ანრი III ვალუა სექციების სია ბიოგრაფია | ელისაბედი და ანრი | პოლონეთი | საფრანგეთში დაბრუნება | რესურსები ინტერნეტში | ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიუPortraits of Henri IIIHenry III, King of France and Poland: his court and timesრრრ
პიპინიკარლომან Iკარლოსილუი Iშარლ IIლუი IIლუი IIIკარლომან IIშარლ IIIშარლ IIIლუი IVლოტარილუი Vრინგოლდიდოვსპრუნკიმინდაუგასიტროინატივოიშელკიშვარნიტროიდენიდოვმონტიბუტიგეიდისიბუტვიდასივიტენიგედიმინასიიავნუტისიალგირდასიიაგაილოკეისტუტისისკირგაილოვიტოვტისვიდრიგაილოსიგიზმუნდიკაზიმირ იაგელონიალექსანდრე I იაგელონისიგიზმუნდ Iსიგიზმუნდ II ავგუსტი
საფრანგეთის მეფეებიპოლონეთის მეფეებიდაბადებული 1551გარდაცვლილი 1589ლიტვის დიდი მთავრებიგენერალისიმუსებიXVI საუკუნის ევროპის მონარქებიდაბადებული 19 სექტემბერიგარდაცვლილი 2 აგვისტო
ფრანგ.19 სექტემბერი1551ფონტენბლოსაფრანგეთი2 აგვისტო1589სენ-კლუსაფრანგეთიპოლონეთის15721573პოლონ.ლიტვის დიდი მთავარისაფრანგეთის მეფე15741589ფონტენბლოს სასახლეშიანრი IIეკატერინე მედიჩისფრანსუა Iფრანსუა Iშარლ IXანჟულემისაორლეანის ჰერცოგის15601566ანჟუს ჰერცოგის1564შარლ IXანრი IIეკატერინე მედიჩისიტალიელიპროტესტანტიზმისკენწმინდა პავლესკათოლიკეიარნაკისამონკონტურის ბრძოლებშიწმინდა ბართლომეს ღამისსაფრანგეთი1570ელისაბედ I1572პოლონეთისსიგიზმუნდ II ავგუსტიანა იაგელონმა1573რეჩ-პოსპოლიტასთავისუფალი არჩევნებისპაქტა კონვენტასამეფე ანრის წერილებისთვის"ოქროს თავისუფლების"პოლონეთ-ლიტვის პარლამენტი1575ვაველის სასახლეშილუიზა დე ლორენ-ვემონტზე15751576ანრი I გიზის ჰერცოგისკათოლიკეთა ლიგა1584სალის კანონისანრი III ნავარელილუი IXჟან დე ლა ბარიერესთან15871788პარიზიბლუას სასახლეშიპარიზი1589სენტ-კლოდშიჟაკ კლემანისიემოვიტილეცკოსიემომისლიმიეშკო Iბოლესლავ I მამაციმიეშკო II ლამბერტიბეზპრიმიმიეშკო II ლამბერტიუმეფობაკაზიმირ Iბოლესლავ II გულადივლადისლავ I ჰერმანიზბიგნევიბოლესლავ III ვლადისლავ IIბოლესლავ IVმიეშკო IIIკაზიმირ IIლეშეკ Iვლადისლავ IVვლადისლავ ოდონიკიმიეშკო IVკონრად Iანრი I(პოლონეთი)ანრი II(პოლონეთი)ბოლესლავ Vლეშეკ IIანრი IV (პოლონეთი)პრჟემისლ IIვლაცლავ IIვლაცლავ IIIვლადისლავ Iკაზიმირ IIლუი Iიადვიგაიაგაილოვლადისლავ IIIკაზიმირ IVიან I ალბერტიალექსანდრე I იაგელონისიგიზმუნდ Iსიგიზმუნდ II ავგუსტიანრი IIIანა იაგელონისტეფანე ბატორისიგიზმუნდ III ვაზავლადისლავ IV ვაზაიან IIმიხეილ კორიბუტ ვიშნევეცკიიან III სობესკიავგუსტ II სტანისლავ ლეშჩინსკიავგუსტ III საქსონისტანისლავ ავგუსტ პონიატოვსკი
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ანრი III ვალუა
Jump to navigation
Jump to search
| ანრი III | |
|---|---|
