ისლამური არქიტექტურა სექციების სია მეჩეთი | არქიტექტურა | ცნობილი არქიტექტორები | იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | რესურსები ინტერნეტში | სანავიგაციო მენიურSir Banister Fletcher's a History of ArchitectureArchitecture of IRAN during Islamic timesARCHITECTURE OF ISLAM by Takeo Kamiya
ისლამური არქიტექტურა
ისლამიალაჰიღმერთის ერთსახოვნებამაჰმადიისლამის წინასწარმეტყველებიშაჰადასალათიმარხვაქველმოქმედებაჰაჯიქა'აბაყურანისუნაჰადისიკანონებიგზაწერილთა განმარტებანისუფიზმიისტორიის ქრონოლოგიააჰლ ალ-ბაითისაჰაბასუნიზმიშიიზმიმართლმორწმუნე ხალიფებიიმამებიმოძღვრებაარქიტექტურახელოვნებაკალენდარიბავშვებიდემოგრაფიადღესასწაულებიმეჩეთებიფილოსოფიაპოლიტიკამეცნიერებაქალებიქრისტიანობაიუდაიზმიინდუიზმისიქჰიზმიჯაინიზმიკრიტიკაისლამოფობიაისლამური ტერმინებიარაბებიეგვიპტეირანისირიაპალესტინამესოპოტამიაშუა აზიამუსლიმიმეჩეთსმექასმინარეთიბიბლიოთეკაიერუსალიმშიდამასკოშიბაღდადშიკაიროშისამარასაკორდოვაშიგრანადაშიესპანეთისალ-ჰამბრას სასახლეარაბთაჩუქურთმებითამხატვრობაქანდაკებაადამიანისაცხოველისარაბესკები
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ისლამური არქიტექტურა
Jump to navigation
Jump to search
|
ისლამური არქიტექტურა შუა საუკუნეებში ჩამოყალიბდა არაბთა სახალიფოს ტერიტორიაზე. მას ქმნიდნენ როგორც არაბები, ასევე მის შემადგენლობაში შემავალი სხვა ქვეყნები: ეგვიპტე, ირანი, სირია, პალესტინა, მესოპოტამია და შუა აზია.
სექციების სია
1 მეჩეთი
2 არქიტექტურა
3 ცნობილი არქიტექტორები
4 იხილეთ აგრეთვე
5 ლიტერატურა
6 რესურსები ინტერნეტში
მეჩეთი |
მუსლიმი მორწმუნეებისათვის უმნიშვნელოვანესი ადგილი უჭირავს მეჩეთს. მეჩეთია მათი სამლოცველო და თავშესაკრები. აქ ყოველ პარასკევს და დღესასწაულებზე იკრიბებიან მორწმუნე მამაკაცები. ეს მათი მოვალეობაა. ამ დღეებში ქალებს ეკრძალებათ მეჩეთში შესვლა. მათ სხვა დღეებში სპეციალურად განკუთვნილი ადგილი აქვთ მაჩეთში. მეჩეთი ჩვეულებრივი ოთხკუთხა ნაგებობაა, რომელიც ხშირად გუმბათითაა დაგვირგვინებული. შენობის შიგნით ეზოა აუზით, სადაც მუსლიმები, ლოცვის წინ განბანის ცერემონიალს ატარებენ. მეჩეთი შიგნით ხალიჩითაა დაფარული. როდესაც მუსლიმები მეჩეთში შედიან აუცილებლად იხდიან ფეხსაცმელს. ლოცვის დროს დგებიან პირით მექას მიამრთულებით. ამ მიმართულების მიმანიშნებელი არის ნაშა - მიჰრაბი.
მეჩეთთან ახლოს არის მინარეთი - მაღალი კოშკი, საიდანაც დღეში 5-ჯერ მუეძინი მორწმუნეებს სალოცავად მოუწოდებს. მეჩეთთან არსებობდა მედრესეები (სკოლები), სადაც უფასოდ ასწავლიდნენ ბავშვებს. ასევე მეჩეთთან არსებობდა ბიბლიოთეკა, სასამართლო და უფასო სასადილოები ღარიბთა და უპოვართათვის.
არქიტექტურა |
შუა საუკუნეებში არაბ და სხვა ხუროთმოძღვართა მიერ აშენებული მეჩეთები დღემდე იზიდავს მნახველებს. ისლამური არქიტექტურის საუკეთესო ნიმუშებია არაბთა სახალიფოს ცენტრებში: იერუსალიმში, დამასკოში, ბაღდადში, კაიროში, სამარასა და კორდოვაში აშენებული მეჩეთები. ისლამური არქიტექტურის ერთ-ერთი შედევრია გრანადაში, ესპანეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთში, აშენებული ალ-ჰამბრას სასახლე.
არაბთა სასულიერო და საერო ნაგებობები შემკული იყო ჩუქურთმებითა და მოზაიკით. მხატვრობა და ქანდაკება ისლამურ სამყაროში თითქმის არ განვითარებულა, ვინაიდან ისლამი კრძალავდა ადამიანისა და ცხოველის გამოსახვას. მხატვრობა ძირითადად წარმოდგენილია წიგნის მინიატურის სახით, სადაც გამოსახული იყო სცენები ხალხის ცხოვრებიდან. კედლის მოხატულობას წარმოადგენდა არაბესკები — ერთმანეთში გადახლართული ხაზების რთული ქარგები. ეს იყო მცენარეების ან სხვადასხვა გეომეტრიული ფიგურის კომბინაციებზე აგებული ორნამენტები, რომლებშიც ხშირად იყო ჩართული წარწერები ყურანიდან.
ცნობილი არქიტექტორები |
- ფაზლურ ხანი
- ზაჰა ჰადიდი
იხილეთ აგრეთვე |
- ქარვასლა
- მეჩეთი
- მედრესე
ლიტერატურა |
- Fletcher, Banister; Cruickshank, Dan, Sir Banister Fletcher's a History of Architecture, Architectural Press, 20th edition, 1996 (first published 1896). ISBN 0-7506-2267-9. Cf. Part Three.
რესურსები ინტერნეტში |
- Architecture of IRAN during Islamic times
- ARCHITECTURE OF ISLAM by Takeo Kamiya
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ისლამური არქიტექტურა
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.052","walltime":"0.071","ppvisitednodes":"value":232,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":13402,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":207,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":6,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 14.863 1 თარგი:ისლამის_თემები","100.00% 14.863 1 -total"," 36.37% 5.406 1 თარგი:Tnavbar"," 20.05% 2.980 17 თარგი:·"],"cachereport":"origin":"mw1250","timestamp":"20190401171924","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":130,"wgHostname":"mw1333"););