სეფი I ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიუSafavid Iran: Rebirth of a Persian EmpireSlaves of the Shah: New Elites of Safavid IranThe Cambridge History of Iran, Volume 5: The Timurid and Safavid periodsრ
ისმაილ Iთამაზ Iისმაილ IIმუჰამად ხუდაბანდააბას Iსეფი Iაბას IIსულეიმან Iჰუსეინითამაზ IIაბას III
დაბადებული 1611გარდაცვლილი 1642სპარსეთის მონარქებისეფიანთა დინასტიაგარდაცვლილი 12 მაისი
სპარს.161112 მაისი1642სეფიანთა დინასტიისდილარამ ხანუმისაბას I16291642აბას Iხოსრო მირზამშაჰის1633იმამყული-ხანიმირზა მუჰამად სარუ თაქი1634ირან-ოსმალეთის 1623-1639 წლებში მიმდინარე ომის16341635ერევანიჰამადანითავრიზი1638მურად IVბაღდადი1639ზუჰაბის ხელშეკრულებადიდ მოგოლთა იმპერიამშაჰ-ჯაჰანის1638ავღანეთისყანდაარითურთ1642აბას II
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eu003Cimg alt="Khevi, Georgia — View of Gergeti Trinity Church.jpg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/100px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg" decoding="async" width="100" height="57" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/150px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg/200px-Khevi%2C_Georgia_%E2%80%94_View_of_Gergeti_Trinity_Church.jpg 2x" data-file-width="900" data-file-height="510" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9B%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A8%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98_%E1%83%AB%E1%83%94%E1%83%92%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები"u003Eეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლებისu003C/au003E კონკურსი დაიწყო! ჩაერთეთ და მოიგეთ პრიზები!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
სეფი I
Jump to navigation
Jump to search
| სეფი I | |
|---|---|
 | |
სეფიანთა ირანის მე-6 შაჰი  | |
| მმართ. დასაწყისი: | 28 იანვარი, 1629 |
| მმართ. დასასრული: | 12 მაისი, 1642 |
| წინამორბედი: | აბას I |
| მემკვიდრე: | აბას II |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 1611 |
| გარდ. თარიღი: | 12 მაისი, 1642 |
| შვილები: | აბას II თამაზ მირზა მაჰმუდ მირზა ჰუსეინ მირზა ჰეიდარ მირზა |
| სრული სახელი: | აბულ-ნასერ საამ სეფი მირზა |
| დინასტია: | სეფიანები |
| მამა: | მუჰამად ბაქერ მირზა |
| დედა: | დილარამ ხანუმი |
| რელიგია: | შიიტური ისლამი |
სეფი I ვიკისაწყობში | |
შაჰ სეფი ან სეფი I (სპარს. شاه صفی; დ. 1611 — გ. 12 მაისი, 1642) — სეფიანთა დინასტიის მეექვსე წარმომადგენელი, მუჰამედ ბაყერ მირზასა და დილარამ ხანუმის ვაჟი. აბას I-ის შვილიშვილი. ირანის შაჰი 1629-1642 წლებში.
აბას I-ის ანდერძის მიხედვით მისი ტახტზე ასვლა ხოსრო მირზამ უზრუნველყო. შაჰ სეფიმ შაჰის ტიტულის მიღებისთანავე მოიშორა ყველა, ვისაც კი შეეძლო მისთვის ძალაუფლება წაერთმია, სეფიანთა ყველა უფლისწული და ასევე, პოლიტიკური ფიგურები. 1633 წელს მისი ბრძანებით, ღალატის ბრალდებით, სიკვდილით დასაჯეს იმამყული-ხანი და უნდილაძეთა ოჯახის სხვა წარმომადგენლები. სეფი ნაკლებ ყურადღებას აქცევდა მთავრობასა და ბიზნესს. არ ჰქონდა ინტელექტუალური ინტერესები. არ იცოდა წერა-კითხა სწორად. იგი საკუთარ დროს ძირითადად ღვინის სმაში ხარჯავდა და გახდა დამოკიდებული თამბაქოზე (როგორც მისი პაპა). მისი მმართველობის პერიოდში უმნიშვნელოვანესი პოლიტიკური ფიგურა იყო დიდი ვეზირი მირზა მუჰამად სარუ თაქი, რომელიც ამ თანამდებობაზე სეფიმ 1634 წელს დანიშნა.
