იანვარი აპნისი | იანვრის მნიშვნელოვანი მოვლენები | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ
იანვარი
ლათ.გრიგორიანული კალენდრისთვედღეაიანუსისთებერვალირომაელებიმარტიკორნელი კეკელიძე
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
იანვარი
Jump to navigation
Jump to search
<< | იანვარი | >> | ||||
| ორშ | სამ | ოთხ | ხუთ | პარ | შაბ | კვი |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 | |||
2019 | ||||||
იანვარი (ლათ. Ianuarius) — გრიგორიანული კალენდრის პირველი თვე. იანვარში 31 დღეა.
ასე უწოდეს მას იანუსის, შესასვლელთა და გამოსასვლელთა, ყოველგვარი საწყისის რომაული ღმერთის მიხედვით. იანვარი და თებერვალი არიან კალენდრის ბოლო დამატებული თვეები, ვინაიდან რომაელები ზამთარს თვლიდნენ პერიოდად თვეების გარეშე. რადგან, ტრადიციულად, კონსულებს იანვარში ირჩევდნენ, ეს თვე გახდა წლის პირველი თვე, შეცვალა ამ მიმართებით მარტი. იანვრის ძველქართული სახელწოდებაა აპანი, აპნისი.
- იანვარი არის ზამთრის თვე ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში და ზაფხულისა — სამხრეთ ნახევარსფეროში.
- იანვრის ზოდიაქოს ნიშნებია თხის რქა და მერწყული.
- იანვარი იწყება კვირის იმავე დღეს, როგორც ოქტომბერი, გარდა ნაკიანი წლისა, როდესაც იგი იწყება იმავე დღეს, როგორც აპრილი და ივლისი.
აპნისი |
მთავარი სტატია : ძველი ქართული წარმართული კალენდარი.კორნელი კეკელიძე აპნისს 4 დეკემბერი — 2 იანვრით საზღვრავდა[1].
კ. კეკელიძის აზრით[2] „აპნისი“ არის ნათესაობითი ბრუნვა (თთუე აპნისი, აპნისაჲ), სახელობითი ბრუნვა იქნება „აპანი“, რაც იგივე ავესტური აპამ, ფალაური ავან ან ახალ-სპარსული აბან არის (აქედან გამოყავთ ებრაული აბ-იც). ეს სახელი თუ მის ეტიმოლოგიას მივაქცევთ ყურადღებას (ძველ ირანულში მდინარისა და წყლის სახელთანაა დაკავშირებული[3]), უნდა მივიჩნიოთ იმ თვის სახელთა დუბლიკაციად, რომლესაც სურწყანი ეწოდება.
 | „და არს დასაბამი ტანჯვათა მათ წმიდისა შუშანიკისაჲ თთუესა აპნისისასა, მერვესა თთჳსასა და დღესა ოთხშაბათსა[4].“ |
| „მეშჳდესა წელსა სუფევისა კონსტანტინჱს დიდისა მეფისასა, თთუესა აპნისისა, შეკრბა ერი დიდძალი წარმართთაჲ მდინარესა ზედა, რომელსა ჰრქჳან დანუბი[5].“ |
| „დღჱ, რომელი განთენდებოდა პარასკევად, აპნისისა თთუესა სამსა, ჟამსა მას მეათხუთმეტესა ინდიქტიონსა, მეათესა მას ჳპატონსა [ონორის კეისრისასა], და მეექუსესა მას წელსა თევდოსისა, უფალთა მათ ჩუენთა თჳთმპყრობელთა შარავანდედთასაჲ[6].“ |
იანვრის მნიშვნელოვანი მოვლენები |
ძვ. წ. 154 : ძველ რომში წლიური კონსულატის დღე პირველ იანვარზე გადმოიტანეს.
ძვ. წ. 49 : გაიუს იულიუს კეისარმა გადმოლახა რუბიკონი
27 : ოქტავიანე ავგუსტუსმა გამოაცხადა რომის იმპერიის შექმნა.
395 : რომის იმპერია ორ ნაწილად გაიყო: აღმოსავლეთი და დასავლეთი.