Henri III de France | |
 | |
პოლონეთის მეფე და ლიტვის დიდი მთავარი | |
| კორონაცია: | 22 თებერვალი 1474 |
| მმართ. დასაწყისი: | 30 მაისი 1574 |
| მმართ. დასასრული: | 2 აგვისტო 1589 |
| წინამორბედი: | სიგიზმუნდ II იაგელონი |
| მემკვიდრე: | ანა იაგელონი |
| საფრანგეთის მეფე | |
| კორონაცია: | 13 თებერვალი 1575 |
| წინამორბედი: | შარლ IX ვალუა |
| მემკვიდრე: | ანრი IV ბურბონი |
| სხვა წოდებები: | პროვანსის გრაფი ანჟუს ჰერცოგი ორლეანის ჰერცოგი |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 19 სექტემბერი, 1551 |
| დაბ. ადგილი: | ფონტენბლოს სასახლე, საფრანგეთი |
| გარდ. თარიღი: | 1589 |
| გარდ. ადგილი: | სენტ-კლოდი, საფრანგეთი |
| მეუღლე: | ლუიზა დე ლორენ-ვემონტი |
| დინასტია: | ვალუები |
| მამა: | ანრი II |
| დედა: | ეკატერინე მედიჩი |
| რელიგია: | კათოლიციზმი |
| ხელმოწერა: |  |
ანრი III ვალუა ვიკისაწყობში | |
ანრი III დე ვალუა (ფრანგ. Henri III de Valois; დ. 19 სექტემბერი, 1551, ფონტენბლო, საფრანგეთი — გ. 2 აგვისტო, 1589, სენ-კლუ, საფრანგეთი) — პოლონეთის მეფე 1572-1573 წლებში ჰენრიკ III ვალეზის სახელით (პოლონ. Henryk III Walezy), იმავდროულად ლიტვის დიდი მთავარი და საფრანგეთის მეფე 1574-1589 წლებში.
სექციების სია
1 ბიოგრაფია
1.1 სიყმაწვილე
1.2 ჰომოსექსუალობა
2 ელისაბედი და ანრი
3 პოლონეთი
3.1 გამფება
3.2 პოლონური გავლენა
4 საფრანგეთში დაბრუნება
4.1 ქორწინება
4.2 მკვლელობა
4.3 დაკრძალვა
5 რესურსები ინტერნეტში
6 ლიტერატურა
ბიოგრაფია |
სიყმაწვილე |
ანრი დაიბადა ფონტენბლოს სასახლეში. იყო ანრი II-სა და ეკატერინე მედიჩის მესამე შვილი, ბაბუად ერგებოდა ფრანსუა I, მისი ძმები იყვნენ ფრანსუა I და შარლ IX. ანრი III ატარებდა ანჟულემისა და ორლეანის ჰერცოგის ტიტულს 1560 წელს, 1566 წელს ანჟუს ჰერცოგის ტიტულს.
იგი დაიბადა ალექსანდრე-ედუარდ დე ვალუა-ანჟულემის სახელით, 1564 წელს კი მას ანრი უწოდეს. ანრი დედას გამორჩეულად უყვარდა სხვა შვილებს შორის, მოფერებით chers yeux (გამორჩეული თვალები) უხმობდა. მისი უფროსი ძმა შარლ IX მისდამი სიძულვილით იზრდებოდა. შურდა ანრის ჯანმრთელობისა და წარმატებების. ამგვარად, ანრი III სიყმაწვილეშივე მიიჩნეოდა ანრი II-სა და ეკატერინე მედიჩის შვილებს შორის გამორჩეულად. განსხვავებით მამამისისა და უფროსი ძმისაგან იგი ნაკლებ ინტერესს აჟღავნებდა ნადირობისა და ფიზიკური ვარჯიშის მიმარ, რაც ერთობ პოპულარული დროსტარების საშუალება იყო ვალუებისთვის. თუმცა, მას იტაცებდა და დახელოვნებულიც იყო ფარიკაობაში. მას ერჩია თავისი შესაძლებლობები გამოეყენებინა ხელოვნებასა და მხატვრულ კითხვაში. ასეთი მიდრეკილებები გამოწვეული იყო თავისი იტალიელი დედით.
