აბას II ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიურ
ისმაილ Iთამაზ Iისმაილ IIმუჰამად ხუდაბანდააბას Iსეფი Iაბას IIსულეიმან Iჰუსეინითამაზ IIაბას III
სპარსეთის მონარქებისეფიანთა დინასტიადაბადებული 1633გარდაცვლილი 1666გარდაცვლილი 26 ოქტომბერი
163226 ოქტომბერი1666შაჰი16421666სეფიანთასეფი I-ისაანა ხანუმისაბას I-ისდილარამ ხანუმივეზირიმირზა მუჰამად სარუ თაქი ყაზვინში16451647ანა ხანუმი აბასმა სეფიანთა ირანმა ავღანეთსა უზბეკეთში შაჰ-აბასის1649დიდ მოგოლთაგანყანდაარი1653აურანგზებისისპაჰანშიჩეჰელ სოთუნისიუნესკოსკახეთისკახეთის აჯანყება 1659როსტომ-ხან სააკაძეასლან-ხანიადამ ანდრონიკაშვილიხოსრო-მირზაფარსადან გორგიჯანიძეპაატა-ბეგ გურჯი1666შაჰის სულეიმან I1668ჰარამხანაში
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eu003Cimg alt="Khevi, Georgia — View of Gergeti Trinity Church.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/100px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg" decoding="async" width="100" height="57" data-file-width="900" data-file-height="510" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლებისu003C/au003E კონკურსი დაიწყო! ჩაერთეთ და მოიგეთ პრიზები!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
აბას II
Jump to navigation
Jump to search
| აბას II | |
|---|---|
عباس دوم | |
 | |
სეფიანთა ირანის მე-7 შაჰი  | |
| მმართ. დასაწყისი: | 15 მაისი, 1642 |
| მმართ. დასასრული: | 26 ოქტომბერი, 1666 |
| წინამორბედი: | სეფი I |
| მემკვიდრე: | სულეიმან I |
| რეგენტი: | სარუ თაქი (1642 – 1645) ანა ხანუმი (1645 – 1647) |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 1632 |
| გარდ. თარიღი: | 1666 |
| შვილები: | სულეიმან I ჰამზა მირზა ისმაილ მირზა ალი ნაქი მირზა |
| სრული სახელი: | სულთან მუჰამად მირზა |
| დინასტია: | სეფიანები |
| მამა: | სეფი I |
| დედა: | ანა ხანუმი |
| რელიგია: | შიიტური ისლამი) |
აბას II ვიკისაწყობში | |
აბას II იგივე სულთან მუჰამად მირზა (დ. 1632 — გ. 26 ოქტომბერი, 1666) — ირანის შაჰი (1642-1666) სეფიანთა დინასტიისა. სეფი I-ისა და ანა ხანუმის ვაჟი, აბას I-ის შვილთაშვილი.
ტახტზე ასვლა მამის გარდაცვალების შემდეგ, 10 წლის ასაკში მოუწია. მისი მმართველობის პირველ წლებში ირანს ფაქტობრივად განაგებდნენ დედამისი- წარმოშობით ქართველი ანა ხანუმი, ბებიამისი- ქართველი დილარამ ხანუმი და დიდი ვეზირი - მირზა მუჰამად სარუ თაქი, თავად კი ყაზვინში ცხოვრობდა და სწავლობდა ხელოვნებას, პოეზიას, ლიტერატურას, სხვადასხვა ენებს.1645 წელს სარუ თაქი ამბოხებულმა სპარსელებმა სიცოცხლეს გამოასალმეს, ხოლო 1647 წელს ანა ხანუმი მოულოდნელად გარდაიცვალა. სახელმწიფო მართვის სადავეები 15 წლის აბასმა აიღო ხელში.