1622 : პაპის კანცელარია იღებს გადაწყვეტილებას ახალ წლად პირველი იანვარი გამოცხადდეს.
1793 : პარიზში სიკვდილით დასაჯეს მეფე ლუი XVI.
1784 : ერეკლე II მიერ რატიფიცირებულ იქნა გეორგიევსკის ტრაქტატი.
1801 : გამოიცა საქართველოს რუსეთთან მიერთების მანიფესტი.
1853 : აბრაამ ლინკოლნმა ზანგების დამოუკიდებლობის მანიფესტი გამოსცა.
1868 : იაპონიაში აღდგა საიმპერატორო ხელისუფლება.
1924 : ინგლისელმა მკვლევარმა ჰოვარდ კარტერმა აღმოაჩინა ტუტანხამონის სარკოფაგი მეფეთა ხეობაში, ლუქსორთან, ეგვიპტე.
1925 : ბენიტო მუსოლინი თავს იტალიის დიქტატორად აცხადებს.
1933 : ადოლფ ჰიტლერი გერმანიის კანცლერი გახდა.
1950 : მარშალი ტიტო იუგოსლავიის პრეზიდენტად აირჩიეს.
1970 : 1 იანვარი იუნიქსის ეპოქის დასაბამი
1979 : ირანში ჩამოაგდეს შაჰი მოჰამედ რეზა ფეჰლევი.
1983 : კომპანია „ეპლ კომპიუტერი“ უშვებს ეპლ ლიზას — პირველი კომერციული პერსონალური კომპიუტერი, რომელსაც გრაფიკული ინტერფეისი და თაგუნა ჰქონდა.
1990 : შავი იანვარი — ბაქოში საბჭოთა არმიის მიერ აზერბაიჯანელთა საპროტესტო დემონსტრაციის სისხლიანი დარბევა.
1999 : რიგ ევროპულ ქვეყნებში საბანკო ანგარიშსწორებისათვის შემოღებულ იქნა ევრო.
2001 : დაარსდა ვიკიპედია
სქოლიო |
↑ კ. კეკელიძე, „ეტიუდები ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან“, ტ. 1, გვ. 116
↑ კ. კეკელიძე, „ეტიუდები ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორიიდან“, ტ. 1, გვ. 101-102
↑ Ginzel, I, 279
↑ „შუშანიკის მარტვილობა“, გამოც. ილ. აბულაძისა, გვ. 46
↑ კირილე იერუსალიმელის საკითხავი „გამოჩინებისათვის ჯუარისა“, ხელნ. A 19, გვ. 487
↑ პოვნაჲ წმინდისა სტეფანჱსი, H 535, ფ. 51
|
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- იანვარი
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.104","walltime":"0.144","ppvisitednodes":"value":378,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":9993,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":1863,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":8,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1889,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 80.120 1 -total"," 26.75% 21.431 1 თარგი:კალ"," 26.00% 20.828 1 თარგი:სქოლიო"," 12.12% 9.712 1 თარგი:მთავარი"," 10.02% 8.030 1 თარგი:Lang-la"," 7.54% 6.042 3 თარგი:ციტატა"," 6.66% 5.335 1 თარგი:მულტიპარამეტრი-ბმულით"," 5.95% 4.766 1 თარგი:Main_other"," 5.78% 4.627 1 თარგი:LangWithName"," 3.95% 3.161 1 თარგი:თვეები"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.005","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":614317,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1257","timestamp":"20190416142114","ttl":86400,"transientcontent":true););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d8u10d0u10dcu10d5u10d0u10e0u10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q108","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q108","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-03-01T11:12:31Z","headline":"u10ecu10dau10d8u10e1 u10deu10d8u10e0u10d5u10d4u10dau10d8 u10d7u10d5u10d4 u10d8u10e3u10dau10d8u10e3u10e1u10d8u10e1 u10d3u10d0 u10d2u10e0u10d8u10d2u10ddu10dau10d8u10d0u10dcu10e3u10e0 u10d9u10d0u10dau10d4u10dcu10d3u10e0u10d4u10d1u10e8u10d8"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":133,"wgHostname":"mw1328"););