ახალგაზრდობისას იყო პერიოდი, როდესაც პროტესტანტიზმისკენ იხრებოდა, ამბოხების ნიშნად. ცხრა წლის ასაკში თავის თავს უწოდებდა un petit Huguenot, არ ესწრებოდა მესას და გალობდა პროტესტანტულ ფსალმუნებს. თავის და მარგოს ურჩევდა დაეწვა საეკლესიო წიგნები, უფრო მეტიც, ანრიმ წმინდა პავლეს ქანდაკებას ცხვირი მოატეხა. დედა მკაცრად უკრძალავდა თავის შვილებს ასეთ საქციელს, ამის შემდეგ ანრის აღარ ემჩნევა პროტესტანტული მიდრეკილებები, იგი იქცევა როგორც კათოლიკე.
გამეფებამდე იგი იყო სამეფო ჯარების მხედართმთავარი ჰუგენოტების წინააღმდეგ გამართულ რელიგიურ ომებში და მანვე მიიღო მონაწილეობა იარნაკისა და მონკონტურის ბრძოლებში. თავადად ყოფნის დროს ჩართული იყო წმინდა ბართლომეს ღამის დაგეგმვაში (მაგრამ მონაწილეობა არ მიუღია), რომლის შემდეგაც ათასობით ჰუგენოტი დაიღუპა. მისი მეფობის დროს, ისევე როგორც ანრის ძმების, ფრანსუა II-სა და შარლ IX-ის მეფობისას, საფრანგეთი მუდმივად ჩართულია რელიგიურ დაპირისპირებაში.
ჰომოსექსუალობა |
ანრის გარდაცვალებიდან დიდი ხნის განმავლობაში იგი მიჩნეული იყო ჰომოსექსუალად ან სულ მცირე ბისექსუალად მაინც. მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს უამრავი დოკუმენტუირ ფაქტი ანრის ჰომოსექსუალობის მადასტურებელი, კამათი ისტორიკოსებს შორის კვლავაც გრძელდება ამ საკითხის თაობაზე. მაგალითად, ისეთმა თანამედროვე ისტორიკოსებმა, როგორიც არიან პ. ერლანგერი, ჯ.ფ. სოლნონი და ჯ. ბოუჩერი, აღმოაჩინეს მტკიცებულებები იმის შესახებ, რომ ანრი მხოლოდ ჰომოსექსუალი (ან ბისექსუალიც იმავდროულად) არ ყოფილა. მას ასევე ჰყავდა ბევრი ცნობილი საყვარელი (ქალი). ასევე არც ერთი კაცის სახელია ცნობილი, რომელთანაც ჰქონდა სექსუალური ურთიერთობა. აღსანიშნავია ისიც, რომ ანრი III ცნობილი იყო, როგორც კარგი გემოვნების მქონე მომხიბვლელი მანდილოსნების ამორჩევაში. ისტორიკოსები მიდიან იმ დასკვნამდე, რომ მოსაზრება მისი საეჭვო ჰომოსექსუალობისა გავრცელდა იქიდან, რომ მას არ იტაცებდა ომი და ნადირობა, რაც ქალურობასთან ასოცირდებოდა. ყველაზე დიდი წვლილი ამ ჭორის აგორებაში ანრის ოპონენტებს მიუძღვით (პროტესტანტებსაც და რადიკალ კათოლიკეებსაც), რომლებსაც სურდათ აეხედრებინათ ფრანგი ხალხი მის წინააღმდეგ.
ელისაბედი და ანრი |
1570 წელს დაიწყო კამათი იმის შესახებ, რომ ანრი დაენიშნათ ინგლისის დედოფალ ელისაბედ I-ზე . 37 წელს მიტანებული ელისაბედი აუცილებლად უნდა დაქორწინებულიყო, რათა მემკვიდრე დარჩენოდა. მაგრამ ამ კამათიდან არაფერი გამოვიდა, რადგან ისტორიკოსების მოსაზრებით ელისაბედს განეზრახა მხოლოდ ესპანეთთან ჰქონოდა კავშირი. ამ ქორწინებას აფერხებდა ისიც, გარდა იმისა რომ ელისაბედსა და ანრის ჰქონდათ განსხვავებული რელიგიური შეხედულებები- ანრი იყო კათოლიკე(ფორმალურად მაინ), ელისაბედი კი პროტესტანტი- ანრის ჰქონდა საკუთარი მოსაზრება ელისაბედის შესახებ. მართალია უტაქტოდ, მაგრამ ანრი ინგლისის დედოფალს "putain publique" (სახალხო მეძავი უწოდებდა) და მწარე რეპლიკებით კენწლავდა მასსა და ელისაბედს შორის დიდ ასაკობრივ სხვაობას. ხოლო მას შემდეგ რაც გაიგო (დაუზუსტებლად), რომ ელისაბედი კოჭლობდა ვარიკოზული ვენების გამო, ანრი მას მოიხსენიებდა, "მოხუცი დაწყლულებული ფეხით".