ირანის მტრებმა მალევე ისარგებლეს სეფის სისუსტით. მიუხედავად იმისა, რომ ოსმალეთმა იწვნია დამამცირებელი მარცხი ირან-ოსმალეთის 1623-1639 წლებში მიმდინარე ომის დასაწყისში, შაჰ აბასის დროს, შაჰ სეფის ტახტზე ასვლიდან ერთი წლის შემდეგ, მათ განაახლეს ომი ირანთან და 1634-1635 წლებში დაიკავეს ერევანი, ჰამადანი და თავრიზი. 1638 წელს ოსმალეთის არმიამ მურად IV-ის მეთაურობით აიღო ბაღდადი. ბაღდადის აღებამ ირანი აიძულა ეთხოვა ზავი და 1639 წელს დაიდო ზუჰაბის ხელშეკრულება, რომლის მიხედვითაც აბას I-ის მიერ დაკავებული ტერიტორიები კვლავ ოსმალეთის იმპერიის ხელში გადავიდა. ამავე პერიოდში, დიდ მოგოლთა იმპერიამ იმპერატორ შაჰ-ჯაჰანის სარდლობით 1638 წელს დაიპყრო სპარსელების ხელში მყოფი ავღანეთის ნაწილი ციხე-ქალაქ ყანდაარითურთ.
შაჰ სეფი გარდაიცვალა 1642 წლის 12 მაისს. გარდაცვალების მიზეზად სახელდება ალკოჰოლის ჭარბი რაოდენობით მოხმარება. მის შემდეგ ტახტზე ავიდა მისი უფროსი ვაჟი აბას II. სეფის დანარჩენი 4 ვაჟი დააბრმავეს და ჰარამხანაში გამოკეტეს.
ლიტერატურა |
Newman, Andrew J. (2008). Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire. I.B.Tauris, გვ. 1–281. ISBN 9780857716613.
Babaie, Sussan (2004). Slaves of the Shah: New Elites of Safavid Iran. I.B.Tauris, გვ. 1–218. ISBN 9781860647215.
Roemer, H.R. (1986). "The Safavid period", The Cambridge History of Iran, Volume 5: The Timurid and Safavid periods. Cambridge: Cambridge University Press, გვ. 189–351. ISBN 9780521200943.- Granlund, Lis (2004). „Queen Hedwig Eleonora of Sweden: Dowager, Builder, and Collector“. Campbell Orr, Clarissa. Queenship in Europe 1660-1815: The Role of the Consort. Cambridge University Press. pp. 56-76. ISBN 0-521-81422-7.
| |||||
სეფიანები 
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- დაბადებული 1611
- გარდაცვლილი 1642
- სპარსეთის მონარქები
- სეფიანთა დინასტია
- გარდაცვლილი 12 მაისი
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.276","walltime":"0.372","ppvisitednodes":"value":6028,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":40326,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":13750,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 323.770 1 -total"," 60.28% 195.165 1 თარგი:ინფოდაფა_მმართველი"," 57.12% 184.932 1 თარგი:ინფოდაფა"," 24.10% 78.029 2 თარგი:Wikidata"," 15.56% 50.368 1 თარგი:Cite_encyclopedia"," 14.88% 48.162 1 თარგი:სეფიანები"," 13.77% 44.573 1 თარგი:ნავდაფა"," 12.89% 41.731 1 თარგი:Citation/core"," 8.78% 28.434 173 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 5.85% 18.956 3 თარგი:Cite_book"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.031","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1072603,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1274","timestamp":"20190626031551","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10e1u10d4u10e4u10d8 I","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98_I","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q355327","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q355327","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2015-05-26T13:54:25Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9f/Schah_Safi.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":117,"wgHostname":"mw1262"););
