აბანო (ქარელის მუნიციპალიტეტი) სექციების სია დემოგრაფია | ისტორია | ღირსშესანიშნაობები | ლიტერატურა | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ42°07′32″ ჩ. გ. 43°43′37″ ა. გ. / 42.1257861° ჩ. გ. 43.7269750° ა. გ. / 42.1257861; 43.7269750მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014რ
ქარელის მუნიციპალიტეტის სოფლები
სოფელიქარელის მუნიციპალიტეტშიბრეძისთემშიფრონესმდინარელოპანისწყლისმეტრიქარელიდანკილომეტრიფრონისსამაროვანიბრინჯაოსრკინისნამოსახლარივახუშტი ბატონიშვილიამირეჯიბებისულუმბის მონასტრისათვისყმამამულისნუსხაშილუარსაბ IIბაგრატიონ-დავითიშვილებისრუისის საეპისკოპოსოსფრონის ხეობისწაღვლისსასოფლო საზოგადოებაში
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
აბანო (ქარელის მუნიციპალიტეტი)
Jump to navigation
Jump to search
| სოფელი | |||
|---|---|---|---|
აბანო | |||
| ქვეყანა |  საქართველო | ||
| მხარე | შიდა ქართლიშიდა ქართლის მხარე | ||
| მუნიციპალიტეტი | ქარელის მუნიციპალიტეტი | ||
| თემი | ბრეძა | ||
| კოორდინატები | 42°07′32″ ჩ. გ. 43°43′37″ ა. გ. / 42.1257861° ჩ. გ. 43.7269750° ა. გ. / 42.1257861; 43.7269750 | ||
| პირველი ხსენება | XVI საუკუნე | ||
| ცენტრის სიმაღლე | 720 მ | ||
| მოსახლეობა | 239[1] კაცი (2014) | ||
| ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები (97%)[2] | ||
| |||
აბანო[3] — სოფელი ქარელის მუნიციპალიტეტში (ბრეძის თემში). მდებარეობს ფრონეს ხეობაში, მდინარე ლოპანისწყლის ნაპირებზე. ზღვის დონიდან 720 მეტრი. ქარელიდან 27 კილომეტრი.
სექციების სია
1 დემოგრაფია
2 ისტორია
3 ღირსშესანიშნაობები
4 ლიტერატურა
5 სქოლიო
დემოგრაფია |
2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 239 ადამიანი.
| აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
|---|---|---|---|
| 1989 | 407 | - | - |
| 2002[2] | 368 | 171 | 197 |
| 2014[1] |  239 | 113 | 126 |
ისტორია |
სოფელი აბანო ერთ-ერთი უძველესი სოფელია მდინარე ფრონის ხეობაში. ამას მოწმობს აქ არსებული მატერიალური კულტურის ძეგლები. კერძოდ, ძველი ნამოსახლარი, სამაროვანი და ციხე-კოშკის ნაშთები, რომლებიც ციხიანას ბორცვზე მდებარეობენ, ბრინჯაოს, რკინის და გვიანფეოდალური ხანით თარიღდებიან. დღევანდელი სოფლის ჩრდილოეთ, დასავლეთ და ჩრდილო-დასავლეთ მხარეს მიკვლეულია ფეოდალური და გვიანფეოდალური ხანის სამი ნამოსახლარი.
სახელწოდება სოფელმა მიიღო მის ტერიტორიაზე არსებული სამკურნალო წყლის გამო, რომელსაც ოდითგანვე იყენებს ამ მხარის მოსახლეობა სხვადასხვა დაავადებებისაგან განსაკურნავად. "აბანოს დის თბილი წყალი, ჰკურნავს ქარით დახუთულს და ბუგრსა-მუწუკსა", წერდა თავის ცნობილ ნაშრომში ვახუშტი ბატონიშვილი.
