ოტო ფონ ბისმარკი ბიოგრაფია | საინტერესო ცნობები | ლიტერატურა | სანავიგაციო მენიუოტო ფონ ბისმარკირ
გერმანიის იმპერიაგერმანელი პოლიტიკოსებიგერმანიის კანცლერებიგერმანიის რაიხსკანცლერებიგერმანელი დიპლომატებიდაბადებული 1815გარდაცვლილი 1898დაბადებული 1 აპრილიგარდაცვლილი 30 ივლისიგერმანელი ნაციონალისტები
გერმ.1 აპრილი1815შენჰაუზენი30 ივლისი1898ფრიდრიხსრუგერმანიისგერმანიის იმპერიისრაიხსკანცლერიპომერანიელი1847პრუსიისლანდტაგის1848 წლის რევოლუციის18511859გერმანიის კავშირისმაინის ფრანკფურტში18591862რუსეთშისაფრანგეთში1862მინისტრ-პრეზიდენტადავსტრიის1863რუსეთსპოლონეთში1864დანიასთანშლეზვიგი-ჰოლშტაინი1866 წელსსადოვის ბრძოლაში1867ჩრდილო გერმანიის კავშირიბუნდესკანცლერისაფრანგეთის1870-1871 ომში1871ვერსალშიგერმანიის იმპერიის ჩამოყალიბებაიმპერიისრაიხსკანცლერიეროვნულ-ლიბერალურ პარტიასკულტურკამპფისგერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტიასაფრანგეთის1873სამი იმპერატორის კავშირირუსეთისავსტრიაუნგრეთიბრიტანეთი1878ბერლინის კონგრესზე1879ავსტრია-უნგრეთთანიტალიისსამთა კავშირად გადაიქცა18821887189118931888კაიზერივილჰელმ II1890
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:5px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94_2019" title="ვიკიპედია:ვიკიპედიის აზიის თვე/აზიის თვე 2019"u003Eu003Cimg alt="Wikipedia Asian Month Logo v2 (ka).svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/100px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="108" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/150px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg/200px-Wikipedia_Asian_Month_Logo_v2_%28ka%29.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="555" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003Eu003Cbu003Eსაერთაშორისო კონკურსი u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94/%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94_2019" title="ვიკიპედია:ვიკიპედიის აზიის თვე/აზიის თვე 2019"u003Eვიკიპედიის აზიის თვე 2019u003C/au003E დაიწყო!u003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ოტო ფონ ბისმარკი
Jump to navigation
Jump to search
| ოტო ფონ ბისმარკი Otto von Bismarck | ||
 ბისმარკი თავის სამუშაო კაბინეტში, 1886 წ. | ||
გერმანიის პირველი კანცლერი | ||
|---|---|---|
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | ||
21 მარტი 1871 – 20 მარტი 1890 | ||
| მონარქი | ვილჰელმ I ფრიდრიხ III ვილჰელმ II | |
| მემკვიდრე | ლეო ფონ კაპრივი | |
ჩრდილო გერმანიის კავშირის კანცლერი | ||
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | ||
1867 – 1871 | ||
პრუსიის მინისტრ-პრეზიდენტი | ||
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | ||
23 სექტემბერი, 1862 – 1 იანვარი, 1873 | ||
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | ||
9 ნოემბერი, 1873 – 20 მარტი, 1890 | ||
პრუსიის საგარეო საქმეთა მინისტრი | ||
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | ||
1862 – 1890 | ||
| დაბადებული | 1 აპრილი 1815 შენჰაუზენი, პრუსია | |
| გარდაცვლილი | 30 ივლისი, 1898 (83 წლის) ფრიდრიხსრუ, გერმანია | |
| პოლიტიკური პარტია | უპარტიო | |
| მეუღლე | იოანა ფონ პუტკამერი | |
| ხელმოწერა |  | |
ოტო ედუარდ ლეოპოლდ ბისმარკი, თავადი ფონ ბისმარკ-შენჰაუზენი (გერმ. Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen) (დ. 1 აპრილი, 1815, შენჰაუზენი ― გ. 30 ივლისი, 1898, ფრიდრიხსრუ) — გერმანიის სახელმწიფო მოღვაწე, გერმანიის იმპერიის დამაარსებელი და პირველი რაიხსკანცლერი. წარმოშობით პომერანიელი იუნკერი.
