ჰენრიკ ვერგელანი ბიბლიოგრაფია | ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიუ
ნორვეგიელი მწერლებიდაბადებული 17 ივნისიდაბადებული 1808გარდაცვლილი 12 ივლისიგარდაცვლილი 1845
ნორვ17 ივნისი1808კრისტიანსი12 ივლისი1845ქრისტიანიაოსლონორვეგიელინორვეგიისიბსენისმერკურიზეებრაელთა
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ჰენრიკ ვერგელანი
სტატიის შეუმოწმებელი ვერსიაJump to navigation
Jump to search
ჰენრიკ არნოლდ ვერგელანი
ჰენრიკ არნოლდ ვერგელანი (ნორვ Henrik Arnold Wergeland, დ. 17 ივნისი, 1808, კრისტიანსი — გ. 12 ივლისი, 1845, ქრისტიანია (ოსლო)) — ერთ-ერთი ყველაზე სახელგანთქმული ნორვეგიელი მწერალი-პუბლიცისტი. სათავეში ედგა ნორვეგიის კულტურული დამოუკიდებლობისთვის მებრძოლ რადიკალურ ნაციონალურ პარტიას.
ვერგელანს უდიდესი წვლილი მიუძღვის მასების განათლების საკითხში: აწყობდა სახალხო ბიბლიოთეკებს, უშვებდა პოპულარულ ბროშურებს და გამოსცემდა გაზეთებს — «Statsborgeren» 1835—1837 და «For Arbeidsklassen» 1840—1845. ყოველივე ამას ვერგელანისთვის ხელი არ შეუშლია შვედეთის მეფისგან პენსია მიეღო და სახელმწიფო არქივარიუსი გამხდარიყო. ამის გამო ყველა თანამოაზრემ მიატოვა, თუმცა, ვერგელანს სასოწარკვეთილებისთვის არ ეცალა და თავი ლიტერატურულ მოღვაწეობას მიუძღვნა.
ვერგელანის საუკეთესო ნაწარმოებები მისი ავადმყოფობის დროს შეიქმნა. მძიმე სენმა იგი რამდენიმე წლით საწოლს მიაჯაჭვა. ვერგელანი ცნობილი გახდა დღის თემებზე შექმნილი ფარსებით: «Ah» («აჰ!») 1827, «Irreparabile Tempus» და სხვ., რომლებიც Siful Sifadda-ს ფსევდონიმით გამოუშვა. 1830 წელს მისი "რესპუბლიკელის ბიბლია" გამოვიდა (თანამედროვეთა გამოთქმით) - ლირიკული დრამა «Skabelsen, Mennesket og Messias» (სამყარო, ადამიანი და მესია). ამ ნაწარმოებს ველჰავნის მწვავე კრიტიკა მოჰყვა. ამ ორი ადამიანის ბრძოლა ნორვეგიული ლიტერატურის მომავალ განვითარებას განაპირობებდა. ვერგელანმა გავლენა იქონია ბიორნსონისა და იბსენის შემოქმედებაზე.
მის პატივსაცემად მერკურიზე კრატერს ეწოდა სახელი ვერგელანი.
ბიბლიოგრაფია |
- Barnemordersken, 1825;
- Campbellerne, 1838;
- Venetianerne.
ლირიკული დრამები:
- Jöden, 1842
- Jödinden, 1844,
სადაც ვერგელანი ებრაელთა თანაბარუფლებიანობას ღაღადებს;
- Der Engelske Lods, 1844; თხზ. კრებ. 9 ტტ., 1852—1857;
- რჩეული. თხზ. 9 ტტ., 1882—1884;
- Samlede skrifter, Utgit at H. Jaegers, D. A. Sein, I, Digte, B. 1—3; II, Digterwerker. I, 1918—1920;
- ვერგელანი 2—6; IV, Avhandlinger, Oplysningskrifter, 1—6, 1920—1928.
ლიტერატურა |
- Lassen, Henrik Wergeland og hans Samtid, 2-е изд., 1877;
- Vullum E., Henrik Wergeland i Digt og Liv, 1881; 1908;
- Skavlan, Henrik Wergeland, 1892; Koht, Henrik Wergeland, 1907;
- Gröndahl J., Henrik Wergeland, the Norwegian poet, 1919;
- Laache R., Henrik Wergeland, og h. Strid Med Prokurator Praem, B. I, 1828—1831, Oslo, 1927.
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ნორვეგიელი მწერლები
- დაბადებული 17 ივნისი
- დაბადებული 1808
- გარდაცვლილი 12 ივლისი
- გარდაცვლილი 1845
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.008","walltime":"0.014","ppvisitednodes":"value":19,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":0,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":0,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":2,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"],"cachereport":"origin":"mw1266","timestamp":"20190520135518","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10f0u10d4u10dcu10e0u10d8u10d9 u10d5u10d4u10e0u10d2u10d4u10dau10d0u10dcu10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%B0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%99_%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q351705","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q351705","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2009-02-18T17:56:20Z","dateModified":"2018-06-16T18:22:23Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/78/Wergeland.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":159,"wgHostname":"mw1327"););
