ოდესა სექციების სია ისტორია | გეოგრაფია | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ46°26′00″ ჩ. გ. 30°47′00″ ა. გ. / 46.43333° ჩ. გ. 30.78333° ა. გ. / 46.43333; 30.78333საინფორმაციო გვერდი ოდესის შესახებოფიციალური საიტიhttp://od.ukrstat.gov.ua/arh/demogr/demogr1_01_2017.htmრრრ
ანანიევიარციზიბალტაბელგოროდ-დნესტროვსკიბელიაევკაბერიოზოვკაბოლგრადიველიკაია-მიხაილოვკაზახარიევკაივანოვკაიზმაილიკილიაკოდიმალიმანიოკნილიუბაშევკანიკოლაევკაოვიდიოპოლიპოდოლსკირაზდელნაიარენისავრანისარატატარუტინოტატარბუნარიშირიაევოდნეპროპეტროვსკიდონეცკივინიცავოლინიზაპოროჟიეივანო-ფრანკოვსკიიმიერკარპატებიკიევიკიროვოგრადილვოვილუგანსკინიკოლაევიოდესაპოლტავაჟიტომირიროვნოსუმიტერნოპოლიჩერკასიჩერნიგოვიჩერნოვციხარკოვიხერსონიხმელნიცკიქერჩიკიევილენინგრადიმინსკიმურმანსკიმოსკოვინოვოროსიისკიოდესასევასტოპოლისმოლენსკისტალინგრადიტულაბრესტის ციხესიმაგრე
ოდესის ოლქის ქალაქებიშავიზღვისპირა ქალაქებისსრკ-ის გმირი ქალაქებიუკრაინის ადმინისტრაციული ცენტრებიუკრაინის ქალაქები
უკრ.რუს.უკრაინაშიშავ ზღვაზე2004თურქეთისდარდანელის სრუტესაბოსფორზენატოსხმელთაშუა ზღვაზემოსკოვისასანქტ-პეტერბურგისთათრულვარნასხერსონისოსიპ დერიბასმაეკატერინე IIოსმალეთის იმპერიასთანვოლინისაპოდოლისბუგისარმან ემანუელ დიუ პლესი რიშელიერუსებიფრანგებიიტალიელებიავსტრიელებიგერმანელებიპოლონელებისომხებიბულგარელებისერბებიბერძნებიალბანელებიყარაიტები185820001 იანვარსოდესის სავაჭრო პორტის
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ოდესა
Jump to navigation
Jump to search
ქალაქი | |||||
---|---|---|---|---|---|
ოდესა უკრ. Одеса რუს. Одесса | |||||
| |||||
ქვეყანა | უკრაინა | ||||
ოლქი | ოდესაოდესის ოლქი|ოდესა | ||||
კოორდინატები | 46°26′00″ ჩ. გ. 30°47′00″ ა. გ. / 46.43333° ჩ. გ. 30.78333° ა. გ. / 46.43333; 30.78333 | ||||
მერი | გენადი ტრუხანოვი | ||||
დაარსდა | 2 სექტემბერი 1794 | ||||
პირველი ხსენება | 1415 | ||||
ადრეული სახელები | ჰაჯიბეი | ||||
ამჟამინდელი სტატუსი | 1794 | ||||
ფართობი | 236.9 კმ² | ||||
ცენტრის სიმაღლე | 40±1 მეტრი | ||||
მოსახლეობა | 1,010,783 (2017)[1] | ||||
სასაათო სარტყელი | UTC+3 და UTC+2 | ||||
სატელეფონო კოდი | 048 | ||||
საფოსტო ინდექსი | 65000–65480 | ||||
საავტომობილო კოდი | BH | ||||
ოფიციალური საიტი | http://omr.gov.ua/ | ||||
ოდესა ვიკისაწყობში |
ოდესა (უკრ. Одеса; რუს. Одесса) — ქალაქი სამხრეთ-დასავლეთ უკრაინაში, უმნიშვნელოვანესი პორტი შავ ზღვაზე და ოდესის ოლქის ადმინისტრაციული ცენტრი. ქალაქის მოსახლეობა 2004 წლის მონაცემებით იყო 1.012.500 ადამიანი.
ოდესა თბილ წყალზე მდებარეობს, თუმცა მისი სამხედრო მნიშვნელობა საკმაოდ შეზღუდულია. თურქეთის მიერ დარდანელის სრუტესა და ბოსფორზე კონტროლის დაწესებამ ნატოს შესაძლებლობა მისცა ოდესიდან ხმელთაშუა ზღვაზე მიმოსვლა შეეზღუდა. ქალაქს ორი მნიშვნელოვანი პორტი აქვს: თავად ოდესა და იუჟნი (საერთაშორისო მნიშვნელობის ნავთობ ტერმინალი), რომელიც ქალაქის გარეუბანში მდებარეობს. კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პორტი, ილიჩევსკი, იმავე ობლასტში მდებარეობს, ოდესის სამხრეთ-დასავლეთით. ერთობლიობაში ეს სამი პორტი და სარკინიგზო სისტემა მნიშვნელოვან სატრანსპორტო კვანძს წარმოადგენს. ოდესის ნავთობ და ქიმიურ-გადამმუშავებელი ქარხნები რუსეთისა და ევროპის ქსელებთან სტრატეგიული მნიშვნელობის სადენებით არის დაკავშირებული.
ოდესა სიდიდით მეხუთე ქალაქია უკრაინაში და ასევე მისი ყველაზე მნიშვნელოვანი სავაჭრო ცენტრი. მე-19 საუკუნეში ის იყო იმპერიული რუსეთის მესამე ქალაქი მოსკოვისა და სანქტ-პეტერბურგის შემდეგ. ქალაქის ისტორიულ არქიტექტურას უფრო ხმელთაშუა იერი დაჰკრავს ვიდრე რუსული, ფრანგული და იტალიური მიმდინარეობების გავლენით. ოდესისთვის ყოველთვის იყო დამახასიათებელი თავისუფალი ნება და იუმორი, შესაძლოა მისი მდებარეობისა და მულტიკულტურიზმის წყალობით.