ბიოგრაფია |
პოლიტიკურ ასპარეზზე გამოვიდა 1847 წელს (როცა პრუსიის გაერთიანებული ლანდტაგის დეპუტატი გახდა და უკიდურეს მემარჯვენე ფრთას მიემხრო). 1848 წლის რევოლუციის პერიოდში, როგორც ულტრამონარქისტი, ცდილობდა სისხლში ჩაეხშო ხალხის მასების დემოკრატიული მოძრაობა, იბრძოდა გერმანიის "ქვემოდან" გაერთიანების წინააღმდეგ. 1851-1859 წლებში პრუსიის წარმომადგენელი იყო გერმანიის კავშირის ბუნდესტაგში მაინის ფრანკფურტში. 1859-1862 წლებში პრუსიის ელჩი ჯერ რუსეთში, შემდეგ საფრანგეთში.
1862 წლის სექტემბერში დაინიშნა პრუსიის მინისტრ-პრეზიდენტად და საგარეო საქმეთა მინისტრად, უგულებელყო ლანდტაგის საბიუჯეტო უფლებები, გაატარა სამხედრო რეფორმა, რომელმაც განამტკიცა გერმანიის სახელმწიფოებს შორის პრუსიის სამხედრო უპირატესობა და დაიწყო გამალებული მზადება გერმანიის კავშირიდან ავსტრიის განსადევნად. ბისმარკი დაუფარავად აცხადებდა, რომ გერმანიის გაერთიანება შესაძლებელია მხოლოდ "რკინითა და სისხლით". 1863 იგი რუსეთს შეუთანხმდა პოლონეთში აჯანყებულთა წინააღმდეგ შესაძლო ერთობლივ ღონისძიებათა შესახებ. 1864 დანიასთან ომში პრუსიამ ავსტრიასთან ერთად დაიპყრო შლეზვიგი-ჰოლშტაინი. 1866 წელს პრუსიამ ომი გამოუცხადა ავსტრიას და დაამარცხა იგი სადოვის ბრძოლაში. ამან შესაძლებლობა მისცა ბისმარკს 1867 დაეარსებინა ჩრდილო გერმანიის კავშირი პრუსიის ჰეგემონიით და გამხდარიყო მისი ბუნდესკანცლერი. მოქნილი დიპლომატიური მანევრებით ბისმარკმა შეძლო საფრანგეთის იმპერიის
იზოლირება საერთაშორისო ასპარეზზე, რამაც განაპირობა საფრანგეთის მარცხი პრუსიასთან 1870-1871 ომში.
1871 წლის 18 იანვარს ვერსალში ოფიციალურად გამოცხადდა გერმანიის იმპერიის ჩამოყალიბება. იმპერიის ჩამოყალიბების შემდეგ ბისმარკი, როგორც რაიხსკანცლერი, თითქმის 20 წლის განმავლობაში ფაქტობრივად შეუზღუდავად მართავდა გერმანიას. რაიხსკანცლერობის პირველ პერიოდში იგი ეყრდნობოდა ეროვნულ-ლიბერალურ პარტიას და ე. წ. "კულტურკამპფის" დროს მასთან ერთად გამოდიოდა კლერიკალური-პარტი-კულარისტული ოპოზიციის წინააღმდეგ, რომელსაც კათოლიკური ეკლესია უჭერდა მხარს. მკვეთრად რეაქციული გახდა ბისმარკის პოლიტიკა პოლონელთა ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობისა და გერმანიის პროლეტარიატის წინააღმდეგ განსაკუთრებული კანონის მეშვეობით ბისმარკი შეეცადა ჩაეხშო მზარდი მუშათა მოძრაობა და აელაგმა გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტია. მაგრამ ამ ფრონტალურმა შეტევამ მარცხი განიცადა. ბისმარკის რაიხსკანცლერობის დასასრულს ნათლად გამოიკვეთა მმართველი წრეების მისწრაფება მშრომელ მასებთან ბრძოლაში დიქტატორული მეთოდები ლიბერალური დემაგოგიით შეეცვალათ.
ბისმარკის უმნიშვნელოვანეს საგარეო პოლიტიკურ ამოცანად მიაჩნდა ჩაეშალა ანტიგერმანული კოალიციების შექმნის ყოველგვარი შესაძლებლობა, არ დაეშვა საფრანგეთის ძლიერების აღორძინება. ამ მიზანს ემსახურებოდა 1873 წელს დადებული რუსეთ-ავსტრია-გერმანიის შეთანხმება ("სამი იმპერატორის კავშირი"). ამავე დროს ბისმარკი ცდილობდა უკიდურესად გაერთულებინა რუსეთის მდგომარეობა ახლო აღმოსავლეთში, დაეპირისპირებინა მისთვის ბალკანეთზე ავსტრია-უნგრეთი, ხოლო ხმელთაშუა ზღვის აუზში - ბრიტანეთი, და "პატიოსანი მაკლერის"
ნიღაბს ამოფარებულს, ისევე როგორც 1878 წლის ბერლინის კონგრესზე, მათი წინააღმდეგობები გერმანიის იმპერიის სასარგებლოდ გამოეყენებინა. 1879 წელს ბისმარკმა ხელი მოაწერა სამხედრო შეთანხმებას ავსტრია-უნგრეთთან, რომელიც იტალიის შეერთების შემდეგ სამთა კავშირად გადაიქცა (1882). ამავე დროს ბისმარკი 1887 ე. წ. "გადაზღვევის ხელშეკრულებით" ცდილობდა კეთილგანწყობა შეენარჩუნებინა რუსეთთანაც. ამგვარმა რთულმა დიპლომატიურმა მანევრირებამ ბოლოს და ბოლოს უარყოფითი შედეგი გამოიღო - 80-იანი წლების დასასრულს დაიწყო რუსეთ-საფრანგეთის დაახლოება, რაც 1891-1893 მათ შორის სამხედრო კავშირის დადებით დამთავრდა.
