Enstatyt Spis treści Właściwości | Występowanie | Zastosowanie | Zobacz też | Bibliografia | Linki zewnętrzne | Menu nawigacyjneEnstatyt na stronie Webmineral
Krzemiany (minerały)
krzemianówpiroksenówkryształyskupienachefekt kociego okaasteryzmżelazochromroztwór stałyferrosilitbronzythiperstenskał magmowychnorytówpiroksenitówperydotytówharzburgitówgabrbazaltówsjenitachmelafirachandezytachdacytachpegmatytachaluwiachNiemcySzwajcariaIrlandiaUSABirmaIndieJaponiaRosjaBrazyliaMeksykWielka BrytaniaMadagaskartrzeciorzędowychbazaltachhiperstenbronzytferrosilit
Enstatyt
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| |||
| |||
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | krzemian magnezu Mg2[Si2O6] | ||
Twardość w skali Mohsa | 5,5 | ||
Przełam | nierówny | ||
Łupliwość | niewyraźna, dwukierunkowa | ||
Układ krystalograficzny | rombowy | ||
Gęstość minerału | 3,1 –3,3 g/cm³ | ||
| Właściwości optyczne | |||
Barwa | brunatna i zielona w odcieniach, czasami żółta lub bezbarwna | ||
Rysa | biała | ||
Połysk | szklisty, perłowy | ||
Enstatyt – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy piroksenów. Minerał bardzo pospolity i szeroko rozpowszechniony.
Nazwa pochodzi od gr. enstates = przeciwnik (antagonista); nawiązuje do dużej odporności tego minerału na wysoką temperaturę.
Spis treści
1 Właściwości
2 Występowanie
3 Zastosowanie
4 Zobacz też
5 Bibliografia
6 Linki zewnętrzne
Właściwości |
Bardzo rzadko tworzy prawidłowo wykształcone kryształy tabliczkowe, płytkowe czy słupkowe. Przeważnie występuje w skupienach ziarnistych, zbitych, blaszkowych lub w formie pojedynczych ziarn w skale. Czasami tworzy agregaty. Jest kruchy, przezroczysty, czasami wykazuje efekt kociego oka, rzadziej asteryzm sześciopromiennej gwiazdy (enstatyt gwiaździsty). Często zawiera żelazo (ok. 10% Fe2Si2O6) i chrom (enstatyt chromowy). Tworzy roztwór stały piroksenów rombowych: enstatyt – ferrosilit: członami pośrednimi są bronzyt i hipersten.
Występowanie |
Częsty składnik skał magmowych, głównie norytów, piroksenitów, perydotytów, harzburgitów, gabr i bazaltów. Rzadziej bywa spotykany w sjenitach, melafirach, andezytach, dacytach, pegmatytach. Występuje także w skałach metamorficznych i w aluwiach rzecznych.
Miejsca występowania: Niemcy – Eifel, Bellerberg, Szwajcaria, Irlandia, USA, Birma, Indie, Japonia, Rosja, Brazylia, Meksyk, Wielka Brytania, Madagaskar.
W Polsce spotykany jest w trzeciorzędowych bazaltach Dolnego Śląska (okolice Zgorzelca, Lubania, Jeleniej Góry). Występuje w skałach północno-wschodniej Polski (okolice Suwałk).
Zastosowanie |
- ma znaczenie naukowe,
- atrakcyjny i poszukiwany kamień kolekcjonerski,
- kamień ozdobny i jubilerski.
Zobacz też |
hipersten, bronzyt, ferrosilit.
Bibliografia |
- W. Schuman: Kamienie szlachetne i ozdobne, Wyd. „Alma –Press” – 2004
- O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” – 1996
- R. Hochleitner: Minerały i kryształy, „Muza S.A.” – 1994
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd.”Alma- Press” 2003
Linki zewnętrzne |
Enstatyt na stronie Webmineral (ang.)
Kategoria:
- Krzemiany (minerały)
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.064","walltime":"0.106","ppvisitednodes":"value":741,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":9682,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":3022,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 76.409 1 -total"," 65.01% 49.671 1 Szablon:Minerał_infobox"," 34.79% 26.579 1 Szablon:Lang"," 16.72% 12.778 1 Szablon:Infobox_2x2_dodaj"," 11.01% 8.410 1 Szablon:Infobox_2x2"," 11.00% 8.408 2 Szablon:Infobox_projekt"," 10.78% 8.240 4 Szablon:Infobox_nagłówek_dodaj"," 6.52% 4.984 17 Szablon:Infobox_wiersz_dodaj"," 6.51% 4.974 1 Szablon:Infobox_tytuł"," 5.84% 4.460 1 Szablon:Infobox_projekt/projekt"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.008","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":851018,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1332","timestamp":"20190509145527","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Enstatyt","url":"https://pl.wikipedia.org/wiki/Enstatyt","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q423010","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q423010","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-08-24T07:17:52Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/70/Enstatite-USGS-BYU492.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":131,"wgHostname":"mw1245"););