პოლონეთი |
გამფება |
ანა იაგელონი 1576 წელს. ის აირჩიეს პოლონეთის მეფედ, მას შემდეგ რაც ანრი გაიქცა პოლონეთიდან.
1572 წელს გარდაიცვალა პოლონეთის მეფე სიგიზმუნდ II ავგუსტი. მეფის და ანა იაგელონმა, რომელიც იყო ტახტის ერთადერთი მემკვიდრე დაარწმუნა პოლონეთის სეიმი პოლონეთის მეფედ აერჩიათ ანრი ვალუა.
1573 წელს ანრი აირჩიეს რეჩ-პოსპოლიტას მეფედ ჰენრიკ ვალეზის სახელით. ანრი იმავდროულად ლიტვის დიდ მთავრის ტიტულის მფლობელი გახდა და ამ ტიტულს ატარებდა პოლონეთის მეფედ ყოფნის დროს. თავისუფალი არჩევნების პირობების მიხედვით ხელი უნდა მოეწერა პაქტა კონვენტასა და მეფე ანრის წერილებისთვის, რომელიც ავალდებულებდა მას, დაეცვა რელიგიური ტოლერანტობა რეჩ-პოსპოლიტას საზღვრებში. ანრი შეეცადა შეწინააღმდეგებოდა მონარქის ძალაუფლების შეზღუდვას "ოქროს თავისუფლების" მიხედვით. პოლონეთ-ლიტვის პარლამენტი ანრის შეეწინააღმდეგა. მას შეეძლო დაქორწინებულიყო ანა იაგელონზე მეტი ლეგიტიმურობისთვის, თუმცა პოლონეთის მეფედ არჩევიდან სამი თვის შემდეგ ანრის ძმა საფრანგეთის მეფე შარლ IX გარდაიცვალა. ანრიმ პოლონეთი მალულად დატოვა და საფრანგეთში დაბრუნდა,სადაც ის მეფედ აკურთხეს 1575 წლის 13 თებერვალს რეიმსის ტაძარში.
პოლონური გავლენა |
ანრი III პოლონური ქუდით
ანრი III-ის ხანმოკლე მეფობა პოლონეთში ხასიათდება ორი ცივილიზაციის, პოლონურისა და ფრანგული კულტურების შეჯახებით. ახალგაზრდა მეფეს და მისი მხლებლებს აოცებდათ ზოგიერთი პოლონური ტრადიცია და იმედგაცრუებული იყვნენ ქვეყნის სოფლური სიღატაკითა და მკაცრი კლიმატით. პოლონელებს კი აინტერესებდათ ის, რომ ყველა ფრანგი ისეთივე დანაღვლიანებული გარეგნობის იყო როგორც მათი ახალი მეფე.
თუმცა, უნდა ითქვას, რომ პოლონურმა კულტურამ კეთილისმყოფელი გავლენა იქონია საფრანგეთზე. ვაველის სასახლეში ფრანგები გაეცნენ სეფსისური საშუალებების ახალ მეთოდებს, რომელთა მიხედვით სიბინძურე(ექსკრემენტები) ხვდებოდა სასახლის კედლებს გარეთ. საფრანგეთში დაბრუნების შემდეგ ანრიმ გასცა ბრძანება ლუვრსა და სხვა სასახლეებში აეშენებინათ მსგავსი საშუალებები. სხვა მიღწევები, რომლებსაც გაეცვნენ ფრანგები პოლონეთში ყოფნის დროს იყო თუ როგორ ერეგულირებინათ ცხელი და ცივი წყალი აბაზანაში და ჩანგალი.