აბას მეორის დროს სეფიანთა ირანმა წარმატებული ლაშქრობები აწარმოა ავღანეთსა და უზბეკეთში. ის ითვლება შაჰ-აბასის ყველაზე ძლიერ მემკვიდრედ და სეფიანთა ერთ-ერთ გამორჩეულ წარმომადგენლად. 1649 წელს დიდ მოგოლთაგან დაიბრუნა ყანდაარი. 1653 წელს მოგოლებმა აურანგზების სარდლობით სცადეს ქალაქის დაბრუნება, თუმცა აბასის სწორი სტრატეგიის წყალობით სპარსელებმა მოახერხეს მისი შენარჩუნება. შაჰმა ამ გამარჯვების აღსანიშნავად ისპაჰანში ააშენა ჩეჰელ სოთუნის სასახლე, რომელიც დღეს იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ერთ-ერთი ძეგლია.
შაჰ-აბას II-ის დროს სეფიანთა იმპერია ეკონომიკურად გაძლიერდა. ირანში ვითარდებოდა სავაჭრო და დიპლომატიური კონტაქტები ევროპასთან, საგარეო ვაჭრობაში პირველი ადგილი ჰოლანდიელებს ეჭირათ, რომლებმაც მიიღეს ქვეყნიდან აბრეშუმის უბაჟოდ გატანის უფლება. დაარსდა ფრანგული სავაჭრო სახლები ისპაჰანსა და ბანდარ აბასში. იმდროინდელი ევროპელი მოგზაურები ირანის ქალაქების კეთილდღეობასა და გზების უსაფრთხოებას. შაჰმა ხელი შეუწყო რუსეთსა და ევროპის ქვეყნებთან ირანის სავაჭრო ურთიერთობის განვითარებას. ცდილობდა განეხორციელებინა აბას I-ის დამპყრობლური გეგმები კახეთის მიმართ, რამაც გამოიწვია სახალხო აჯანყება კახეთში (კახეთის აჯანყება 1659).
აბას II-ის დროს ირანის პოლიტიკური და კულტურულ სარბიელზე მრავალი ქართველი მოღვაწეობდა: სპასალარი როსტომ-ხან სააკაძე, მარვის მმართველი ასლან-ხანი, დერუნის ოლქის (ხორასანი) მმართველი ქაიხოსრო-ხანი (როსტომ-ხან სააკაძის დისშვილი), ადამ ანდრონიკაშვილი, ისპაანის ტარუღა ხოსრო-მირზა (1618-1632; 1632-1658 წწ.), ტარუღას ნაიბები: ფარსადან გორგიჯანიძე, პაატა-ბეგ გურჯი და სხვ.
აბას II გარდაიცვალა 1666 წელს. მის შემდეგ შაჰის ტიტული მიიღო მისმა უფროსმა ვაჟმა, სულეიმან I-მა. მისი ვაჟები 1668 წელს გამოკეტეს ჰარამხანაში.
ლიტერატურა |
ფუთურიძე ვ., ქართველი მოღვაწენი ირანის კულტურულ ასპარეზზე, «ანალები», 1947, ტ. 1;
ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, გვ. 14, თბ., 1975 წელი.
კაციტაძე დ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, გვ. 15, თბ., 1997 წელი.
| |||||
სეფიანები 
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- სპარსეთის მონარქები
- სეფიანთა დინასტია
- დაბადებული 1633
- გარდაცვლილი 1666
- გარდაცვლილი 26 ოქტომბერი
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.272","walltime":"0.530","ppvisitednodes":"value":5024,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":37404,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":11716,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 480.676 1 -total"," 86.26% 414.655 1 თარგი:ინფოდაფა_მმართველი"," 73.74% 354.470 1 თარგი:ინფოდაფა"," 41.94% 201.602 2 თარგი:Wikidata"," 10.34% 49.702 1 თარგი:სეფიანები"," 9.02% 43.366 1 თარგი:ნავდაფა"," 5.50% 26.456 174 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 3.34% 16.078 1 თარგი:PAGENAMEBASE"," 2.40% 11.528 1 თარგი:ფერი"," 2.35% 11.314 1 თარგი:Str_find"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.047","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1150141,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1325","timestamp":"20190627003010","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d0u10d1u10d0u10e1 II","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1_II","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q287081","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q287081","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-06-16T15:26:21Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Abbas_II_of_Persia.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":133,"wgHostname":"mw1324"););