1888 წელს გერმანიის იმპერიის კაიზერი გახდა ვილჰელმ II, იგი აქტიურად ჩაერია პოლიტიკაში რამაც ახალგაზრდა კაიზერსა და მოხუც, პოლიტიკურ ბრძოლებში გამობრძმედილ ბისმარკს შორის თავიდანვე უთანხმოება გამოიწვია. განსაკუთრებით დიდი დაპირისპირება ამ ორ სუბიექტს შორის გამოიწვია ანტისოციალისტურმა კანონპროექტმა, რაც ბისმარკის რაიხსკანცლერის პოსტიდან გადადგომით დამთავრდა (1890 წლის მარტში). "რკინის კანცლერის" ეპოქა დამთავრდა, მიუხედავად იმისა, რომ მას ჯერ კიდევ ჰქონდა პოლიტიკური გავლენა .
საინტერესო ცნობები |
- ოტო ფონ ბისმარკის ერთადერთი ძეგლი, სადაც იგი ცხენზე ამხედრებულ მდგომარეობაშია გამოჭედილი, მდებარეობს ქალაქ ბრემენში. იმის გამო, რომ ბისმარკი არ იყო სამეფო გვარის, მისი ამხედრებული ქანდაკება ეტიკეტის დარღვევა იყო. როდესაც გერმანიის იმპერატორი ვილჰელმ II ჩამოვიდა ბრემენში და ეს ძეგლი დაინახა, იგი ძალზედ გაბრაზდა და ბრემენში აღარასოდეს ჩამოსულა.
ლიტერატურა |
კიკვაძე ნ., ქსე, ტ. 2, გვ. 414, თბ., 1977
პორტალი „ბიოგრაფიები“ | |
ოტო ფონ ბისმარკი ვიკიციტატებში | |
ოტო ფონ ბისმარკი ვიკისაწყობში |
| |||||||||||||||||
გერმანიის იმპერია (1871–1918)
ვაიმარის რესპუბლიკა (1919–1933)
მესამე რაიხი (1933–1945)
გფრ (1949-დან)(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- გერმანიის იმპერია
- გერმანელი პოლიტიკოსები
- გერმანიის კანცლერები
- გერმანიის რაიხსკანცლერები
- გერმანელი დიპლომატები
- დაბადებული 1815
- გარდაცვლილი 1898
- დაბადებული 1 აპრილი
- გარდაცვლილი 30 ივლისი
- გერმანელი ნაციონალისტები
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.128","walltime":"0.185","ppvisitednodes":"value":1280,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":50289,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":19202,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":16,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":1,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":6,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 103.097 1 -total"," 49.28% 50.811 1 თარგი:გერმანიის_კანცლერები"," 44.71% 46.090 1 თარგი:ნავდაფა"," 34.55% 35.619 1 თარგი:ინფოდაფა_ლიდერი"," 25.30% 26.084 1 თარგი:გარდაცვალების_თარიღი_და_ასაკი"," 16.71% 17.224 1 თარგი:MONTHNAME"," 15.79% 16.283 1 თარგი:მინიდაფა"," 9.92% 10.223 3 თარგი:2_cell_table_row"," 9.01% 9.286 2 თარგი:ფერი"," 8.16% 8.408 1 თარგი:MONTHNUMBER"],"cachereport":"origin":"mw1332","timestamp":"20191112163817","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10ddu10e2u10dd u10e4u10ddu10dc u10d1u10d8u10e1u10dbu10d0u10e0u10d9u10d8","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%9D_%E1%83%A4%E1%83%9D%E1%83%9C_%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%98","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q8442","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q8442","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-08-27T21:07:17Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/BismarckArbeitszimmer1886rest.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":388,"wgHostname":"mw1332"););