საფრანგეთში დაბრუნება |
ქორწინება |
მიუხედავად იმისა, რომ როდესაც ანრი დაქორწინდა ლუიზა დე ლორენ-ვემონტზე ( 1575, 14 თებერვალი) და ის ელოდა მემკვიდრეს, მათ ბავშვი არ შეეძინათ.
ანრი III-ის მონეტა, 1577.
1576 წელს ანრიმ ხელი მოაწერა ბეაულიეუს ედიქტს, რომელმაც ჰუგენოტები უკეთეს მდგომარეობაში ჩააყენა. მეფის ამ ნაბიჯმა გამოიწვია ის, რომ კათოლიკე ანრი I გიზის ჰერცოგის ინიციატივით ჩამოყალიბდა კათოლიკეთა ლიგა. ამგვარი მდგომარეობისა და ქმედებების ფონზე ანრი იძულებული გახდა გაეუქმებინა დათმობათა უმეტესობა, რომელსაც ითვალისწინებდა აღნიშნული ედიქტი პროტესტანტების მიმართ.
1584 წელს ანრის უმცროსი ძმა ფრანსუა ანჟუელი დაიღუპა. სალის კანონის მიხედვით ტახტის მემკვიდრე ხდებოდა ჰუგენოტი ანრი III ნავარელი ლუი IX-ის შთამომავალი. გიზის ჰერცოგის ზეგავლენით ანრი III-მ გამოსცა ედიქტი, რომლითაც აკრზალა პროტესტანტიზმი და ამ ნაბიჯით ანრი ნავარელს მემკვიდრის უფლებები ჩამოართვა.
ანრი III-მ დაამყარა მეგობრობა ჟან დე ლა ბარიერესთან და 1587 წელს აუშენა ეკლესია მათი მეგობრობის უკვდავსაყოფად. 1788 წლის 12 მაისს ანრი II იძულებული გახდა დაეტოვებინა პარიზი, როდესაც ქალაქი გუისის ჰერცოგის ჯარმა აიღო. იმავე წლის 23 დეკემბერს გუისის ჰერცოგი ჩავიდა ბლუას სასახლეში, სადაც მას ელოდებოდა თავისი ძმა ლუი II, გიზის კარდინალი. ჰერცოგს უთხრეს, რომ მას პირადად ელოდებოდა მეფე სამეფო საძინებელში, სადაც მცველებმა მოკლეს ჯერ ჰერცოგი, შემდეგ კარდინალი. იმისათვის, რათა სამეფო გვირგვინის მოცილე არ გამოსჩენოდა, მეფემ ჰერცოგის შვილი დააპატიმრებინა.
გიზის ჰერცოგი ხალხში დიდი პოპულარობით სარგებლობდა. მისმა მკვლელობამ კი მოქალაქეები ანრის წინააღმდეგ განაწყო. პარლამენტმა კრიმინალში დაადანაშაულა მეფე, რომელმაც დატოვა პარიზი, რათა შეერთებოდა ანრი ნავარელის ჯარს.
მკვლელობა |
ჟაკ კლემანი კლავს ანრი III-ს.
1589 წლის 1 აგვისტოს ანრი III თავისი ჯარით დაბანაკებული იყო სენტ-კლოდში პარიზის სიახლოვეს, ემზადებოდა რა პარიზზე შეტევისთვის. გიზის ჰერცოგების მკვლელობამ აღაშფოთა კათოლიკეები. მათ შორის ჟაკ კლემანი, დომინიკელი ფანატიკოსი, რომელიც შეუფარველად მტრობდა ჰუგენოტებს. განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც რომის პაპმა დასწყევლა ისინი. კლემანმა გადაწყვიტა ბანაკში შეპარულიყო და მეფემდე მიეღწია ყალბი დოკუმენტებით, ვითომდა მეფისთვის მნიშვნელოვანი წერილი მიჰქონდა. მეფესთან მისულმა ბერმა მიაწოდა ქაღალდების შეკვრა და მისკენ გადაიწია ვითომ საიდუმლო დანაბარები უნდა გადაეცა მეფისთვის. ანრიმ თავის მცველებს ანიშნა რომ გასცილებოდნენ. კლემენტტმა კი მეფეს ყურში ჩურჩულით მუცელში გაუყარა დანა. გაოგნებულმა მეფემ მცველებს უხმო საშველად. მანამდე კი ისიც მოახერხა, რომ ხანჯალი ამოეძრო და კლემანსაც კი მოარტყა ტავში. დაბნეული კლემანი გაიქცა, თუმცა კართან მეფის გვარდიელებმა დაიჭირეს, მოკლეს და ფანჯრიდან გადააგდეს.