ისტორიულ წყაროებში აბანო მოხსენიებულია XVI საუკუნეში, ამირეჯიბების მიერ ულუმბის მონასტრისათვის შეწირული ყმა-მამულის ნუსხაში. 1608წ. მეფე ლუარსაბ II-მ იგი ბოქაულთუხუცეს დავით დავითიშვილს უბოძა. ამ დროიდან მოყოლებული აბანო ყოველთვის ბაგრატიონ-დავითიშვილების კუთვნილი სოფელი იყო. 1615 წელს ლუარსაბი კვლავ უმტკიცებს დავითიშვილებს აბანოს. არსებული დოკუმენტების მიხედვით იგი მოზრდილი სოფელი ყოფილა. 1715 წელს რუისის საეპისკოპოსოს აღწერის დავთრით აქ 31 კომლს უცხოვრია, რაც იმ დროისთვის არც თუ ცოტა იყო. ყოფილა ასევე მრავალი გაუქმებული ოჯახი იმ დროისთვის.
ლეკიანობის გამო XVIII საუკუნის 20-30-ანი წლებიდან მოყოლებული ფრონის ხეობის სხვა დასახლებულ პუნქტებთან ერთად აბანომაც დიდი უბედურება განიცადა. 1798 წლის 18 სექტემბრით დათარიღებული ერთ-ერთი განჩინებიდან, რომელიც დავითიშვილების გაყრის საქმეს ეხება ჩანს, რომ სოფლის მოსახლეობა 80 წელიწადში ხუთ კომლამდე შემცირებულა. ქართლ-კახეთის 1799 წლის აღწერის მასალების მიხედვით კი ირკვევა, რომ სოფელში საუკუნის ბოლოს უკვე აღარცერთი კომლი არ ცხოვრობდა.
XIX საუკუნის დასაწყიდიდან აბანო კვლავ აღდგენილა. 1818 წლის მასალებით აბანოში მცხოვრები ხუთი კომლიდან , რომლებიც მთლიანად ბაგრატიონ-დავითიშვილებს ეკუთვნოდათ, ოთხი ოჯახი კოკოლაშვილები იყო, ერთი კი სებისკვერაძე. კოკოლაშვილები, რომლებიც აბანოს ძველი მკვიდრნი იყვნენ 1859 წელს მიქელაძეებად დაეწერენ. 1818-1830 წლებში სოფელში დასახლდნენ აზნაურები: ციმაკურიძე, ჩიკოიძე და ლომიძე, 1859 წელს შალუტაშვილი. 1886 წელს სოფლის მოსახლეობას მიუღწევია 31 კომლისათვის. ის ამ დროისთვის სოფელი აბანო შედიოდა წაღვლის სასოფლო საზოგადოებაში.
ღირსშესანიშნაობები |
აბანოში ორი არქიტექტურული ძეგლია:
- განვითარებული ფეოდალური ხანის წმინდა გიორგის ეკლესია, რომელიც სოფლის განაპირას დგას გასულ საუკუნეში გადაუკეთებიათ.
- სოფლის სასაფლაოზე მდებარე წმინდა მარინეს სახელობის ეკლესია, რომელიც XVII საუკუნით თარიღდება, ხოლო მისი მხატვრობა XIX საუკუნეშია შესრულებული.
ლიტერატურა |
ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, გვ. 13, თბ., 1975 წელი.
ომარ კილასონია, „ქარელი ისტორიის ანალებში“, თბილისი, 1996
ჯ. გვასალია, ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, გვ. 13, თბ., 1997 წელი.
სქოლიო |
- ↑ 1.01.1მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). წაკითხვის თარიღი: 6 სექტემბერი, 2016.
- ↑ 2.02.1საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II
↑ საქართველოს სსრ გეოგრაფიული სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი, გვ. 13, თბ., 1987.
| |||||||||||||
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ქარელის მუნიციპალიტეტის სოფლები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.448","walltime":"0.589","ppvisitednodes":"value":7339,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":149889,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":83124,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":18,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":8,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1933,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 463.077 1 -total"," 76.86% 355.916 1 თარგი:ინფოდაფა_დასახლება"," 72.19% 334.306 1 თარგი:ინფოდაფა"," 39.22% 181.634 166 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 22.49% 104.128 28 თარგი:Wikidata"," 15.80% 73.156 2 თარგი:Wikidata-coords"," 10.20% 47.234 1 თარგი:ქარელის_მუნიციპალიტეტი"," 9.25% 42.825 1 თარგი:ნავდაფა"," 7.75% 35.894 2 თარგი:პოზრუკა"," 7.15% 33.133 1 თარგი:სქოლიო"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.093","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":2354898,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1320","timestamp":"20190501110632","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":708,"wgHostname":"mw1320"););
