Оракі Змест Асаблівасці | Мова | Рэлігія | Зноскі Навігацыя
Народы АзііНароды РасііНароды СібірыТунгуса-Маньчжурскія народы
СахалінаСахалінскай вобл.РасііХабараўскім краіЯпонііСахалінсярэднявеччыр. Амурніўхаміайнаміаленяўэвенкаўластаногіхсям'яэтнасаўўльчаўрускай мовекірыліцыправаслаўнай царквыанімістычныяшаманізм
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eне паказвацьu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="be" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Eu003Cspan class="plainlinks"u003EСачыце за Беларускай Вікіпедыяй на u003Ca href="https://www.facebook.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/be.wikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Twitter.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/14px-Twitter.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/21px-Twitter.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/28px-Twitter.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia"u003ETwitteru003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Instagram.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/14px-Instagram.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/21px-Instagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/28px-Instagram.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/"u003EInstagramu003C/au003Eu003C/bu003E і u003Ca href="http://vk.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="V Kontakte Russian V.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/14px-V_Kontakte_Russian_V.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/21px-V_Kontakte_Russian_V.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/28px-V_Kontakte_Russian_V.png 2x" data-file-width="415" data-file-height="415" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://vk.com/be.wikipedia"u003EУ Кантакцеu003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/spanu003E! u003Cbr /u003EТаксама ёсць старонка u003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EWikimedia Community User Group Belarusu003C/au003E на u003Ca href="/wiki/Wikimedia_Community_User_Group_Belarus" title="Wikimedia Community User Group Belarus"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Оракі
Jump to navigation
Jump to search
| Оракі (ульта, ольча, ульча) | |
 | |
| Агульная колькасць | 322 у Расіі, 20 у Японіі |
|---|---|
| Рэгіёны пражывання | Расія |
| Мова | оракская |
| Рэлігія | Праваслаўе, анімістычныя культы, шаманізм |
| Блізкія этнічныя групы | ульчы, орачы, нанайцы, удэгейцы |
Оракі (саманазвы ульта, ольча, ульча)[1] — карэнныя насельнікі Сахаліна. Жывуць пераважна ў Сахалінскай вобл. Расіі. Нязначныя па колькасці групы ёсць таксама ў Хабараўскім краі, Японіі. Агульная колькасць у Расіі — 322 чал. (2002 г.), у Японіі — 20 чал. (прыкладныя звесткі 1989 г.).
Змест
1 Асаблівасці
2 Мова
3 Рэлігія
4 Зноскі
Асаблівасці |
Оракі мігрыравалі на Сахалін у сярэднявеччы з папярэдніх раёнаў рассялення на р. Амур. Мелі сталыя кантакты з аўтахтонным насельніцтвам — ніўхамі і айнамі. Ад апошніх і атрымалі сённешнюю назву.
Падзяляюцца на дзве асноўныя групы — паўночную і паўднёвую. Паўночная месціцца ў раёне пас. Вал. Паўднёвая — бліз г. Паранайска. Традыцыйнымі заняткамі абедзьвюх груп з’яўляюцца лоў рыбы і паляванне. Аднак паўночныя оракі таксама трымаюць хатніх аленяў, якіх выкарыстоўваюць для перамяшчэння (ужываюць тып нарт, не характэрны для эвенкаў) або ў паляванні на лясных звяроў. Паўднёвыя орачы не займаюцца аленегадоўляй. Іх галоўныя гаспадарчыя заняткі — лоў рыбы і паляванне на марскіх звяроў, асабліва ластаногіх. У савецкі час паўночныя оракі былі аб’яднаны ў аленегадоўчы калгас, паўднёвыя засталіся рыбаловамі.
Ад суседніх народаў оракі адрозніваюцца сацыяльнай арганізацыяй. Яны падзяляюцца на 15 родаў, аднак галоўнай сацыяльнай адзінкай з’яўляецца сям'я. Сем’і складаюць тэрытарыяльныя аб’яднанні, у склад якіх раней маглі ўваходзіць прадстаўнікі іншых этнасаў.
У мінулым оракі не вылучаліся як самастойны народ. У перапісах іх часцяком адносілі да эвенкаў ці ўльчаў. Толькі ў кан. XX ст. па патрабаванню вучоных быў наладжаны больш пільны ўлік. Негледзячы на фактычную згубу мовы, для оракаў характэрная моцная этнічная самасвядомасць.
Мова |
Родная мова оракаў адносіцца да амурскай падгрупы тунгуса-маньчжурскіх моў. Відавочна, у мінулым падзялялася на паўночны і паўднёвы гутарковыя дыялекты. У выніку старонняга культурнага ўплыву і адукацыі на рускай мове, большасць оракаў ужо не размаўляе на ёй. Пісьмовасць на аснове кірыліцы распрацавана ў 2008 г.
Рэлігія |
Хрысціянізацыя амаль не закранула оракаў. Пэўная колькасць вернікаў належаць да праваслаўнай царквы. Захаваліся анімістычныя і пахавальныя культы. Раней існаваў шаманізм, былі распаўсюджаны шматлікія забабоны.
Зноскі
↑ Смоляк А. В. Ороки. // Народы России: Энциклопедия. / Главный редактор В. А. Тишков. — М.: Большая Российская Энциклопедия, 1994. C. 259
Катэгорыі:
- Народы Азіі
- Народы Расіі
- Народы Сібіры
- Тунгуса-Маньчжурскія народы
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.032","walltime":"0.041","ppvisitednodes":"value":100,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":1891,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":535,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":5,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":493,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 21.408 1 -total"," 28.62% 6.128 1 Шаблон:Этнічная_група"," 26.49% 5.671 1 Шаблон:Зноскі"," 17.11% 3.663 1 Шаблон:Reflist"," 9.84% 2.107 1 Шаблон:Float_right"],"cachereport":"origin":"mw1251","timestamp":"20190512041218","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u041eu0440u0430u043au0456","url":"https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%96","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q8426825","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q8426825","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2012-03-01T19:31:17Z","dateModified":"2019-03-22T17:37:57Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Oroki-people.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":122,"wgHostname":"mw1258"););
