ათენა ლიტერატურა | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუTheoi.com Cult of AthenaRoy George, "Athena: The sculptures of the goddess"On Athena's Birthhttp://www.theoi.com/Olympios/Athena.htmlრრრრGiant BombБольшая каталонскаяБольшая российскаяЛитературнаяBritannica (онлайн)Treccani118504851no2015006898jo20169218127464372574643725
ათენააპოლონიარტემიდააფროდიტეარესიდემეტრაზევსიპოსეიდონიჰერაჰერმესიჰესტიაჰეფესტოსიდიონისეჰებეჰერაკლეჰორებიმოირამუზებიჰეფესტოსიჰებეარესიერესიკორეიაკქოსიაფროდიტეათენაქარიტებიასოპოსიელენეაპოლონი არტემიდაძაგრევსიეროსიიასიონიჰარმონიადარდანოსიჰერმესილაკედემონიტანტალოსიპერსევსისკილასარპედონიამფიონი ძეთოსიმინოსირადამანთისიდიონისეეპაფოსიამონიარკასიეაკოსიჰერაკლეელენეპოლიდევკესიპეირითოოსიენდიმიონიმირტილოსი
ბერძნული მითოლოგიაბერძნული ქალღმერთებიზევსის შვილებიმჭედლობის ქალღმერთებიომის ქალღმერთებიხელობის ქალღმერთებისიბრძნის ქალღმერთებიილიადას ღვთაებები
ძვ. ბერძნ.საბერძნეთისღვთაებაძველმიკენურიზევსისმითებისცხენისთითისტარიჰეფესტოსიმეცნიერებისარეოპაგიატიკისათენისპოსეიდონსაზევსისჰესიოდეჰეფესტომოკეანოსისჰომეროსის"გიგანტომახიაში"ტროას ომშიპარისმააფროდიტესარგონავტებსპერსევსიგორგონა–მედუზაზეჰერაკლესსაბერძნეთისპართენონიფიდიასისბუმინერვასთან
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eu003Cimg alt="Khevi, Georgia — View of Gergeti Trinity Church.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/100px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg" decoding="async" width="100" height="57" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/150px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/200px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="510" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლებისu003C/au003E კონკურსი დაიწყო! ჩაერთეთ და მოიგეთ პრიზები!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ათენა
Jump to navigation
Jump to search
ათენა | |
|---|---|
 | |
მითოლოგია: | religion in ancient Greece |
სხვა კულტურებში: | მინერვა და Pallas |
სქესი: | მდედრობითი |
გავლენის სფერო: | wisdom[1], ომი[1], weaving[1], მეთუნეობა[1] და სოფლის მეურნეობა[1] |
მამა: | ზევსი |
დედა: | Metis და Q58818193? |
და-ძმა: | Manes |
შვილები: | და Broteus |
გამოსახულებები | |
ათენას მარმარილოს ქანდაკება, ძვ. წ.აღ. I საუკუნე
პარისი განხეთქილების ვაშლით ასაჩუქრებს აფროდიტეს, რითიც გაანაწყენა ათენა
ათენა (ძვ. ბერძნ. Ἀθηνᾶ ან Ἀθήνη) — საბერძნეთის ერთ-ერთი უმთავრესი ღვთაება. ძველმიკენური ღვთაება, ზევსის საყვარელი ქალიშვილი. ძველი მითების მიხედვით იგი ღრუბელთა ღმერთქალი, ცისა და ელვის მბრძანებელი, მშვიდობიანი შრომის დამცველია. მან ასწავლა ადამიანებს ცხენის შეკაზმვა და ხარების დაუღვლა, ხვნა და თესვა, ეტლების კეთება და გემების აგება, მან აჩუქა ადამიანებს სახნისი, ფოცხი და სხვა სასოფლო–სამეურნეო იარაღები. მისივე ნაბოძვარია თითისტარი და საქსოვი დაზგა. იგი ითვლებოდა დახელოვნებულ ფეიქრად და საფეიქრო საქმიანობისა და ქალთა შრომის დამცველად. ათენა ისევე, როგორც ჰეფესტოსი, თვითონაც არ გაურბის ფიზიკურ შრომას. ყოველივე ამასთან ერთად ათენა მეცნიერების დამცველი, სიბრძნის ქალღმერთია. მან შეუქმნა ადამიანებს კანონები და დაუწესა არეოპაგი. ათენა არის ატიკის და ქალაქ ათენის უზენაესი ღვთაება. მითის თანახმად, როდესაც ამ მხარის მმართველობაზე დავა გაიმართა პოსეიდონსა და ათენას შორის, მოსამართლეებმა გადაწყვიტეს გამარჯვებულად ეცნოთ ის, ვინც ხალხს საუკეთესო საჩუქარს მიართმევდა. პოსეიდონმა კლდეს სამკბილა დაჰკრა და ზღვის მარილიანი წყალი სამ ჭავლად წარმოადგინა, ათენამ კი მიწაში ხმალი ჩაასო და ზეთისხილად აქცია. მოსამართლეებმა შეაფასეს ორივეს საჩუქარი და აღნიშნეს, რომ ზღვის მარილიანი წყალი ყველგან დიდ ტალღებად ბობოქრობს და ადვილი საშოვარია, ზეთის ხილი კი ატიკელებს სიმდიდრეს და ბედნიერებას მოუტანს. ამიტომ გამარჯვებულად ათენა დაასახელეს. ამის შემდეგ ზეთის ხილი ათენას წმინდა ხედ ითვლება.