დაჭრილ მეფეს კი ჭრილობა გაუკერეს, თუმცა მძიმე მდგომარეობაში იყო. სიკვდილამდე რამდენიმე საათით ადრე თავის მემკვიდრედ ანრი ნავარელი გამოაცხადა. მტრებს კი, ჟაკ კლემანის ჩათვლით, ცოდვები მიუტევა. ღამის სამ საათზე კი საფრანგეთის მეფე ანრი III გარდაიცვალა.
დაკრძალვა |
ანრი III-ის სხეული დაკრძალეს კომპიენში, სენ-კორნილის სააბატოში. ომის დამთავრების შემდეგაც მისი საფლავი კვლავ კომპიენში დარჩა. საფრანგეთის ახალმა მეფემ ანრი IV-მ თავისი წინამორბედის ცხედარი გადაასვენა საფრანგეთის მეფეთა საძვალეში- სენ-დენის ბაზილიკაში.
რესურსები ინტერნეტში |
- Portraits of Henri III
ლიტერატურა |
- Crawford, Katherine B., "Love, Sodomy, and Scandal: Controlling the Sexual Reputation of Henry III," Journal of the History of Sexuality, vol. 12 (2003), 513–42
Durant, Will (1961). The Age of Reason Begins. Simon and Schuster.
Freer, Martha Walker (1888). Henry III, King of France and Poland: his court and times. New York: Dodd, Mead.
Frieda, Leonie (2003). Catherine de Medici. New York: HarperCollins. ISBN 0-06-074492-8.
Grzybowski, Stanisław (1985). Henryk Walezy. Warsaw: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. ISBN 8304001187.
Jasienica, Paweł (1982). Rzeczpospolita Obojga Narodów (pl). Warsaw: Państwowy Instytut Wydawniczy. ISBN 83-06-00788-3.
L'Estoile, Pierre De (1992). Régistre-Journal du règne de Henri III (fr). Genève: Droz. ISBN 2-600-00609-5.
Stone, Daniel (2001). The Polish-Lithuanian state, 1386–1795; A History of East Central Europe. Seattle: University of Washington Press. ISBN 0-295-98093-1.
Satała, Zbigniew (1990). Poczet polskich królowych, księżnych i metres (pl). Warsaw: Glob. ISBN 83-7007-257-7.
| |||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- საფრანგეთის მეფეები
- პოლონეთის მეფეები
- დაბადებული 1551
- გარდაცვლილი 1589
- ლიტვის დიდი მთავრები
- გენერალისიმუსები
- XVI საუკუნის ევროპის მონარქები
- დაბადებული 19 სექტემბერი
- გარდაცვლილი 2 აგვისტო
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.408","walltime":"0.524","ppvisitednodes":"value":8617,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":143763,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":55065,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":3,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":20,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 374.388 1 -total"," 72.20% 270.298 1 თარგი:ინფოდაფა_მმართველი"," 68.37% 255.964 1 თარგი:ინფოდაფა"," 38.68% 144.828 2 თარგი:Wikidata"," 15.28% 57.214 3 თარგი:ნავდაფა"," 11.68% 43.730 1 თარგი:საფრანგეთის_მონარქები"," 8.33% 31.171 174 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 5.39% 20.182 8 თარგი:Cite_book"," 5.02% 18.787 1 თარგი:პოლონეთის_მონარქები"," 3.85% 14.402 6 თარგი:ფერი"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.067","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1390247,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1268","timestamp":"20190512034901","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d0u10dcu10e0u10d8 III u10d5u10d0u10dau10e3u10d0","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A0%E1%83%98_III_%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%90","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q53448","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q53448","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2009-06-22T06:12:19Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c4/Anjou_1570louvre.jpg"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":164,"wgHostname":"mw1268"););
