში პოლონეთის სახელმწიფოს ფორმირების გამო;
სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიელები - მეორე მსოფლიო ომისა და ვიეტნამის ომის შედეგად ამ რეგიონიდან განდევნილი მოსახლეობა.
პალესტინელები - 1948 წელს არაბულ-ებრაული ომის შედეგად განდევნილი მოსახლეობა.
ე.წ. ცივი ომის ეპოქაში გრძელდებოდა ხალხთა მასობრივი მიგრაციები კონფლიქტების ზონებიდან, განსაკუთრებით მესამე სამყაროდან, რომელიც მოიცავდა აფრიკას, სამხრეთ და ცენტრალურ ამერიკას, ახლო აღმოსავლეთს და სამხრეთ აზიას. კომუნისტური სისტემის რღვევამ და სსრ კავშირის დაშლამ, რასაც თან მოჰყვა სოციალურ-ეკონომიური პირობების საგრძნობი გაუარესება, გამოიწვია მიგრაციების ახალი ტალღა, რომელშიც ბევრი ხალხი მოჰყვა, მათ შორის ქართველებიც.
იხილეთ აგრეთვე |
- ქართული დიასპორა
ლიტერატურა |
- Barclay, John M. G., (ed.), Negotiating Diaspora: Jewish Strategies in the Roman Empire, Continuum International Publishing Group, 2004
- Braziel, Jana Evans. 2008. Diaspora - an introduction. Malden, MA: Blackwell.
რესურსები ინტერნეტში |
- Livius.org: Diaspora
- http://asiansinafrica.com
- DIASPORAS.SE
- Integration : Building Inclusive Societies (IBIS)
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- დიასპორები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.020","walltime":"0.029","ppvisitednodes":"value":81,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":459,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":226,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":6,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 6.525 1 თარგი:Lang-el","100.00% 6.525 1 -total"," 68.98% 4.501 1 თარგი:LangWithName"," 28.64% 1.869 1 თარგი:="],"cachereport":"origin":"mw1330","timestamp":"20190923172636","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d3u10d8u10d0u10e1u10deu10ddu10e0u10d0","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%90","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q133004","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q133004","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-09-09T12:02:19Z","dateModified":"2013-04-08T12:53:02Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Location_greek_ancient.png"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":112,"wgHostname":"mw1258"););