მითებში გადმოცემულია ათენას საოცარი დაბადება ზევსის თავიდან. ჰესიოდე გვიამბობს, რომ ზევსის პირველი მეუღლე, ოკეანიდი მეტიდა შვილს ელოდებოდა. ზევსს უწინასწარმეტყველეს, რომ ეს ბავშვი მას გადააჭარბებდა სიძლიერით და გონიერებით. ამ არასასიამოვნო მოვლენის თავიდან ასაცილებლად ზევსმა გადაყლაპა მეტიდა, მაგრამ ბავშვმა განვითარება მამის თავში განაგრძო. გარკვეული დროის შემდეგ ჰეფესტომ ჩაქუჩის დარტყმით გახსნა ზევსის თავი და ქვეყანას ათენა მოავლინა.
ზოგი მითის მიხედვით ათენა ოკეანოსის ქალიშვილია. ჰომეროსის მიხედვით იგი ზევსის სატრფოა. ათენა მონაწილეობდა "გიგანტომახიაში". შემდეგში ათენას პალანტას კულტი შეერწყა, რამაც ალბათ განაპირობა მისი ზედმეტსახელი პალადა. ტროას ომში ათენა ბერძნების მხარეზეა, იგი განაწყენებულია იმის გამო, რომ პარისმა ოქროს ვაშლი აფროდიტეს არგუნა. ათენა მფარველობს არგონავტებს, იგი გამოსახული იყო „არგოს“ კიჩოზე.
პერსევსი ათენას დახმარებით იმარჯვებს გორგონა–მედუზაზე და მის თავს საჩუქრად აძლევს ღმრთქალს. ათენამ გორგონას თავით თავისი ფარი შეამკო. ათენა არის ჰერაკლეს მარადიული მფარველი. იგი ითვლება აგრეთვე მუსიკის მფარველად. ათენა ცნობილია, როგორც სიქალწულის და სათნოების განსახიერება. ათენას კულტი გავრცელებული იყო საბერძნეთის ბევრ ქალაქში, მაგრამ მთავარი ტაძარი განლაგებული იყო ათენში (პართენონი). პართენონში იდგა ფიდიასის მიერ შექმნილი ქანდაკება. ხელოვნებაში ათენა გამოისახებოდა მკაცრ და დიდებულ ქალიშვილად. ხშირად გრძელი ტანსაცმლით, ხმლით, ფარით და შუბით. ათენას ფერხთით მუდამ ზის მისი წმინდა ფრინველი – ბუ. ხშირად ათენა გველთან ერთად გამოისახებოდა (გველი როგორც სიბრძნის სიმბოლო). რომში ათენა გააიგივეს ხელოვნების მფარველ ქალღმერთ მინერვასთან.
ლიტერატურა |
- Burkert, Walter, 1985. Greek Religion (Harvard).
რობერტ გრეივზი, (1955) 1960. The Greek Myths revised edition.- Kerenyi, Karl, 1951. The Gods of the Greeks (Thames and Hudson).
- Harrison, Jane Ellen, 1903. Prolegomena to the Study of Greek Religion.
- Palaima, Thomas, 2004. "Appendix One: Linear B Sources." In Trzaskoma, Stephen, et al., eds., Anthology of Classical Myth: Primary Sources in Translation (Hackett).
- Ruck, Carl A.P. and Danny Staples, 1994. The World of Classical Myth: Gods and Goddesses, Heroines and Heroes (Durham, NC).
რესურსები ინტერნეტში |
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ათენა“ ვიკისაწყობში.- Theoi.com Cult of Athena
- Roy George, "Athena: The sculptures of the goddess"
- On Athena's Birth
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ათენა“ ვიკისაწყობში.
სქოლიო |
- ↑ 1.01.11.21.31.41.51.61.71.81.9http://www.theoi.com/Olympios/Athena.html
| |||||
| |||||
| |||||||||||||||||||||||||
ერების პერსონიფიკაცია | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
დედამიწა | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
თემატური საიტები | Giant Bomb |
|---|---|
| ლექსიკონები და ენციკლოპედიები | Большая каталонская · Большая российская · Большая советская (1 изд.) · Брокгауза и Ефрона · Литературная · Реальный словарь классических древностей · Энциклопедический лексикон · Britannica (онлайн) · Treccani |
| ნორმატიული კონტროლი | GND: 118504851 · LCCN: no2015006898 · NKC: jo2016921812 · VIAF: 74643725 · WorldCat VIAF: 74643725 |
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ბერძნული მითოლოგია
- ბერძნული ქალღმერთები
- ზევსის შვილები
- მჭედლობის ქალღმერთები
- ომის ქალღმერთები
- ხელობის ქალღმერთები
- სიბრძნის ქალღმერთები
- ილიადას ღვთაებები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.548","walltime":"0.732","ppvisitednodes":"value":2560,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":108097,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":20716,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":4,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":5584,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 591.757 1 -total"," 56.50% 334.344 1 თარგი:ინფოდაფა_მითური_არსება"," 52.42% 310.173 20 თარგი:Wikidata"," 17.48% 103.462 1 თარგი:ავტორიტეტული_წყაროები"," 10.07% 59.618 1 თარგი:ერების_პერსონიფიკაცია"," 6.07% 35.914 3 თარგი:ნავდაფა"," 4.84% 28.645 1 თარგი:Tnavbar-collapsible"," 4.75% 28.113 1 თარგი:სქოლიო"," 4.10% 24.278 1 თარგი:ბერძნული_მითოლოგია"," 2.97% 17.551 28 თარგი:შუალედები"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.258","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3605111,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1327","timestamp":"20190814134435","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d0u10d7u10d4u10dcu10d0","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q37122","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q37122","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-04-18T19:44:10Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Bust_Athena_Velletri_Glyptothek_Munich_213.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":137,"wgHostname":"mw1267"););