სექციების სია
1 ისტორია
2 გეოგრაფია
3 რესურსები ინტერნეტში
4 სქოლიო
ისტორია |
1792 წლამდე ოდესა თათრულ სოფელს წარმოადგენდა და ჰაჯიბეი ერქვა. ოდესის თავდაპირველი სახელის სხვა ვარიანტებიცაა ცნობილი: კაჩიბეი, აჯიბეი, კოცუბეევი, კაჩუკლენოვი. ქალაქს ოდესა ეწოდა იმის გამო, რომ შეცდომით მიაჩნდათ, თითქოს ჰაჯიბეის ადგილზე ძველბერძნული კოლონია ოდესოსი არსებობდა. სინამდვილეში ოდესოსი ვარნას ადგილას მდებარეობდა. ოდესა ქალაქს 1794 წელს უწოდეს.
ხერსონის კლიმატის უვარგისობაში დარწმუნებულმა ადმირალმა ოსიპ დერიბასმა ჰაჯიბეის ადგილას ქალაქის გაშენების იდეა ეკატერინე II-ს შესთავაზა. ამ ქალაქის დაარსება რუსეთს აახლოებდა ოსმალეთის იმპერიასთან, ხოლო ვოლინისა და პოდოლის მცხოვრებლებს დიდ უპირატესობას უქმნიდა. მათ აღარ დასჭირდებოდათ ბუგის გადაკვეთა ზღვასთან დასაკავშირებლად.
1803 წელს ოდესაში ოთხასამდე სახლი და 7-8 ათასამდე მცხოვრები იყო, ქალაქის შემოსავალი 5 მლნ მანეთამდე ადიოდა. 1803 წელს ოდესის მმართველად დაინიშნა არმან ემანუელ დიუ პლესი რიშელიე. მან მიიზიდა ხალხი ოდესაში დასასახლებლად, მოაწყო მუდმივმოქმედი ფოსტა და კარანტინი, სავაჭრო პალატა, ბირჟა, საავადმყოფოები და გიმნაზიები. ათ წელიწადში ქალაქის მოსახლეობა მნიშვნელოვნად გაიზარდა. 1814 წლისთვის ოდესაში 2600 სახლი და 35 ათასი მცხოვრები იყო, ქალაქის შემოსავალმა 45 მლნ მანეთს გადააჭარბა. 1820 წლისთვის ოდესის 40 ათასიანი მოსახლეობა მრავალეთნიკური იყო. მისი მოსახლეობის მხოლოდ მეოთხედი იყო რუსები, დანარჩენს კი შეადგენდნენ ფრანგები, იტალიელები, ავსტრიელები, გერმანელები, პოლონელები, სომხები, ბულგარელები, სერბები, ბერძნები, ალბანელები, ყარაიტები.
ოდესა 1819-1858 წლებში თავისუფალი პორტი (პორტო ფრანკო) იყო. საბჭოთა პერიოდში სსრკ-ის უმნიშვნელოვანესი სავაჭრო პორტი და სამხედრო სანაოსნო ბაზა გახდა. 2000 წლის 1 იანვარს ოდესის სავაჭრო პორტის კარანტინის მისადგომი თავისუფალ პორტად და თავისუფალ სავაჭრო ზონად გამოცხადდა 25 წლის ვადით.
გეოგრაფია |
ოდესის მიმდებარე ტერიტორიის ნიადაგი, გარდა ხერსონისკენ მიმავალი გზის სანაპირო ზოლისა, მეტად ნაყოფიერია. ჰაერი ჯანსაღია, მაგრამ ქალაქი მოკლებულია ტყეებსა და მტკნარ წყალს.
რესურსები ინტერნეტში |
- საინფორმაციო გვერდი ოდესის შესახებ
- ოფიციალური საიტი
სქოლიო |
↑ http://od.ukrstat.gov.ua/arh/demogr/demogr1_01_2017.htm
|
|
|
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ოდესის ოლქის ქალაქები
- შავიზღვისპირა ქალაქები
- სსრკ-ის გმირი ქალაქები
- უკრაინის ადმინისტრაციული ცენტრები
- უკრაინის ქალაქები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.616","walltime":"0.875","ppvisitednodes":"value":10195,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":175137,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":72889,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":17,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":6,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1487,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 775.521 1 -total"," 87.83% 681.108 1 თარგი:ინფოდაფა_დასახლება"," 84.72% 657.038 1 თარგი:ინფოდაფა"," 50.48% 391.483 38 თარგი:Wikidata"," 35.69% 276.792 168 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 9.25% 71.726 4 თარგი:ნავდაფა"," 8.36% 64.843 2 თარგი:Wikidata-coords"," 6.27% 48.614 1 თარგი:ოდესის_ოლქი"," 6.13% 47.549 13 თარგი:ფერი"," 3.79% 29.357 1 თარგი:Wikidata/p1082"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.300","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":6651908,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1321","timestamp":"20190416200006","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10ddu10d3u10d4u10e1u10d0","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q1874","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q1874","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2006-03-14T17:03:02Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Odessa-Montage-2016.png","headline":"u10e5u10d0u10dau10d0u10e5u10d8 u10e1u10d0u10dbu10eeu10e0u10d4u10d7-u10d3u10d0u10e1u10d0u10d5u10dau10d4u10d7 u10e3u10d9u10e0u10d0u10d8u10dcu10d0u10e8u10d8"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":135,"wgHostname":"mw1326"););